۹توصیه سیاستی برای ثبات رشد گردشگری ایران
تین‌نیوز | بعد از سال 1392 و روی کار آمدن دولت روحانی، گردشگری ورودی به ایران رو به افزایش بوده است. با این‌همه و به‌رغم ظرفیت بالقوه جاذبه‌های متنوع گردشگری، همچنان وجود مشکلات زیر‌ساختی و مسائل فرهنگی بزرگ‌ترین موانع برای رشد و پیشرفت گردشگری در ایران به شمار می‌روند.
در همین حال آمارهای سازمان جهانی گردشگری حاکی از آن است که در سال 2015 میلادی تعداد گردشگران بین‌المللی با رشد 6/ 4 درصدی به 1186 میلیون نفر افزایش یافته و حدود 53میلیون نفر نسبت به سال 2014 افزایش داشته است. این سازمان کشورهای جهان را از لحاظ موقعیت جغرافیایی به 5 منطقه اصلی اروپا، آسیا و اقیانوسیه، آمریکا، آفریقا و خاورمیانه تقسیم‌بندی کرده است.
در سال 2016 از تعداد 1186 میلیون گردشگر 51 درصد معادل 608میلیون نفر از کشورهای منطقه اروپا، 24 درصد معادل 279میلیون نفر از کشورهای منطقه آسیا و اقیانوسیه، 16 درصد معادل 193میلیون نفر از کشورهای منطقه آمریکا، حدود 5/ 4 درصد معادل 53 میلیون نفر از کشورهای منطقه آفریقا و حدود 5/ 4 درصد معادل 53 میلیون از منطقه خاورمیانه بازدید کرده‌اند. براساس تقسیم بندی سازمان جهانی گردشگری، کشورمان به همراه 8 کشور افغانستان، بنگلادش، بوتان، هند، مالدیو، نپال، پاکستان و سریلانکا در منطقه جنوب آسیا (به عنوان یک زیر منطقه) قرار دارد.
طبق اطلاعات موجود در این سال، منطقه جنوب آسیا میزبان بیش از 17میلیون نفر گردشگر بین‌المللی بوده که از این تعداد، بین 5237 هزار نفر از ایران بازدید کرده‌اند. این رقم حدود 44/ 0 درصد از کل گردشگران جهان و 2/ 33 درصد از گردشگران ورودی منطقه جنوب آسیا را شامل می‌شود و به این ترتیب می‌توان گفت ایران از حیث جذب گردشگر خارجی در رتبه دوم منطقه جنوب آسیا قرار داد.
از این تعداد علاوه‌بر 5237 هزار نفری که از ایران دیدن داشته‌اند، 8027 هزار نفر از کشور هند، 155 هزار نفر از بوتان، 1234هزار نفر از مالدیو، 555 هزار نفر از نپال و 1798 هزار نفر از کشور سریلانکا بازدید کرده‌اند و برای افغانستان، پاکستان و بنگلادش آماری اعلام نشده است.
علاوه‌بر این، درآمد گردشگری در سال 2015 در منطقه جنوب آسیا بیش از 5/ 6 درصد از کل درآمد گردشگری بین‌المللی بوده است که از این مقدار کشور هند با 21میلیارد و 13میلیون دلار 5 درصد، مالدیو با 2567میلیون دلار 6/ 0درصد، نپال با 481 میلیون دلار 1/ 0 درصد، پاکستان با 315میلیون دلار 1/ 0درصد، سریلانکا با 2931میلیون دلار 7/ 0 درصد، بنگلادش 148میلیون دلار کمتر از 1/ 0 درصد و بوتان 71 میلیون دلار درآمد داشته‌اند. اما در این بین، به درآمد کشورهای افغانستان و ایران و در سال 2015 در گزارش سازمان جهانی گردشگری اشاره‌ای نشده است.
رمز تداوم رشد گردشگری
آمارها نشان می‌دهد آهنگ رشد اقتصاد گردشگري کشورمان در شرایط فعلی و در میان کشورهای همجوار خاورمیانه در وضعیت خوبی قرار دارد. برای استفاده بهتر از شرایط موجود و افزایش توان رقابتی ايران، می‌توان با ايجاد شبكه‌ها و زنجيره‌هاي گردشگري از طريق ايجاد تعامل بيشتر بین متوليان محلي، سرمايه‌گذاران، صاحبان منابع مالي و دفاتر آژانس‌هاي فعال در زمينه گردشگري و به وسیله اتخاذ سياست‌هاي حمايتي مالي و به‌كارگيري ابزارهاي تشويقی، زمينه مشاركت اجزاي زنجيره مالي گردشگري را فراهم کرد.
در این میان، نوسازي ساختار مراكز اقامتي و پذيرايي همچون هتل‌ها؛ ارتقای سطح ايمني گردشگري در جامعه و عوامل محيطي؛ بهبود وضعيت جاذبه‌هاي موجود و ايجاد جاذبه‌هاي گردشگري جديد؛ توسعه مهارت‌هاي بازاريابي و تبليغات از طريق آموزش فعالان بخش گردشگري؛ حمايت از سرمايه‌گذاري‌هايي كه به‌طور غيرمستقيم از توسعه صنعت گردشگري حمايت مي‌كنند؛ نوسازي و بهبود وضعيت موزه‌ها و مراكز گردشگري؛ تجهيز و نوسازي ناوگان حمل‌ونقل کشور؛ تامين نيروي ماهر در زمینه خدمات گردشگری و تاسيسات فني مرتبط و ایجاد شرایط مناسب و مساعد برای جذب سرمایه‌گذاران خارجی که بازار خاورمیانه‌ای آنها در سال‌های اخیر به‌شدت لطمه دیده ازجمله اقدامات مهمی است كه مي‌تواند تاثير بسزايي در ايجاد ثبات در رشد فعاليت‌هاي گردشگري داشته باشد.
*کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری