چه بر سر بزرگ‌ترین دریاچه دنیا آورده‌ایم؟
کد خبر: 194224 |
این کنوانسیونِ منطقه ای تنها معاهده زیست محیطی مورد توافق پنج کشور حاشیه دریای خزر و تنها بستر همکاری جهت حفاظت و نجات اکوسیستم منحصر به فرد دریای خزر بود و به همین سبب ارزش و اهمیت آن قابل وصف نیست. ۵ کشور ساحلی دریای خزر با آگاهی از اثرات مخرب آلودگی ناشی از منابع مختلف فعالیت های انسانی، تصمیم خود را برای حفظ منابع زنده دریای خزر گرفتند تا این گنجینه ارزشمند برای نسل های حاضر و آینده حفظ شود و ساکنان آینده این منطقه نیز از وجود آن بهره ببرند.
این مجموعه عکس روایتی است از دریای کاسپین که به نام‌هایی چون دریای خزر و مازندران نیز معروف است.
-
دریای هیرکان
دریای گرگان یا دریای ورکانه یکی از دو نام این دریاچهٔ بزرگ در عهد هخامنشیان و همچنین اشکانیان است که در واقع یک ساتراپی (شهربانی یا در واقع استانداری امروزین) بوده‌است. این عکس نقشه ایالت ورکانه یا همان گرگان را که شامل استان‌های گیلان، مازندران و گلستان و دهستان (که شامل نواحی ای از ترکمنستان فعلی است) به انضمام دریای گرگان نشان می‌دهد.
-
در دوران خلافت عباسیان
موقعیت دریاچه خزر (بحر خزر) در نقشه ایران در عصر خلفای عباسی (در بالای نقشه) برگرفته از کتاب جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی چاپ ۱۹۰۵ میلادی
-
دزدان دریایی
نقاشی مربوط به قرن هفدهم میلادی که «استنکا رازین» دزد دریایی معروف دریای خزر را به تصویر کشیده است
-
دریای مازندران
ایرانیان تنها مردمی هستند که از ۱۳۱۶ این دریا را مازندران می‌نامند و نام دریای مازندران و دریای خزر در ۵۰ سال گذشته در رسانه‌های گروهی ایران رایج بوده‌است. در سال ۱۳۶۱ دولت نام دریای مازندران را نام رسمی اعلام کرد. در بخش جنوبی دریای مازندران و رودخانه‌هایی که به آن می‌ریزند یعنی سواحل مربوط به ایران، ۷۸ گونه و زیرگونه ماهی یافت می‌شود. از مهمترین رودخانه‌هایی که به این دریا می‌ریزد می‌توان از سپید رود و پیلورود (رود بزرگ) و هراز نام برد.
-
ساحل قزاقستان
عکسی دیدنی از ساحل «آکتائو» در قزاقستان که در استان «منجیستائو» قرار دارد.
-
ثروتی به نام خاویار
۹۰ درصد خاویار جهان از این دریا صید می‌شود. اما صید بی‌رویه این ماهی سبب گشته‌است که بنابر گفته دانشمندان ۹۰ درصد از تعداد این ماهیان در یک قرن اخیر کاسته شود.
-
ثروتی به نام نفت
زیرساختهای نفت و گاز طبیعی منطقه خزر. به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، در سال ۲۰۱۱، آذربایجان ۵۶۲ میلیارد، روسیه ۱۷ میلیارد و ترکمنستان ۱ میلیارد فوت مکعب گاز در دریای خزر استخراج کردند در حالی که ایران در دریای خزر گاز استخراج نکرد. در سال ۲۰۱۲، آذربایجان روزانه ۸۹۰ هزار بشکه، ترکمنستان ۴۶ هزار بشکه، روسیه ۶ هزار بشکه و قزاقستان ۳ هزار بشکه نفت در دریای خزر استخراج کردند در حالی که سهم جمهوری اسلامی در استخراج نفت صفر بوده‌است.
-
لوله های نفت
نقشه‌ای که خطوط انتقال نفت در حوزه دریای خزر را نشان می‌دهد. این دریا از نظر منابع نفت و گاز بسیار غنی است و ذخایر نفتی آن حدود ۱۷ تا ۳۵ میلیارد بشکه برآورد می‌شود. بخشی از نفت دریاچه که از میدان نفتی باکو پایتخت جمهوری آذربایجان برداشت می‌شود از طریق خط لوله باکو-تفلیس-جیهان به سواحل مدیترانه منتقل می‌شود.
