◄ شرکت های هواپیمایی خصوصی و چالش های منابع انسانی پیش رو

صاحبان و ذینفعان کسب و کارهای شرکت های هواپیمایی و مراکز و سازمان های کوچک و بزرگ جدید همواره درگیر مسائلی از قبیل نقدینگی، رقابت و رشد درآمد هستند، اما در کنار اینها مسئله بسیار مهم دیگری که شاید بهتر است بگوییم مهمترین سرمایه یک شرکت در آن مستتر می شود هم وجود دارد که بسیاری از شرکت ها با آن کلنجار رفته و در چالش هستند و آن مدیریت منابع انسانی به خصوص منابع انسانی متخصص است.

 این مدیریت زیربنایی کارهای زیر را شامل می شود:

- طراحی و تحلیل و بررسی فرآیندها 

- برنامه ریزی نیروی انسانی و اختصاص صحیح این منابع به کار 

- آموزش و پرورش آنها در بستر صحیح فرهنگ حرفه ای هوانوردی 

- مدیریت عملکرد و پایش بهره‌ وری 

- دستمزدها و مزایا و امور رفاهی کارکنان 

- مسائل حقوقی و قانونی

مدیریت در چنین شرکت هایی در بخش منابع انسانی می تواند مشکل ساز باشد، مخصوصا آنهایی که یک دپارتمان سازمانی مجزا برای این گونه امور بعضا پرچالش ندارند که به آن تکیه کنند. ممکن است تنها یک نماینده از منابع انسانی در اختیار داشته باشند یا حتی این کار برعهده و یا تحت اختیار مدیرعامل شرکت باشد. در هر صورت صاحبان و سیاستگذاران شرکت های مذکور و کوچک باید از چالش هایی که پیش روی آنهاست با خبر باشند تا بتوانند در زمان وقوع مشکل، سریعا به آن رسیدگی کنند.

در ادامه به بررسی چالش های عمده ای که  معمولا در رابطه با منابع انسانی پیش می آید، پرداخته و راه حل برطرف کردن سریع این گونه مواردتوضیح داده شده است:

1- پیروی از قوانین و مقررات

قوانین اشتغال به طور پیوسته در حال تغییر هستند و همگام شدن با آنها کاری دشوار است. بسیاری از صاحبان کسب و کار خصوصی با این فرض که این قوانین به کسب و کارشان مربوط نمی شود، توجهی به آنها نمی کنند، در صورتی که با این کار خود و کسب و کارشان را در معرض حسابرسی، دادخواهی و حتی نابودی قرار می دهند.

راهکار:

فرقی ندارد که کسب و کار مورد نظر در شرکت هواپیمایی بزرگ یا کوچک باشد. باید این اطمینان وجود داشته باشد که کسب و کار مورد نظر از قوانین کار و کارگر و یا تامین اجتماعی پیروی می کند. برای هر مسئله ای مانند قراردادهای استخدام، مسئله مدیریت حقوق، امنیت محیط کار و بیمه و امور خدمات و مشکلات پرسنلی و بسیاری دیگر، مقررات به خصوصی وجود دارد که در منابع انسانی باید به تمامی آنها رسیدگی شود.

2- تغییرات مدیریتی و مدیریت تغییر 

همراه با رشد و گسترش فعالیت و دامنه کاری یک شرکت، استراتژی ها، ساختار و فرآیندهای درونی آن نیز توسعه پیدا می کند. ممکن است سازگار شدن با این تغییرات برای برخی کارکنان  دشوار تر از بقیه باشد. بسیاری از شرکت ها در زمان تغییر و توسعه با کاهش بازدهی و بهره وری خدمات و در کنار آن نا رضایت شغلی کارمندان خود مواجه می شوند که گاها می تواند تاثیر مستقیم در رضایت مشتری و کیفیت خدمات و تولید و یا ایمنی محصول در بر داشته باشد. 

