خیابان های هوشمند؛ کلید تحول زندگی شهرهای آینده

به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، خیابان های هوشمند یکی از نیازهای حیاتی و اساسی شهرهای مدرن امروزی به شمار می روند. رشد سریع جمعیت شهری و افزایش پیچیدگی های زندگی در شهرها، استفاده از فناوری های پیشرفته برای مدیریت بهتر فضاهای شهری را ضروری ساخته است. خیابان های هوشمند با به کارگیری فناوری های نوین همچون حسگرها، اینترنت اشیا، سیستم های روشنایی هوشمند و تحلیل داده های لحظه ای، نقش بسیار مهمی در بهبود ایمنی، کارآمدی و کیفیت زندگی شهروندان ایفا می کنند. این خیابان ها نه تنها موجب افزایش رفاه و راحتی مردم می شوند، بلکه به کاهش هزینه های شهری و حفظ محیط زیست نیز کمک می کنند. در واقع، خیابان های هوشمند نمونه ای از تلفیق زیرساخت های سنتی با فناوری های دیجیتال هستند که آینده شهرها را شکل می دهند.

یکی از مهم ترین مزایای خیابان های هوشمند، افزایش ایمنی برای همه کاربران خیابان است. این خیابان ها با استفاده از حسگرهای پیشرفته و سیستم های روشنایی هوشمند، شرایط محیطی و ترافیکی را به صورت لحظه ای پایش می کنند و می توانند خطرات احتمالی را قبل از وقوع حادثه شناسایی کنند. برای مثال، روشنایی خیابان ها به گونه ای تنظیم می شود که در صورت حضور عابرپیاده یا خودرو، نور به صورت خودکار افزایش یابد و دید بهتری برای رانندگان و عابران فراهم کند. این ویژگی به ویژه در ساعات شب و مکان های دورافتاده و کم نور اهمیت زیادی دارد و می تواند به طور چشمگیری از تصادفات و حوادث جاده ای جلوگیری کند.

سیستم های هشداردهنده و دوربین های هوشمند می توانند رفتارهای پرخطر رانندگان را شناسایی کنند و به مسئولان اطلاع دهند که این امر به بهبود امنیت عمومی کمک می کند. ارسال هشدارهای فوری، امکان مداخله سریع در مواقع خطر را فراهم می کند و از وقوع تصادفات جلوگیری می شود. علاوه بر این، داده های جمع آوری شده می توانند در تحلیل الگوهای ترافیکی و برنامه ریزی بهتر برای کاهش حوادث به کار گرفته شوند.

یکی دیگر از چالش های بزرگ شهرهای امروزی، ترافیک سنگین و طولانی شدن زمان رفت وآمد و سفرهای روزانه است که موجب اتلاف وقت، افزایش آلودگی هوا و کاهش کیفیت زندگی می شود. خیابان های هوشمند با بهره گیری از حسگرها، دستگاه های اینترنت اشیا و تحلیل داده های ترافیکی، جریان خودروها را به صورت هوشمند مدیریت می کنند. چراغ های راهنمای هوشمند می توانند بر اساس حجم ترافیک و شرایط جاده به صورت پویا تنظیم شوند تا خودروها کمتر در ترافیک گیر کنند و حرکت آنها روان تر باشد.

سیستم های هشداردهنده در ورودی رمپ ها و تقاطع ها به رانندگان کمک می کنند تا از ترافیک سنگین مطلع شوند و مسیرهای جایگزین را انتخاب کنند. این فناوری ها به کاهش ازدحام، صرفه جویی در زمان سفر و کاهش مصرف سوخت کمک می کنند و در نهایت کیفیت زندگی شهری را به میزان چشمگیری ارتقا می دهند.

پارکینگ یکی از مشکلات همیشگی شهرهای بزرگ است که موجب افزایش ترافیک و نارضایتی شهروندان می شود. خیابان های هوشمند با استفاده از سیستم های پارکینگ هوشمند، اطلاعات لحظه ای درباره جای پارک های خالی به رانندگان ارائه می دهند. این قابلیت موجب می شود رانندگان زمان کمتری را برای پیدا کردن جای پارک صرف کنند و از گردش های بی هدف در خیابان ها جلوگیری شود.