-
نفت
سکوی نفتی در دریای خزر. جمهوری آذربایجان، عمده برداشت‌کننده منابع انرژی این دریا است. در سال۲۰۱۲، جمهوری آذربایجان روزانه ۸۹۰ هزار بشکه نفت از حوزه جغرافیایی خود در دریای خزر استخراج می‌کرد. رتبه‌های بعدی را ترکمنستان با ۴۶ هزار بشکه، روسیه با ۶ هزار بشکه و قزاقستان با ۳ هزار بشکه نفت، به خود اختصاص می‌دهند. این در حالی است که کشور ایران، در این منطقه هیچگونه برنامه عملی در خصوص برداشت نفت و گاز تدوین نکرده‌است و تنها به مطالعه و نقشه‌برداری اکتفا کرده‌است که دلیل آن را می‌توان در اتکای ایران به منابع عظیم و قابل اتکای نفت و گاز موجود در خلیج فارس عنوان کرد.
-
باکو
باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، زرگ‌ترین شهری است که در حاشیه دریای خزر ساخته شده است
-
باکو
باکو حالا از دریای خزر به عنوان یک جاذبه توریستی استفاده می کند و قوانین سخت‌گیرانه برای آلودگی سواحل آن وضع کرده است.
-
نفت ایران
نقشه منابع نفتی ایران در جنوب دریای خزر
-
جنگل‌های هیرکانی
جنگل‌های هیرکانی شمال ایران، مدیون رطوبتی است که از سمت دریای خزر به سمت کوه‌های البرز سرازیر می‌شود
-
دگرگونی
دریای خزر امروزی باقی‌مانده دریایی است پهناور که از دریای سیاه تا دریاچه آرال گسترش داشته. این دریاچه در گذشته چند بار بخاطر رشد حجم دوباره به دریای سیاه و دریاچه آرال وصل شده. چنین حالتی آخرین بار پس از اتمام عصر یخ انجام شد و دریای خزر به دریای سیاه وصل شد. دریای خزر هرگز با اقیانوسها مرتبط نبوده زیرا هنگام اتحاد با دریای سیاه، این دریا به اقیانوس متصل نبوده. روی هم رفته می توان گفت که مساحت دریای خزر در قرن بیستم کاهش پیدا کرده‌است
-
شانه دار مهاجم
در کنار آلودگیهای روزافزون دریای خزر، تکثیر نوعی شانه دار مهاجم موسوم به «نمیوپسیس» در آبهای خزر طی سالهای گذشته ضربه سنگینی بر اکوسیستم این دریا وارد کرده‌است. تکثیر این شانه دار مهاجم که از پلانکتونها تغذیه می‌کند، باعث کاهش چشمگیر پلانکتونها که منبع تغذیه ماهیهای کوچک، خصوصاً کیلکا ماهی‌ها شده و زنجیره غذایی آبزیان را به هم زده‌است. کاهش ۱۰ برابری ماهیهای کیلکا در خزر که خود منبع تغذیه آبزیان بزرگتر هستند، باعث افت چشمگیر جمعیت ماهیان خاویاری و فک دریای خزر شده‌است.
-
هشدار آلودگی
آلودگی معضلی جدی و خطرناک برای این دریای پهناور می‌باشد به‌طوری‌که با ورود سالیانه ۱۲۲ هزار و ۳۵۰ تن آلودگی از کشورهای حاشیهٔ دریای خزر به ویژه آلودگی ناشی از عملیات اکتشاف و استخراج نفت، محیط این دریا را آلوده کرده و گونه‌های زیستی این دریا را در معرض خطر جدی قرار داده‌است.
-
موقعیت ایران
ایران، با دارا بودن شرایط خاص جغرافیایی که در جنوب دریای خزر قرار دارد بیشترین زیان را به دلیل عدم ملاحظات زیست محیطی کشورهای ساحلی متحمل می شود. از طرف دیگر، ساخت و سازهای بی رویه در سواحل و تجاوز به حریم دریا موجب شده تا شرایط آبهای ساحلی ایران نیز به خطر بیفتد.
-
نجات اکوسیستم خزر
کشور های حاشیه دریای خزر در سال ۱۳۸۲ یک کنوانسیون منطقه ای حفاظت از محیط زیست دریای خزر موسوم به «کنوانسیون تهران» را امضاء کرده و در تاریخ ۲۱ مردادماه ۱۳۸۵ لازم الاجرا شدن این معاهده نامه را بعنوان یک واقعه مهم زیست محیطی جشن گرفتند. از این رو ۲۱ مردادماه نقطه عطفی در تاریخ همکاریهای زیست محیطی در رابطه با دریای خزر محسوب می شود. این کنوانسیون منطقه ای با توجه به اینکه تنها معاهده زیست محیطی مورد توافق پنج کشور حاشیه دریای خزر و تنها بستر همکاری جهت حفاظت و نجات اکوسیستم منحصر بفرد دریای خزر است.
اخبار مرتبط