فرق پرواز چارتر و سیستمی چیست؟

برای سفر با هواپیما می توانید بلیط چارتری یا سیستمی را خریداری کنید که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند.

چارتر در لغت به معنای اجاره کردن دربست و پرواز چارتر (Charter flights) به معنی اجاره دربست هواپیما است. زمانی که آژانس های مسافرتی همه یا تعدادی از صندلی های هواپیما را اجاره می کنند و به مسافران می فروشند، به آن پرواز، پرواز چارتری و به بلیطی که مسافر تهیه می کند، بلیط چارتری گفته می شود. به طور معمول، پروازهای مسیرهای پرتردد و پرتقاضا بیشتر چارتر می شوند؛ مانند پروازهایی به مقصد مشهد و کیش. 

مهم ترین مزیت بلیط های چارتری، نرخ پایین تر آن ها در برخی روزهای سال، نسبت به بلیط های سیستمی است

با توجه به قرارداد میان ایرلاین و آژانس های مسافرتی چارتر کننده، آژانس ها باید هزینه کامل تمام صندلی های هواپیما را پرداخت کنند، حتی اگر تعدادی از بلیط ها به فروش نرسد. به همین دلیل آژانس ها این اجازه را دارند که قیمت فروش بلیط را خودشان تعیین کنند و گران تر یا ارزان تر از شرکت هواپیمایی به فروش برسانند؛ اما این قیمت باید در بازه تعیین شده توسط سازمان هواپیمایی کشوری باشد. 

بلیط های چارتر با توجه تعداد صندلی اجاره شده توسط آژانس های مسافرتی در دو گروه «اجاره صندلی» (Seat Charter) و «چارتر کامل» (Full Charter) قرار می گیرند. در مدل اجاره صندلی تنها بخشی از صندلی های یک پرواز اجاره شده و در مدل چارتر کامل تمامی صندلی ها در اختیار یک آژانس هواپیمایی قرار می گیرد.

در صورت قرارداد فول چارتر، شرکت چارتر کننده و ایرلاین زمان پرواز را نهایی می کنند؛ از این رو امکان تغییر در برنامه پروازهای چارتر بیشتر از پروازهای سیستمی است. اگرچه تغییرات معمولا به درخواست ایرلاین انجام می شود، در صورت درخواست چارتر کننده نیز امکان جابه جایی تاریخ و ساعت پرواز وجود دارد.

اگرچه می توان بلیط چارتر را به صورت انفرادی نیز خریداری کرد اما معمولا این بلیط ها در اختیار آژانس های مسافرتی قرار می گیرند. قیمت فروش بلیط های چارتر به میزان تقاضای مسافر بستگی دارد. در مواقعی که میزان تقاضا بالا باشد، مانند روزهای تعطیل یا اواخر هفته، قیمت بلیط چارتر بالا می رود و زمانی که تقاضا کمتر باشد، مانند اواسط هفته و ایام غیر تعطیل، این بلیط ها با قیمت پایین تر عرضه می شود. همچنین در صورت داشتن ظرفیت خالی در روزهای نزدیک به تاریخ پرواز، بلیط های چارتر با قیمت پایین تری به فروش می رسد.

مزایا و معایب بلیط چارتری

مزایا

• اغلب بلیط های چارتر در بازه های زمانی نزدیک به پرواز قیمت ارزان تری از بلیط سیستمی دارند؛ اما باید توجه داشت که در زمان های مختلف، قیمت های متغیری دارند.

معایب

• قیمت بلیط چارتری برای کودکان و بزرگسالان یکسان است؛ فقط نرخ نوزاد تفاوت دارد.
• در صورت نیاز به تغییر یا لغو بلیط های چارتری، قابلیت بازگشت وجه وجود ندارد.
• قیمت بلیط چارتری نوسان زیادی دارد و در روزهای پرگردشگر افزایش و در روزهای کم گردش کاهش پیدا می کند.
• امکان خریداری بلیط های چارتری برای تاریخ هایی با فاصله زمانی زیاد از زمان خرید، وجود ندارد.
• احتمال تغییر زمان حرکت در پروازهای چارتری (فول چارتر) بیشتر از پروازهای سیستمی است.

 بلیط سیستمی چیست؟

به بلیط پروازهای سیستمی (Scheduled flights) بلیط سیستمی گفته می شود که قیمت و برنامه زمانی آن ها مستقیم از سوی شرکت هواپیمایی مشخص و تعیین می شود. نرخ این پروازها در تمام طول سال و در نمایندگی‎ های رسمی شرکت هواپیمایی و آژانس های گردشگری ثابت است. بلیط پروازهای سیستمی توسط آژانس های مسافرتی و نیز توسط شرکت های هواپیمایی در اختیار مسافران قرار می گیرند و در هر دو صورت قیمت آن ها یکسان است.

مزایا و معایب بلیط سیستمی

مزایا

• این پروازها، برنامه و ساعت مشخصی دارند و مسافران می توانند برای فواصل زمانی بلندمدت بلیط تهیه کنند. به طور مثال، مسافر می تواند برای یک تا دو ماه آینده برای پروازهای داخلی و برای یک سال آینده برای پرواز خارجی بلیط تهیه کند.
• مهم ترین مزیت این بلیط ها قابلیت لغو یا استرداد آن هاست و اگر به هر دلیلی سفر توسط مسافر لغو شود، پس از کسر درصدی به عنوان جریمه باقی هزینه به مسافر بازگردانده می شود.
• قیمت بلیط با توجه به کلاس نرخی پرواز و سن مسافر محاسبه می شود و برای نوزاد، کودک و بزرگسال متفاوت است.

معایب

• در بازه های زمانی نزدیک به پرواز، بلیط های سیستمی قیمت بیشتری نسبت به بلیط های چارتری دارند.

تفاوت اصلی بلیط چارتری و سیستمی

پس از آشنایی با معایب و مزایای بلیط سیستمی و چارتری بهتر است به طور کلی تفاوت های آن ها را جمع بندی کنیم:

در آخر باید به این نکته توجه کنید که با وجود قیمت پایین بلیط های چارتری نسبت به بلیط های سیستمی در اکثر روزهای سال، در بازه های پیک سفر مانند تعطیلات آخر هفته، اعیاد و... که با ازدحام مسافر مواجه هستیم، بلیط های چارتر نه تنها ارزان تر ارائه نمی شوند، بلکه با نزدیک شدن به زمان پرواز با قیمت بالاتری به فروش می رسند.