افزون بر این، مدیریت هوشمند فضای کنار خیابان به کاهش پارک غیرمجاز و بهینه سازی استفاده از فضاهای موجود کمک می کند. این سیستم ها به شهرداری ها امکان می دهند تا قوانین پارکینگ را بهتر اجرا کنند و درآمدهای حاصل از پارکینگ را بهبود بخشند. به این ترتیب کاهش ترافیک ناشی از جست وجوی پارکینگ، به بهبود جریان ترافیک و کاهش آلودگی هوا نیز کمک می کند.

مصرف انرژی در بخش روشنایی خیابان ها یکی از هزینه های عمده شهرداری ها است و سهم قابل توجهی از بودجه انرژی شهر را به خود اختصاص می دهد. خیابان های هوشمند با استفاده از فناوری ال ای دی و حسگرهای حرکتی و نوری، می توانند مصرف انرژی را به طور قابل توجهی کاهش دهند. به عنوان مثال، چراغ های خیابان به صورت خودکار در زمان حضور نداشتن عابر یا خودرو کم نور یا خاموش می شوند و تنها زمانی که نیاز باشد روشنایی کامل فراهم می شود. این کار موجب کاهش هزینه های برق و همچنین کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از مصرف انرژی می شود. چنین رویکردی نه تنها به صرفه جویی اقتصادی کمک می کند بلکه گامی مهم در جهت توسعه شهرهای پایدار و دوستدار محیط زیست محسوب می شود.

یکی از اهداف مهم خیابان های هوشمند، حمایت از پایداری محیط زیست و مقابله با چالش های ناشی از آلودگی و تغییرات اقلیمی است. با مدیریت بهینه ترافیک و کاهش زمان توقف خودروها، میزان انتشار گازهای گلخانه ای و آلاینده ها کاهش پیدا می کند. علاوه بر این، خیابان های هوشمند مجهز به حسگرهای پایش کیفیت هوا، نویز و آلاینده هستند که به مدیران شهری امکان می دهد وضعیت محیط زیست را به صورت لحظه ای رصد کنند و اقدامات اصلاحی را به موقع انجام دهند. این اطلاعات می تواند به برنامه ریزی بهتر برای کاهش آلودگی و بهبود سلامت عمومی کمک کند. در مجموع، خیابان های هوشمند نقش مهمی در تحقق اهداف توسعه پایدار و حفظ محیط زیست شهری ایفا می کنند.

داده های لحظه ای و گسترده ای که از خیابان های هوشمند جمع آوری می شود، امکان مدیریت دقیق تر و پاسخگوتر شهر را فراهم می کند. مدیران شهری می توانند با استفاده از این داده ها، وضعیت خیابان ها، ترافیک، روشنایی و سایر زیرساخت ها را به طور مستمر رصد کنند و به سرعت به مشکلاتی همچون خرابی تجهیزات، تصادفات یا نیاز به تعمیرات پاسخ دهند. این مدیریت بر پایه پیشگیری موجب افزایش تاب آوری شهر در برابر مشکلات و بهبود کیفیت خدمات شهری می شود، همچنین امکان برنامه ریزی بهتر و بهره برداری بهینه از منابع شهری را فراهم می کند که در نهایت به رضایت بیشتر شهروندان منجر می شود.

علاوه بر کاربردهای عملی، خیابان های هوشمند بستری مناسب برای نوآوری و مشارکت اجتماعی فراهم می کنند. داده های به دست آمده از این خیابان ها را می توان با دانشگاه ها، مراکز تحقیقاتی، استارت آپ ها و شهروندان به اشتراک گذاشت تا راهکارهای نوآورانه برای بهبود زندگی شهری توسعه یابد. این همکاری ها می تواند منجر به خلق پروژه های جدید، بهبود برنامه ریزی شهری و افزایش مشارکت مردم در تصمیم گیری های شهری شود. به این ترتیب، خیابان های هوشمند نه تنها زیرساخت فیزیکی بلکه یک پلتفرم تعاملی برای توسعه پایدار و هوشمند شهرها هستند.

در نهایت، خیابان های هوشمند با ترکیب فناوری های دیجیتال و زیرساخت های شهری، محیط هایی امن تر، کارآمدتر و پایدارتر ایجاد می کنند که به بهبود کیفیت زندگی ساکنان و بازدیدکنندگان کمک می کند. این خیابان ها پاسخگوی چالش های مهم شهری همچون ترافیک، ایمنی، مصرف انرژی و آلودگی محیط زیست هستند و با فراهم آوردن امکان پایش و مدیریت لحظه ای، به بهینه سازی منابع و کاهش اثرات زیست محیطی کمک می کنند. بنابراین، توسعه خیابان های هوشمند برای شهرهایی که می خواهند در برابر رشد جمعیت، تغییرات اقلیمی و پیشرفت فناوری آماده و مقاوم باشند، یک ضرورت انکارناپذیر است و آینده شهرهای پایدار و هوشمند را رقم می زند.

خیابان های هوشمند در جهان

یکی از نمونه های موفق خیابان های هوشمند، خیابان برددر منطقه وست لند لندن است. این خیابان که پیش تر فضای کاربردی خاصی نداشت، با استفاده از فناوری های نوین به یک فضای جذاب و مدرن تبدیل شده است. در این خیابان از تکنولوژی Pavegan استفاده شده است که انرژی حاصل از قدم زدن عابران را به برق تبدیل می کند. این سیستم شامل سنگفرش های خاصی است که هنگام راه رفتن روی آنها، فشاری بین ۵ تا ۱۰ میلی متر ایجاد می شود و این حرکت عمودی منجر به فعال شدن یک ژنراتور الکترومغناطیسی می شود که حرکت مکانیکی را به حدود دو تا چهار ژول انرژی الکتریکی تبدیل می کند.

انرژی حاصل برای روشنایی چراغ ها، پخش صدای پرندگان و تأمین انرژی فرستنده های بلوتوثی به کار می رود. نکته جالب این است که عابران می توانند میزان انرژی تولیدی خود را از طریق اپلیکیشن موبایل مشاهده کنند و حتی به ازای قدم زدن، در خدمات شهری تخفیف دریافت کنند، همچنین نیمکت های این خیابان با جذب دی اکسید نیتروژن هوا، کیفیت هوای محیط را بهبود می بخشند. این پروژه نمونه ای از تلفیق فناوری، محیط زیست و تجربه کاربری است که می تواند الگویی برای دیگر شهرها باشد.

شیکاگو در آمریکا نیز یکی از شهرهای پیشرو در توسعه خیابان های هوشمند است. این شهر در حال اجرای طرحی است که بر اساس آن دوربین های دیجیتال روی خودروها و زیرساخت های شهری نصب می شود تا رانندگان متخلف شناسایی و تخلفات به موقع رسیدگی شود. توسعه مسیرهای دوچرخه سواری، پیاده روهای گسترده و نصب تابلوهای راهنمایی هوشمند از دیگر اقدامات این شهر برای افزایش ایمنی و کاهش ترافیک است.

شهر کلکته هند پروژه ای برای ساخت یک خیابان هوشمند آغاز کرده با دروازه ای ۴۰ فوتی که با شیشه پوشانده شده است. این خیابان مجهز به مسیرهای دوچرخه سواری، ایستگاه های اتوبوس هوشمند، سیستم های روشنایی با حسگر دیجیتال و مبلمان شهری هوشمند خواهد بود. این پروژه با هدف ایجاد یکی از بهترین و هوشمندترین معابر جهان طراحی شده است.

