فرودگاه ایرانی با رویایی ۵۸ ساله
۵۸ سال پس از نخستین طرح ساخت یک فرودگاه بین المللی در جنوب تهران، پروژه امام خمینی(ره) با اینکه در مسیر درست طراحی شده بود، هنوز به جایگاه واقعی هاب هوایی ایران نرسیده است؛ مسیری که تنها با تصمیم های سخت و سرعت بخش می تواند ایران را به نقطه هدف برساند.
۵۸ سال پس از نخستین طرح ساخت یک فرودگاه بین المللی در جنوب تهران، پروژه امام خمینی(ره) با اینکه در مسیر درست طراحی شده بود، هنوز به جایگاه واقعی هاب هوایی ایران نرسیده است؛ مسیری که تنها با تصمیم های سخت و سرعت بخش می تواند ایران را به نقطه هدف برساند.
فرودگاه امام خمینی(ره) ۱۰ساله شد
به گزارش تین نیوز به نقل از فارس، نزدیک به شش دهه از زمانی که ایکائو پیشنهاد ایجاد یک فرودگاه بین المللی بزرگ در جنوب تهران را مطرح کرد می گذرد؛ پروژه ای که قرار بود ایران را در مسیر ترانزیت هوایی شرق و غرب قرار دهد.
اما این روزها، با وجود آنکه فرودگاه امام خمینی(ره) وارد دهمین سال فعالیت رسمی خود شده، هنوز فاصله قابل توجهی تا تبدیل شدن به هاب منطقه ای دارد؛ فاصله ای که کارشناسان آن را «قابل جبران اما نیازمند عزم ملی» توصیف می کنند.
طرح اولیه این فرودگاه در سال ۱۳۴۶ تدوین شد و عملیات اجرایی آن در اواخر دهه ۵۰ آغاز گردید، اما حوادث سیاسی و اقتصادی کشور باعث شد پروژه سال ها در سکوت بماند.
پس از احیای دوباره در دهه ۷۰، ساخت این مجموعه با مشارکت چند شرکت داخلی و یک شرکت فرانسوی دنبال شد تا اینکه در سال ۱۳۸۴ فاز نخست به بهره برداری رسید و پروازهای بین المللی تهران از مهرآباد به این فرودگاه منتقل شد.
ظرفیت اولیه ۶.۵ میلیون مسافر، برای آن زمان گامی رو به جلو بود، اما اهداف کلان این پروژه بسیار فراتر از یک جابه جایی ساده پروازها بود.
بر اساس قانون برنامه پنجم توسعه، قرار بود فرودگاه امام خمینی(ره) به یک «شهر فرودگاهی» تمام عیار تبدیل شود؛ منطقه ای که فعالیت های هوانوردی، تجاری، لجستیکی، گردشگری، صنعتی و خدمات شهری را در کنار هم توسعه دهد. در سال ۱۳۹۲ اساسنامه شرکت شهر فرودگاهی تصویب و در سال ۱۳۹۴ فعالیت رسمی این مجموعه آغاز شد.
اکنون شهر فرودگاهی امام خمینی(ره) با ۱۴ هزار هکتار وسعت، ۱۱ پهنه عملکردی از جمله بندر خشک، شهر لجستیک، مراکز تعمیرات هواپیما، مناطق آزاد و ویژه، ترمینال های مسافری و پهنه های تحقیق و توسعه را در خود جای داده است.
با این حال، بخش قابل توجهی از این ظرفیت ها هنوز عملیاتی نشده و بسیاری از پروژه ها تنها روی کاغذ پیشرفت داشته اند.
اگرچه افتتاح ترمینال سلام در سال ۱۳۹۸ با ظرفیت ۵ میلیون مسافر و طراحی ویژه برای پروازهای زیارتی گامی رو به جلو بود، اما برای تبدیل این فرودگاه به هاب اصلی کشور کافی نیست.
کارشناسان معتقدند که ترمینال های فعلی حتی نصف نیاز واقعی تهران را هم پاسخ نمی دهد.فاز دوم توسعه شهر فرودگاهی که عملیات آن از اواخر سال ۱۴۰۲ آغاز شد، شامل ابرترمینال جدید، دو باند استاندارد، برج مراقبت مدرن و پل ارتباطی هواپیما رو است؛ پروژه ای که در صورت اجرای کامل می تواند بسیاری از کمبودهای گذشته را جبران کند. با این حال، روند پیشرفت آن نیازمند سرمایه گذاری گسترده، مدیریت شفاف و ثبات تصمیم گیری است.
فرودگاه امام خمینی(ره) اگرچه در مسیر طراحی شده حرکت کرده، اما با استانداردهای هاب های منطقه مانند استانبول، دوحه و دوبی فاصله قابل توجهی دارد. نبود زیرساخت کافی برای بار هوایی، ضعف در اتصال ریلی و جاده ای، کندی توسعه پهنه های لجستیکی و کمبود ظرفیت ترمینالی، مهم ترین موانع رسیدن به جایگاه واقعی این پروژه عنوان می شود.
اکنون در دهمین سال فعالیت رسمی، این فرودگاه در آستانه ورود به مرحله ای تازه از توسعه است؛ مرحله ای که باید با نگاه ملی، سرمایه گذاری هدفمند و مدیریت واحد دنبال شود.
کارشناسان معتقدند اگر فاز دوم و پروژه های لجستیکی با سرعت و دقت اجرا شوند، ایران می تواند از عقب ماندگی ها عبور کرده و نهایتاً این فرودگاه را به همان جایگاهی برساند که پنجاه سال پیش برای آن تصور شده بود: هاب هوایی و لجستیکی ایران در مقیاس منطقه ای.