راه حل این چالش: صاحبان و مدیران ارشد و میانی شرکت وظیفه دارند که فواید این تغییرات را برای پرسنل توضیح بدهند. برای شروع برقراری جلسات پیوسته با کارکنان می تواند بسیار مفید باشد. اگر پرسنل و کارمندان  شما از چرا و چگونگی تغییرات باخبر شوند، احتمال بیشتری وجود دارد که از آنها حمایت کنند.

3- توسعه و پیشرفت راهبری

پژوهش جدیدی نشان می دهد که بیش از یک سوم شرکت ها در زمینه پرورش رهبری میان مدیران و کارکنان خود، در بهترین حالت تلاش متوسطی دارند. 36 درصد شرکت های بررسی شده پذیرفتند که در این زمینه کمتر از حد متوسط تلاش می کنند.

راهکار:

توسعه و پرورش راهبری می تواند تیم مدیریتی را فعال نگه دارد و آنها را برای پذیرفتن مسئولیت های بزرگتر در آینده آماده کند. لازم است برای کارمندان و یا پرسنل تخصصی فرصت هایی ایجاد شود که بتوانند خودشان را بهتر کنند و نقاط قوت‎ شان را افزایش دهند. رسیدن به اهداف مختلف موجب می شود در آنها انگیزه ایجاد شود و توانایی هایشان را گسترش دهند.

4- آموزش و پرورش نیروی کار (فرهنگ سازمانی) 

سرمایه گذاری در آموزش و پرورش (ترویج فرهنگ صحیح سازمانی و حرفه ای) پرسنل سطح پایین یکی دیگر از مشکلات رایج منابع انسانی است. بعضی از شرکت ها و واحدهای کسب و کار،  بودجه و منابع انجام این کار را ندارند. این گونه کارکنان بیشتر از سایرین تلاش می کنند و ممکن است وقت گذراندن دوره های آموزشی را نداشته باشند.

راهکار:

آموزش و پرورش در بخش ارتقای فرهنگ سازمانی، وقت و هزینه زیادی نمی برد. مدیران و رهبران شرکت می توانندبه کارکنان  زیر دست خود مشاوره بدهند. همچنین می توان از دوره های آموزش آنلاین استفاده کرد تا کارمندان در زمان مناسب آن دوره ها را بگذرانند. ضمن این که لازم است همواره بر روی نیرو و تیم‌ های کاری  سرمایه گذاری شود. پس همزمان با ارزیابی آنها، لازم است نقاط ضعف یا قوت شناسایی شود. در این صورت مطمئنا یک تیم کارآمد و وفادار وجود خواهد داشت.

5- سازگاری با نوآوری ها

تکنولوژی دائما در حال تغییر و بهبود است. سازمان ها باید بتوانند سریعا خودشان را با این تغییرات وفق دهند، در غیر این صورت از سایر رقیبان خود عقب خواهند ماند. یکی دیگر از چالش های منابع انسانی و صاحبان شرکت های کوچک و بزرگ این است که کارمندان را با این نوآوری ها آشنا کنند و آموزش بدهند.

راهکار:

برقراری ارتباط ضروری است. مطمئن شوید که تیم‎تان از چرا و چگونگی تغییرات مطلع است. برای تیم خود اهداف مشخصی تعیین کنید و در همین راستا آموزش های لازم را برای آنها به صورت Competency Based  متناسب با نیازمندی ها در اختیارشان بگذارید تا بتوانند با پیشرفت های تکنولوژی کنار آمده و هم راستا با اهداف و سیاست های شرکت راندمان و بهره وری بیشتری داشته باشند.

6- حقوق و دستمزد و مزایا 

شرکت های هواپیمایی از اشل های خاص خود طبیعت کرده و کارکنان و به خصوص پرسنل متخصص آن همواره خود را با سایر هم رده و همتایان خود در سایر شرکت های رقیب چه در داخل و یا خارج از کشور مقایسه کرده و انتظار دریافتی های متناسب با این الگوها را دارند کسب و کارهای هوایی بزرگ و کوچک نه تنها باید از شرکت ها و سازمان های  هم‎رده خود برتری داشته باشند، بلکه با شرکت های بزرگ و بودجه های حقوق و دستمزد عظیم آنها نیز در رقابتند. همچنین باید هزینه مزایا، آموزش، مالیات و سایر مسائل را هم در نظر داشته باشند که مقداری برابر با ۳ تا ۴ برابر حقوق یک کارمند است.

