ارزآوری ۱۰ میلیون دلاری با صادرات ریلی مشتقات نفتی از لرستان
فصل جدیدی از صادرات ملی با راه اندازی «بندر خشک مشتقات نفتی» در ایستگاه راه آهن دورود لرستان آغاز شد. ارسال نخستین محموله ریلی به مقصد هند، نه تنها ظرفیت های تاریخی این خط آهن را فعال کرد، بلکه دورود را به کانون لجستیک انرژی در غرب کشور تبدیل کرده است.
راه اندازی بندر خشک دورود با ظرفیت بالقوه ۱۰ میلیارد دلاری، زمینه ساز ارزآوری ۱۰ میلیون دلاری برای لرستان و ایجاد اشتغال گسترده شده است. این طرح، مدلی موفق از همکاری بخش خصوصی و دولتی برای دور زدن تحریم ها و توسعه صادرات غیرنفتی است.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، موقعیت ژئوپلیتیک لرستان به عنوان یکی از حلقه های حیاتی اتصال شمال به جنوب و غرب به شرق کشور همواره ظرفیتی بالقوه برای جهش های اقتصادی محسوب می شده و وجود زیرساخت های ریلی با قدمتی نزدیک به یک قرن در این استان گنجینه ای است که سال ها تنها برای حمل ونقل های عمومی یا بارهای سنتی مورد استفاده قرار می گرفت اما امروز با تغییر شیوه های تجاری و نیاز کشور به مسیرهای امن و ارزان برای صادرات، لرستان در آستانه یک تحول بنیادین در صنعت حمل ونقل قرار گرفته که محوریت آن تغییر رویکرد از جابه جایی صرف مسافر به ترانزیت کالاهای استراتژیک است.
آغاز به کار بندر خشک مشتقات نفتی در ایستگاه راه آهن دورود پاسخی هوشمندانه به نیازهای لجستیکی صنعت نفت و پتروشیمی کشور است چرا که از دیرباز تاکنون حمل ونقل جاده ای مشتقات نفتی همواره با چالش های متعددی از جمله هزینه های گزاف، خطرات ایمنی بالا، ترافیک جاده ای و آلودگی های زیست محیطی همراه بوده اما انتقال این بار سنگین روی ریل آن هم با استفاده از فناوری های نوین بسته بندی و حمل با ایزوتانک ها، نه تنها ریسک های صادرات را به حداقل می رساند بلکه سرعتی پایدار و برنامه ریزی شده به چرخه تامین تزریق می کند.
اهمیت این رویداد زمانی دوچندان می شود که بدانیم در شرایط تحریمی و فشارهای بین المللی تنوع بخشی به مبادی و روش های صادراتی یک اصل پدافندی غیرعامل محسوب می شود و ایجاد مسیر ریلی مستقیم از قلب زاگرس به بندر شهید رجایی و از آنجا به آب های آزاد قدرت مانور صادرکنندگان ایرانی را افزایش داده و این مسیر جدید نشان می دهد که ایران با وجود محدودیت ها در حال بازتعریف نقش خود در تجارت جهانی انرژی است و لرستان در این میان از یک استان صرفا عبوری به یک مبدا بارگیری و پردازش لجستیکی ارتقا یافته است.
از سوی دیگر مفهوم بندر خشک در دورود فراتر از یک ایستگاه بارگیری ساده است چرا که این پایانه با فراهم کردن امکانات گمرکی، انبارداری و ترخیص کالا در مبدا، عملا بنادر جنوبی کشور را به مرکز ایران نزدیک کرده و این امر باعث کاهش رسوب کالا در بنادر ساحلی، تسریع در بازگشت ارز حاصل از صادرات و کاهش قیمت تمام شده محصول برای خریدار خارجی شده و رقابت پذیری محصولات پتروپالایشگاهی ایران را در بازارهایی نظیر هند، ترکیه و پاکستان به شدت افزایش می دهد.
نگاه به ظرفیت های اقتصادی این طرح نیز امیدبخش است به گونه ای که ارزآوری میلیون دلاری برای استان و ایجاد اشتغال تخصصی تنها بخش مشهود آن بوده و فعال شدن این ظرفیت ریلی محرکی برای سایر صنایع استان و حتی استان های همجوار مانند اصفهان خواهد بود تا محصولات خود را از این کریدور امن صادر کنند و راه آهن لرستان دیگر یک مسیر مسافری نبوده بلکه شریانی حیاتی برای تزریق حیات به کالبد تولید و صادرات منطقه شود.
علاوه بر ابعاد اقتصادی، این اقدام گامی بزرگ در راستای حمل ونقل سبز بوده و کاهش تردد هزاران تانکر سوخت رسان از جاده های کوهستانی و پرخطر لرستان و انتقال آن ها از طریق ریل تاثیر شگرفی در کاهش مصرف سوخت فسیلی، کاهش تصادفات مرگبار جاده ای و حفظ محیط زیست بکر زاگرس خواهد داشت.
ارسال نخستین قطار حامل ایزوتانک های نفتی به سمت هند نشان می دهد زیرساخت های ریلی لرستان پتانسیل تبدیل شدن به یکی از قطب های اصلی ترانزیت انرژی در خاورمیانه را دارد و چنانچه حمایت های دولتی و سرمایه گذاری های تکمیلی در کنار همت بخش خصوصی قرار گیرد این استان می تواند در آینده ای نزدیک به بارانداز اصلی تجارت شرق به غرب تبدیل و رویای احیای مدرن راه ابریشم را محقق سازد.
