درس آموخته هایی از زلزله بم/ نقش فرودگاه بم در امداد و نجات و مدیریت بحران
یکی از سرفصل های درس آموخته های ما از زلزله بم، نقش زیرساخت های ارتباطی نظیر فرودگاه (سرعت امداد) در امداد و نجات و مدیریت بحران می باشد.
علی بیت اللهی: به مناسبت بیست و دومین سالگرد زمین لرزه دهشتناک سحرگاه 5 دی ماه 1382 بم، نگاهی می اندازیم به درس آموخته های آن رخداد عمیقاً تأثیرگذار بر جامعه ایرانی.
- یکی از سرفصل های درس آموخته های ما از زلزله بم، نقش زیرساخت های ارتباطی نظیر فرودگاه (سرعت امداد) در امداد و نجات و مدیریت بحران می باشد.
فرودگاه بم از نوع عمومی (مسافری) است و از سال ۱۳۷۴ فعالیت خود را آغاز کرده و مجهز به یک باند پروازی آسفالته به طول ۳۳۸۵ متر و عرض 45 متر است که مساحت ترمینال آن 2786 متر مربع و مساحت کل فرودگاه 570 هکتار می باشد. فرودگاه بم در سمت شرقی بم احداث شده است.
نقش فرودگاه بم و چهره های ماندگار این مرز و بوم (که یادشان همیشه جاودانه خواهد ماند) در زلزله بم و امداد و نجات و مدیریت بحران حادثه، درخشان، بی بدیل و عمیقاً تأثیرگذار بود.
ـ در ساعت ۱۵:۳۰ روز حادثه، اولین هواپیما که یک C-130 ارتشی بود، در فرودگاه بم به زمین می نشیند و پس از آن یک فروند هواپیمای ایرباس ماهان و تعدادی هلیکوپتر به زمین نشستند.
- پارک کردن ۱۷ هواپیما در پارکینگی با ظرفیت ۴ هواپیما نشان از محدودیت های فراوان از یک طرف و مهارت های شایان تحسین کارشناسان فرودگاهی از طرف دیگر دارد.
- در طول ۲۴ ساعت بعد از وقوع زلزله، حدود ۶۲۵ پرواز در این فرودگاه سرویس داده شد، در شرایطی که کنترل پرواز، بدلیل آسیب دیدگی برج، از *بی سیم داخل دستگاه یک خودروی آتش نشانی* انجام می شد.
- شرایط در فرودگاه بم به گونه ای بود که بطور همزمان هواپیماها در حال تیک آف و لندینگ بودند. در زمانی که بین ۱۰ تا ۱۵ هواپیما در حال تخلیه کمکها و نیروهای امدادرسان و سوار کردن مجروحین بودند، چند هواپیما هم بر فراز فرودگاه، در حال هولدینگ برای نشستن بودند.
- در مدت ۱۰ روز از رخداد زلزله بم، ۴۵۴۵ هواپیمای بزرگ و کوچک در فرودگاه کوچک و با امکانات کم بم نشست و برخاست کردند!
- نقش فرودگاه بم در رسیدن کمک های کشورهای دیگر نیز بسیار برجسته بود، در ۱۵ روز اول حادثه، تعداد پروازهای خارجی به فرودگاه بم ۳۴۲ پرواز توسط ۱۷۱ فروند هواپیما بود که از ۶۳ کشور انجام گرفت.
- در زمان اوج بحران پس از وقوع زلزله، از طریق فرودگاه بم، در مجموع بیش از ۸۰۰۰ مجروح به شهرهای مختلف اعزام شد و بسته های امدادی فراوانی نیز به دست مردم بم رسید.
اینکه در ارزیابی های توجیه اقتصادی زیرساخت هایی، نظیر فرودگاه گفته می شود که مثلاً این فرودگاه " توجیه اقتصادی ندارد" شاید در واقعیت و از نظر اقتصادی درست باشد، اما در یک لحظه خاص نظیر رخداد زلزله، *آتش سوزی* ، نشت شیمیایی یا بحران های دیگر، همان فرودگاه چنان نقشی بازی می کند که هزاران برابر بیش از توجیه اقتصادی، احداث آن زیرساخت را توجیه می کند.