راهکار:

با وجود اینکه حقوق و دستمزد پرداختی مهم است، اما همیشه مهم ترین چیز برای یک متقاضی کار نیست. یکی از راه هایی که می توان حقوق و یا پرداختی کمتر را جبران کرد این است که سیستمی ایجاد شود که به عملکرد خوب کارمندان پاداش بدهند که دقیقا امروزه در سازمان های حرفه ای به آن ارزیابی عملکرد و یا Pay for Performance گفته می شود. 

همچنین ارائه برنامه های تشویقی و انگیزشی مانند مشارکت در سود و پروژه های اجرایی و یا فصلی و دوره ای می تواند یک وضعیت برد-برد را برای کارکنان و به خصوص پرسنل متخصص و شرکت هواپیمایی ایجاد کند.

7- مزایای رفاهی کارمندی

هزینه های رو به رشد درمان، دو راه برای شرکت ها باقی گذاشته است: هزینه های درمانی را برعهده خود کارکنان بگذارند یا اینکه آن را از درآمد کل خود کم کنند. مزایای خدمات رفاهی پرسنلی، به خوبی می تواند در تصمیم متقاضیان کار بسیار تأثیرگذار باشد و به همین دلیل، درک و فهمیدن آنها برای مدیران ارشد و کارفرمایان نیز بسیار حایز اهمیت بوده و ضروری است.

راهکار:

شرکت ها و سازمان ها و کسب و کارهای کوچک هوایی که کمتر از 50 کارمند دارند، گزینه های متعددی پیش روی‎شان است. 

مزایای زیر هم نقش بسزایی در مدیریت منابع انسانی دارند و نباید فراموش شوند:

- مرخصی نامحدود

- زمان استراحت

- معرفی به مکان های تفریحی و فصلی 

- سفرها و یا تورهای خانوادگی و تشویقی 

- بسته های معیشتی رایگان

- برنامه های سلامتی 

- امکانات و سرویس رفت و آمد

این امکانات به نسبت سایرین هزینه کمتری نیاز دارند و معمولا با استقبال فراوانی از نیروی کار و کارکنان در سازمان ها مواجه می شوند.

8- استخدام افراد با استعداد و شایسته سالاری 

جذب استعدادهای خلاق پرسنلی موجود در بازار کارحرفه ای، سرمایه گذاری در وقت و هزینه شرکت به حساب می آید. برای کارآفرین ها دشوار است که همزمان یک شرکت و یا سازمان هوایی  را سرپا نگه دارند و افراد متخصص  مناسب را استخدام کنند. ضمن اینکه تا زمانی که یک متقاضی کار برای مدتی نزد شما کار نکند نمی توانید بفهمید که چگونه کارمندی است.

راهکار:

یکی از بهترین راه های پیدا کردن افراد و پرسنل مناسب برای یک سازمان و شرکت هوایی این است که به سراغ شرکت های استخدامی بروید و یا حتما دستورالعمل سازماندهی شده و حرفه ای جذب و استخدام داشته باشید. مراکز و استخدامی حرفه ای معمولا  کارآموزهایی را به شما معرفی خواهند کرد که در صورت مفید بودن می توانید آنها را استخدام کنید. همچنان  مناسب اسب تا مراحل استخدامی شما حتما مرحله آزمایشی نیر داشته باشد. با این فرآیند جذب و استخدام ، در زمان و هزینه های مصرفی خود صرفه جویی می کنید و حتی ممکن است فردی را پیدا کنید که در آینده با خلاقیت‌های و نوآوری های خود در شرکت رشد و تعالی را به ارمغان آورده و به الگوی مناسب  سازمانی تبدیل شود.  