خیابان هوشمند کلکته به گونه ای طراحی شده است تا امکانات متعددی برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان و تسهیل حمل ونقل فراهم آورد. از جمله ویژگی های آن می توان به مسیرهای دوچرخه سواری گسترده اشاره کرد که تشویق به استفاده از حمل ونقل پاک و کاهش ترافیک و آلودگی هوا را هدف قرار داده اند، همچنین ایستگاه های اتوبوس هوشمند در این خیابان تعبیه شده اند که با استفاده از فناوری های دیجیتال، اطلاعات لحظه ای درباره زمان رسیدن اتوبوس ها، وضعیت ترافیک و خدمات شهری را به مسافران ارائه می دهند و تجربه سفر را بهبود می بخشند.

سیستم های روشنایی خیابان نیز مجهز به حسگرهای دیجیتال هستند که بر اساس حضور عابران و شرایط محیطی، نور را تنظیم می کنند تا مصرف انرژی بهینه شود و در عین حال ایمنی در شب افزایش یابد. علاوه بر این، مبلمان شهری هوشمند با قابلیت هایی همچون شارژ دستگاه های الکترونیکی، اتصال به اینترنت و حسگرهای محیطی، فضای شهری را کارآمدتر و جذاب تر کرده اند.

این پروژه در بستر رشد سریع شهرنشینی و ابرشهر شدن کلکته اجرا می شود؛ شهری که با چالش هایی همچون افزایش جمعیت، ترافیک سنگین، آلودگی و نیاز به زیرساخت های مدرن روبه رو است. توسعه چنین خیابان هوشمندی می تواند به عنوان الگویی برای سایر شهرهای هند و حتی کشورهای در حال توسعه مطرح شود تا با بهره گیری از فناوری های نوین، کیفیت زندگی شهری را بهبود بخشند و به سمت توسعه پایدار حرکت کنند.

سنگاپور به عنوان یکی از پیشگامان جهانی در توسعه شهرهای هوشمند، پروژه های متعددی برای هوشمندسازی خیابان ها و زیرساخت های حمل ونقل شهری خود اجرا کرده است. این خیابان های هوشمند با بهره گیری از فناوری های پیشرفته همچون اینترنت اشیا، هوش مصنوعی، حسگرهای متصل و سیستم های روشنایی هوشمند، نقش کلیدی در بهبود ایمنی، کاهش ترافیک و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان دارند.

خیابان های هوشمند سنگاپور با بهره گیری از فناوری های نوین، مجهز به سیستم روشنایی هوشمند هستند و چراغ ها به صورت خودکار با تشخیص حضور عابران پیاده یا خودروها نور خود را تنظیم می کنند تا ایمنی در شب و فضاهای کم نور افزایش یابد. علاوه بر این، مدیریت ترافیک هوشمند با استفاده از حسگرها و هوش مصنوعی جریان خودروها را بهینه می کند و سیستم های ارتباطی «خودرو به اشیا (V2X)» امکان تبادل اطلاعات بین خودروها و زیرساخت ها را فراهم می آورد. پارکینگ های هوشمند با حسگرهای دقیق، جای پارک های خالی را به رانندگان اطلاع می دهند و از گردش بی هدف در خیابان ها جلوگیری می کنند که این امر به کاهش ترافیک و آلودگی هوا کمک می کند.

از دیگر شهرهای پیشرو در هوشمندسازی خیابان ها و حمل ونقل می توان به لندن، دبی، نیویورک، بیلبائو، ژنو، زوریخ، اسلو و سئول اشاره کرد که هر کدام با رویکردهای خاص خود، فناوری های نوینی را در مدیریت شهری به کار گرفته اند. برای مثال، دبی خدمات متنوع شهری را به کمک یک اپلیکیشن دیجیتال کرده است و برنامه ای برای توسعه حمل ونقل خودران تا سال ۲۰۳۰ دارد. لندن نیز با شبکه فیبری گسترده و استفاده از انرژی پاک، به دنبال تبدیل شدن به شهری کامل هوشمند است.