◄ آشنایی با فرودگاه آل مکتوم دبی، بزرگترین پروژه فرودگاهی در خاورمیانه

فرودگاه آل مکتوم هدف بزرگ اماراتی ها برای تسلط کامل بر بازار هوایی خاورمیانه را دنبال می کند.

به گزارش تین نیوز از اواخر دهه 90 میلادی بود که آرام آرام طرح توسعه فرودگاه بین المللی دبی آغاز شد و همزمان ناوگان هواپیمایی امارات نیز در مسیر نوسازی و توسعه قرار گرفت. 

در طول دهه های گذشته، به همان نسبت که تحریم ها سال به سال صنعت هوانوردی کشورمان را تضعیف کردند کشورهای حاشیه خلیج فارس (به خصوص امارات و قطر) گوی سبقت را ربوده و سیادت خود را بر هوانوردی منطقه تثبیت کردند. طرح های توسعه فرودگاهی در سرتاسر امارات عربی متحده و در راس آن ها امیر نشین دبی با سرعت پیشرفت کرد و به جلو رفت، تا جاییکه پیش از همه گیری کرونا، فرودگاه دبی در میان 5 فرودگاه پرترافیک جهان قرار گرفت. 

توسعه پر بار فرودگاه بین المللی دبی تا آنجا پیش رفت که دیگر ایجاد ترمینال های جدید و توسعه سطوح پروازی امکان پذیر نبود. با توجه به توسعه دبی در دهه های گذشته و قرارگیری فرودگاه بین المللی دبی در دل این شهر بندری، امکان توسعه فرودگاه فعلی عملا وجود نداشت و این مسئله مسئولان اماراتی را بر آن داشت تا به فکر ایجاد فرودگاهی جدید در خارج از محدوده شهری دبی بیافتند. از این رو طرح ساخت فرودگاه جدید دبی با عنوان مرکز جهانی دبی (Dubai World Central) در دستور کار قرار گرفت.

فرودگاه آل مکتوم دبی در تاریخ 27 ژوئن سال 2010 در بخش پروازهای باری افتتاح شد و اکتبر 2013 نیز پروازهای مسافری از آن برقرار شد. ظرفیت فرودگاه تا پیش از همه گیری کرونا حدود 7 میلیون مسافر در سال بود. بعد از همه گیری کرونا، بسیاری از پروازهای مسافری این فرودگاه تعطیل شده و در حال حاضر (2023) پروازهای مسافری فرودگاه جدید دبی به وضعیت عادی پیش از کرونا بازنگشته است. 

موقعیت جغرافیایی

فرودگاه آل مکتوم در فاصله 40 کیلومتری مرکز شهر دبی و در نزدیکی اسکله بندری جبل علی (بزرگترین بندر خلیج فارس) قرار گرفته است. با توجه به همجواری فرودگاه جدید با بندر جبل علی دبی، حمل و نقل ترکیبی در منطقه دبی می تواند ایجاد شود به نحوی که آل مکتوم نقش مکمل را در تقویت توان لجستیکی دبی ایفا کند. افق نهایی فرودگاه آل مکتوم جابجایی 160 میلیون مسافر در سال و 12 میلیون تن بار سالیانه خواهد بود. مسئولان اماراتی این فرودگاه را شلوغ ترین فرودگاه قرن 21 (پس از تکمیل) قلمداد کرده اند. 

امکانات فرودگاه آل مکتوم

طبق پیش بینی ها، فرودگاه جدید دبی با پروژه های هوشمند سازی مجهز خواهد شد. انرژی های تجدید پذیر نظیر سلول های خورشیدی و منابع ذخیره برق از جمله دیگر امکانات پیش بینی شده این مجموعه خواهند بود. از طرف دیگر، این انتظار می رود که دسترسی های ریلی سریع السیر به مرکز شهر دبی و دیگر مناطق اطراف نیز برای آل مکتوم در نظر گرفته شود.  

فرودگاه آل مکتوم دبی بخشی از ابرپروژه مرکز جهانی دبی است که در افق نهایی 140 کیلومتر مربع وسعت خواهد داشت. پروژه مذکور مشتمل بر 6 فاز بوده که به شرح ذیل است:

در افق بلند مدت فرودگاه آل مکتوم دبی با ظرفیت جابجایی سالانه 225 میلیون مسافر در سال، لقب بزرگترین فرودگاه جهان را یدک خواهد کشید. 

• شهر لجستیک دبی
• شهر تجاری 
• شهر مسکونی
• شهر هوانوردی
• شهر گلف
• فرودگاه آل مکتوم

مرکز جهانی دبی در فاز نهایی 280 کیلومتر مربع وسعت خواهد داشت.

توسعه مجدد فرودگاه آل مکتوم در سال 2023 

هر چند همه گیری کرونا سبب توقف کامل پروژه به مدت بیش از دو سال شد، اما اوایل سال 2023 میلادی دولتمردان دبی از آغاز مجدد ساخت و سازها و توسعه مجدد فرودگاه آل مکتوم خبر دادند. بنا بر اعلام رسمی، طرح توسعه فرودگاه جدید دبی با مبلغی بالغ بر 33 میلیارد دلار آغاز شد. 

فرودگاه آل مکتوم دبی در تاریخ 27 ژوئن سال 2010 در بخش پروازهای باری افتتاح شد و اکتبر 2013 نیز پروازهای مسافری از آن برقرار شد. ظرفیت فرودگاه تا پیش از همه گیری کرونا حدود 7 میلیون مسافر در سال بود. بعد از همه گیری کرونا، بسیاری از پروازهای مسافری این فرودگاه تعطیل شده و در حال حاضر (2023) پروازهای مسافری فرودگاه جدید دبی به وضعیت عادی پیش از کرونا بازنگشته است. 

از جمله دلایل احداث فرودگاه آل مکتوم در منطقه جنوب دبی را می توان توسعه یافتگی کمتر آن منطقه نسبت به کلانشهر فعلی دبی ارزیابی کرد. بر اساس آخرین اعلام اماراتی ها، مرکز جهانی دبی افزایش تقاضای مسکن در جنوب دبی را بر طرف خواهد کرد. در واقع، این مجمتع بزرگ اقتصادی محرک توسعه در منطقه جنوبی دبی قلمداد می شود. 

آل مکتوم در نظر کارشناسان

علی رغم توانایی بالای دولت دبی در اجرای این پروژه و احتمال به ثمر رسیدن به موقع طرح، این سوال مطرح است که این مجموعه در این ابعاد تا چه میزان بر اقتصاد منطقه ای دبی و امارات عربی متحده تاثیر گذار خواهد بود. از طرف دیگر، نگهداری از چنین مجموعه ای در دراز مدت هزینه های هنگفتی را در پی خواهد داشت. اما نکته اینجاست که در حال حاضر توان مالی و اقتصادی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس آنقدر بالاست که شاید تا ده ها سال آینده نیز همچنان با اطمینان خاطر چنین ابر پروژه هایی را  احداث کنند.