9- حفظ کارمندان ومتخصصان با استعداد و شایسته و وفادار

رقابت بر سر پرسنل با استعداد و شایسته بسیار شدید است. شرکت های توپا و  سازمان های و مراکز کوچک هوایی، بودجه کافی برای برنامه های بازنشستگی و بیمه و سایر مسائل مالی را در اختیار ندارند. از دست دادن پرسنل متخصص ارزشی می تواند بسیار هزینه بر باشد و بر رشد و اقدام بهره وری و یا کیفیت خدمات شرکت  تأثیر منفی بگذارد.

راهکار:

معارفه و معاشرت سازمانی برای کارمندان و متخصصان شرکت بسیار مفید است. پژوهش ها نشان می دهند که در صورتی که کارکنان با یکدیگر آشنایی داشته باشند، احتمال اینکه در شرکت باقی بمانند 58 درصد افزایش می یابد. برگزاری کارگاه های آموزشی و یا تورهای آموزشی، حفظ احترام متقابل و شئونات و صمیمیت در میان پرسنل، ایجاد فضای فرهنگی حرفه ای سازمانی نیز از جمله راهکارهای موثر در حفظ و دلبستگی و وفاداری به شرکت در میان پرسنل میباشد. 

10- تنوع در محیط کاری

عواملی مانند نسل های متفاوت یا فرهنگ ها و نژادهای قومی مختلف می تواند برای شرکت های هوایی و یا سازمان های کوچک چالش‎برانگیز باشد. احتمال اینکه آزار و اذیت روحی و حتی فیزیکی نیز  صورت بگیرد و شرکت نتواند از پرسنل خود در وضعیت هایی محافظت کند نیز وجود دارد.

راهکار:

به وجود آوردن فرهنگ حرفه ای در محیط کار که روحیه کار تیمی و احترام متقابل را ترویج دهد، می تواند نقش مهمی در برطرف کردن مشکلات منابع انسانی داشته باشد. کارفرماها وظیفه دارند استانداردهای رفتاری به خصوصی برای محیط کار مشخص کنند. در صورتی که از ابتدای کار، این استانداردها و فرهنگ ها به همراه یک سیستم کنترل و ارزیابی به کار گرفته شوند، می توان از این مشکل جلوگیری کرد.

چرا مدیریت منابع انسانی برای این گونه شرکت ها و سازمان ها اهمیت بالایی دارد؟

کارکنان و پرسنل متخصص بهترین دارایی یک شرکتند. 

در سازمان ها و یا شرکت های هواپیمایی که روی تیم های کاری حرفه ای خود سرمایه گذاری کنند ، با رشد سریع تری مواجه می شوند و از رقیبانشان سبقت می گیرند. 

برای اینکه مطمئن شوید مدیریت مؤثر منابع انسانی برای سازمان شما خوب است، به دلایل زیر توجه کنید. 

مدیریت و توسعه منابع انسانی:

1- کمک می کند که یک محیط کار ویژه داشته باشید.

۲- بر قوانین و مقررات و استانداردهای محیط کار تاکید می کند.

۳- به کارکنان و متخصصان در محیط های مختلف کاری کمک می کند که فرهنگ های مختلف را درک کنند.

۴- میان کارکنان و واحد منابع انسانی ارتباط حرفه ای و صمیمیت و اعتماد برقرار می کند.

۵- بر اهمیت آموزش و پرورش فرهنگ حرفه ای صحیح سازمانی تاکید دارد.

۶- شک و شبهه کارکنان را از بین می برد.

۷- بسیار مهم است که کارفرمایان و مدیران ارشد با مشکلات عمده منابع انسانی آشنایی داشته باشند تا بتوانند سیاست های لازم را در هر شرایطی اجرا کنند. 

آگاهی از پیچیدگی مزایای کارمندان، قوانین اشتغال، پرورش رهبری و سایر زمینه ها در شرکت های هوایی کمک می کند که از رقیبان خود پیشی بگیرند و به اهداف تجاری و سازمانی خود برسند.

* مدرس دانشگاه و متخصص و فعال صنعت هوانوردی کشور