◄ پویش «نه به تصادف»؛ به دنبال کاهش مرگ های رانندگی تا ۱۰ هزار نفر در سال
وزارت بهداشت با همراهی پویش ملی «نه به تصادف» هدف دارد تا پایان ۱۴۰۶، تلفات سالانه سوانح جاده ای را از میانگین فعلی به حدود ۱۰ هزار نفر کاهش دهد؛ اقدامی که از مسیر آموزش و مشارکت اجتماعی رانندگان ممکن است.

در حالی که تصادفات جاده ای همچنان سومین عامل مرگ ومیر در کشور محسوب می شود، وزارت بهداشت در همراهی با پویش ملی «نه به تصادف» هدف گذاری تازه ای را برای کاهش تلفات رانندگی اعلام کرده است؛ بر اساس برنامه سه ساله این طرح، قرار است تا پایان سال ۱۴۰۶ آمار مرگ های ناشی از سوانح جاده ای به حدود ۱۰ هزار نفر در سال کاهش یابد.
به گزارش تین نیوز، به گفته دکتر علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، تحقق این هدف تنها از مسیر آموزش، رویکرد بهداشت محور و مشارکت اجتماعی رانندگان ممکن است، نه صرفاً با برخوردهای پلیسی؛ مسیری که می تواند نظام ایمنی سفر در کشور را وارد مرحله ای ساختاری و پایدار کند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت اخیرا در اجلاس هماهنگی مسئولان ارشد کشوری و بین المللی در باره پیوش نه به تصادف اذعان داشت: «پویش “نه به تصادف” فقط برای کاهش کوتاه مدت آمار نیست؛ ما هدف گذاری کرده ایم تا پایان سال ۱۴۰۶، تعداد مرگ های ناشی از تصادفات را به حدود ۱۰ هزار نفر در سال برسانیم. این یک هدف ملی است که بدون همکاری دستگاه ها و مردم محقق نمی شود.»
معاون بهداشت وزارت بهداشت با اشاره به آمار بالای مرگ و میرهای ناشی از سوانح رانندگی گفت: سالانه بیش از ۲۰ هزار نفر در جاده های کشور جان خود را از دست می دهند و این مسئله یک بحران سلامت است.
علیرضا رئیسی تأکید کرد که کاهش تلفات صرفاً با برخورد پلیسی ممکن نیست و نیاز به رویکرد بهداشت محور، آموزش محور و جامعه محور دارد.
تصادف؛ سومین عامل مرگ در ایران
براساس اعلام وزارت بهداشت «تصادف جاده ای پس از سکته های قلبی و سرطان، سومین عامل عمده مرگ در کشور است. هزینه های مستقیم درمان و توانبخشی ناشی از سوانح جاده ای برای نظام سلامت ایران بیش از ۲۵ هزار میلیارد تومان در سال برآورد شده و تاکید بر این است که اگر جلوی تصادف گرفته شود، نه تنها جان انسان ها حفظ می شود بلکه فشار اقتصادی از دوش نظام سلامت هم برداشته خواهد شد.
چهار عامل محوری تصادفات و نقش انسان
رئیسی بار دیگر بر مدل چهارگانه تصادفات : «هر سانحه حاصل تعامل چهار عامل است: انسان، خودرو، جاده و قانون. تا زمانی که هر چهار ضلع با هم اصلاح نشوند، موفقیت پایدار نخواهد بود.»
او خاطرنشان کرد که بیش از ۷۰ درصد تصادفات ناشی از خطای انسانی است و بخش زیادی از آن به خستگی، خواب آلودگی، مصرف تلفن همراه و سرعت بالا مربوط می شود.
«تاکنون بیشتر نگاه ها به پلیس و وزارت راه بوده، اما اکنون وزارت بهداشت مأموریت یافته است نقش پیشگیرانه سلامت محور را ایفا کند.»
در این راستا، سه برنامه شاخص معرفی شد: راه اندازی سامانه ملی ثبت مصدومان تصادفات در بیمارستان ها (برای نخستین بار در کشور). تشکیل کمیته های بهداشت سفر در دانشگاه های علوم پزشکی استان ها و آموزش عمومی درباره رفتار ایمن راننده و نقش همسفر مسئول
دکتر رئیسی گفت: «هنوز بخش زیادی از برنامه های ایمنی جاده ای ما تکنیکی و مهندسی است، اما انسان در اولویت نیست. درحالی که در ۷۰ درصد حوادث، عامل انسانی نقش اصلی دارد. ما باید از نگاه سرزنش آمیز به سمت نگاه حمایتی و پیشگیری رفتاری حرکت کنیم.»
او تأکید کرد که وزارت بهداشت مطالبه گر اصلاح رفتار راننده ها از طریق آموزش عمومی خواهد بود و از «نقش خانواده ها» به عنوان عامل بازدارنده نام برد.
به گفته معاون وزیر بهداشت: تفاهم نامه ای سه جانبه میان وزارت بهداشت، وزارت راه و پلیس راهور امضا شده است؛ در این تفاهم نامه مقرر شده ۲۵ محور پرتردد کشور تا پایان ۱۴۰۵ تحت «پایش سلامت و ایمنی ترکیبی» قرار گیرند.
دکتر رئیسی افزود: «ما به دنبال ایجاد یک زبان مشترک بین مهندسان، پلیس و پزشکان هستیم؛ چون جان انسان ها موضوع مشترک همه ماست.»
یکی از بخش های مهم سخنان او انتقاد ظریف از نگاه تبلیغاتی به پویش بود: «این پویش برای عکس یادگاری نیست. هدف آن جلب توجه مسئولان و مردم به عمق فاجعه است. هر روز در اورژانس ها شاهد خانواده هایی هستیم که یک تصمیم اشتباه زندگی شان را تغییر داده است.»
براساس اعلام وزارت بهداشت گفته برنامه سه ساله «نه به تصادف» دارای شاخص های ارزیابی فصلی است و اولین گزارش ملی عملکرد آن در اسفند ۱۴۰۴ منتشر خواهد شد. «اگر بتوانیم در سه سال آینده رفتار رانندگی را فقط ۲۰ درصد ایمن تر کنیم، بیش از ۵ هزار زندگی در سال نجات پیدا می کند. این یعنی هر تغییر کوچک برابر با نجات صدها خانواده است.»
اظهارات روز گذشته رئیسی نیز نشان می دهد مسیر پویش «نه به تصادف» از مرحله فرهنگی به سمت برنامه ریزی نهادی و داده محور در حرکت است. وزارت بهداشت، پس از سال ها تمرکز صرف بر امدادرسانی، اکنون در حوزه پیشگیری و تحلیل سلامت جاده ای ورود کرده است تغییری که می تواند جایگاه نظام سلامت را در ایمنی سفر ارتقا دهد.