◄ حذف ۴ صفر از پول ملی ایران؛ اقدامی ظاهری یا اقتصادی؟

لایحه حذف چهار صفر از پول ملی ایران در هیئت دولت تصویب شد. بر اساس این لایحه، واحد پول بزرگ تر «تومان» و واحد خُردتر «قِران» خواهد بود. کارشناسان معتقدند این اقدام بیشتر جنبه روانی دارد و بدون اصلاحات بنیادی، اثربخشی طولانی مدت نخواهد داشت.

اثر روانی حذف صفر بر اقتصاد رفتاری

به گزارش تین نیوز، کارشناسان اقتصادی معتقدند حذف ۴ صفر باعث می شود مردم تصور کنند پول ملی ارزشمندتر شده است. اما واقعیت اقتصادی تغییر نمی کند و قدرت خرید ثابت باقی می ماند.

مقایسه قدرت خرید قبل و بعد از حذف صفر

برای مثال، کالایی که ۱۰۰ هزار تومان قیمت داشت، پس از حذف صفر به ۱۰ تومان کاهش می یابد، اما ارزش واقعی کالا و پول هیچ تغییری نمی کند.

سابقه تاریخی حذف صفر در جهان و ایران

تجربه آلمان و کشورهای توسعه یافته

اولین تجربه موفق حذف صفر پس از جنگ جهانی دوم در آلمان بود، جایی که بحران شدید تورمی باعث معرفی واحد پولی جدید شد.

تجربه ترکیه، برزیل و یوگسلاوی

در ترکیه (۲۰۰۵)، حذف ۶ صفر همراه با اصلاحات ساختاری باعث مهار تورم و جذب سرمایه گذاری خارجی شد. اما در برزیل و یوگسلاوی، حذف صفر بدون کنترل تورم منجر به تکرار چندباره این اقدام شد و اثر پایدار نداشت.

سابقه حذف صفر در ایران از دهه ۱۳۸۰ تا امروز

موضوع حذف صفر از پول ملی در ایران از دهه ۱۳۸۰ مطرح شد و در دولت های مختلف بررسی شد، اما تاکنون به مرحله اجرا نرسیده بود.

مزایا و معایب حذف صفر از پول ملی

مزایای احتمالی حذف صفر

• تسهیل نقل و انتقال پول و کاهش خطاهای محاسباتی

• صرفه جویی در هزینه های چاپ اسکناس و عملیات مالی

• کاهش پیچیدگی در سیستم های حسابداری و نرم افزارهای پرداخت

• اثر روانی مثبت و افزایش اعتماد عمومی به پول ملی

• کاهش نسبی استفاده از ارز خارجی در معاملات داخلی

چالش ها و معایب اجرای این طرح

• هزینه های سنگین چاپ و جایگزینی اسکناس

• احتمال افزایش قیمت کالاها به دلیل سوءاستفاده فروشندگان

• ناسازگاری داده های مالی قدیم و جدید

• مقاومت فرهنگی و سردرگمی مردم به ویژه سالمندان

• کاهش احتمالی درآمد صادراتی

نظر کارشناسان اقتصادی

حمیدرضا جیهانی تأکید می کند: «حذف صفر تنها زمانی موفق است که همزمان با کنترل تورم، اصلاح بازار پول و بهبود مدیریت اقتصادی اجرا شود.»

محسن حاج محمدی می گوید: «حذف صفر بدون اصلاحات ساختاری و برنامه جامع اقتصادی، تنها باعث کوچک تر شدن ارقام می شود و ارزش واقعی پول تغییری نخواهد کرد.»

نتیجه گیری

حذف ۴ صفر از پول ملی ایران اقدامی ضروری اما کافی نیست. برای تبدیل آن به یک جراحی اقتصادی موفق، این تغییر باید همراه با اصلاحات ساختاری، مهار تورم و مدیریت هوشمندانه اجرا شود. در غیر این صورت، تنها ظاهر پول تغییر می کند و ارزش واقعی آن ثابت باقی می ماند.