مدیرعامل شرکت پتروپالایش گهر دورود با تشریح ابعاد راهبردی این پروژه، آغاز فعالیت بندر خشک در ایستگاه دورود را نقطه عطفی در تاریخ حمل ونقل استان دانست و گفت: با اعزام نخستین قطار حامل ایزوتانک های نفتی به سمت بندرعباس و سپس هند مسیر جدیدی برای صادرات محصولات نفتی گشوده شده و این اقدام قابلیت حمل ونقل ریلی لرستان را افزایش و دورود را در جایگاهی قرار داده که می تواند بخشی از بار صادرات ملی را به دوش بکشد.
سید سعید موسوی با اشاره به ظرفیت های عظیم تولیدی و صادراتی این مجموعه افزود: صادرات ریلی پتروپالایش گهر با ظرفیت ۱۸۰ هزار تن در سال آغاز شده و حجم صادرات شرکت اکنون سه هزار تن در هفته و ۱۲ هزار تن در ماه است که با این زیرساخت جدید سرعت انتقال به بنادر جنوبی افزایش می یابد.
وی ادامه داد: اگر سالانه ۲۰۰ هزار تن صادرات محقق شود ارزشی معادل ۲۰ میلیون دلار خواهد داشت که سهم ارزآوری برای لرستان حدود ۱۰ میلیون دلار برآورد می شود که اکنون بالقوه است و با همت مسوولان می تواند بالفعل شود زیرا اشتغالزایی گسترده ای در حوزه نیروی انسانی و خودروهای جرثقیلی خواهد داشت و از نظر کرایه نیز مقرون به صرفه است.
مدیرعامل شرکت پتروپالایش گهر دورود این بندر خشک را جایگزینی مدرن برای راه ابریشم و محوری برای اتصال شمال به جنوب و غرب به شرق دانست و تاکید کرد: این بندر با ظرفیت بالقوه ۱۰ میلیارد دلاری می تواند به یکی از قطب های تجارت منطقه تبدیل شود و در شرایطی که استکبار جهانی به دنبال تحریم است این شیوه حمل ونقل نقش موثری در خنثی سازی فشارها و تقویت خوداتکایی دارد.
موسوی اضافه کرد: همچنین این طرح با پوشش بازارهای هند، ترکیه، عراق و پاکستان، علاوه بر ارزآوری، می تواند اشتغال زایی گسترده ای برای نیروی انسانی و تجهیزات فنی ایجادکند.
مدیرکل راه آهن لرستان نیز ارسال نخستین محموله ۲۰۰ تنی مشتقات نفتی را سرآغاز فصل جدیدی در اقتصاد استان برشمرد و اظهار کرد: این برای نخستین بار است که صادرات مشتقات نفتی از طریق شبکه ریلی لرستان انجام می شود و در این راستا محموله شرکت پتروپالایش گهر در قالب ایزوتانک های ویژه بارگیری و برای صادرات دریایی به هند، راهی بندرعباس شد که نقطه عطفی در توسعه زیرساخت های لجستیکی استان است.
محمدرضا حبیبی با تاکید بر آمادگی راه آهن برای افزایش ظرفیت ها گفت: هم اکنون ظرفیت ارسال ماهانه ۲ هزار تن مشتقات نفتی از لرستان به بندر شهید رجایی وجود دارد و در صورت استقبال واحدهای صنعتی، فرآورده های سایر پالایشگاه های استان مانند الیگودرز و حتی استان اصفهان نیز از طریق دورود بارگیری و صادر شود چرا که این مسیر جدید ضمن کاهش هزینه های حمل، ایمنی و سرعت را به ارمغان می آورد.
وی با اشاره به ویژگی های فنی راه آهن ۹۰ ساله استان افزود: خطوط ریلی لرستان با ۱۵۸ کیلومتر طول، ۳۱ تونل و پل های عظیم، ظرفیتی کم نظیر برای حمل بارهای سنگین و حجیم بدون محدودیت وزنی دارد.
مدیرکل راه آهن لرستان بیان کرد: حمل ونقل ریلی به عنوان «حمل ونقل سبز» علاوه بر صرفه جویی در مصرف سوخت از تصادفات جاده ای جلوگیری کرده و آسیب پذیری بار را در مقایسه با حمل جاده ای به شدت کاهش می دهد و تلاش ما این است که با توسعه بندر خشک، لرستان را به حلقه ای موثر و غیرقابل انکار در زنجیره صادرات کشور تبدیل کنیم.
راه اندازی بندر خشک مشتقات نفتی در دورود و آغاز صادرات ریلی به هند نشانگر بلوغ لجستیکی و صنعتی در لرستان بوده و تلاقی اراده بخش خصوصی (پتروپالایش گهر) و ظرفیت سازی بخش دولتی (راه آهن)، مدلی موفق از هم افزایی را به نمایش گذاشته که نتیجه آن کاهش هزینه ها، دور زدن تحریم ها و ارزآوری پایدار است، هرچند ظرفیت ۱۰ میلیارد دلاری این بندر هنوز بالقوه بوده اما برای بالفعل شدن این گنجینه و تبدیل دورود به مرکز واقعی تجارت منطقه نیازمند نگاه ویژه مسوولان ارشد کشوری، رفع موانع و بوروکراسی اداری و توسعه ناوگان ریلی است تا سوت قطارهای باری نویدبخش شکوفایی اقتصادی و پایان خام فروشی در غرب کشور باشد.
