آیین‌نامه اجرایی ایجاد و فعالیت بنادر خشک در کشور

تین نیوز | آیین‌نامه اجرایی ایجاد و فعالیت بنادر خشک در کشور
 
ماده ا- اهداف احداث و بهره‌برداری از بنادر خشک در کشور:
 
- بهبود نظام حمل‌ونقل در کشور با تکیه بر حمل‌ونقل کالا در فواصل طولانی توسط راه‌آهن و فواصل کوتاه توسط کامیون و تسهیل تغییر وسایط حمل‌ونقل و در نهایت کاهش قیمت تمام شده کالا.
 
- تسهیل قوانین گمرکی و استفاده از مرز به عنوان نقطه عبور
 
ماده 2- کلیات و تعاریف
 الف- بندر خشک (dry port) پایانه‌ای ترکیبی در داخل کشور و مجاور خطوط اصلی ریلی و جاده‌ای مبادلاتی کشور (ایستگاه‌های ریلی و پایانه‌های جاده‌ای) و در نزدیکی مراکز تجمع کالا (تولید یا مصرف) است که حداقل به وسیله دو شیوه ریل و جاده با بنادر ساحلی یا مرزهای فعال تجاری متصل بوده و به منظور دستیابی به اهداف ماده یک آیین‌نامه ایجاد می‌گردد. بندر خشک، خدماتی را برای تخلیه و بارگیری و انبارسازی موقت کانتینرها، بارهای عمومی و یا فله که از طریق هر نوع شیوه حمل‌ونقلی نظیر راه، راه‌آهن، یا فرودگاه‌ها به بندر خشک وارد یا از آن خارج می‌شوند فراهم می‌آورد. تمام خدمات مرتبط با امور گمرکی، بانکی، انتظامی و سایر خدماتی مثل بازرسی‌های لازم برای واردات و صادرات بار در هر زمان ممکن، در بندر خشک فراهم می‌گردد. این بندر می‌تواند در بارنامه‌ها به عنوان مبدا یا مقصد کالا ذکر گردد.
 
ب- کارگروه بنادر خشک: کارگروهی به ریاست معاون مرتبط/ منتخب وزارت راه و شهرسازی و عضویت نمایندگان تام‌الاختیار و معرفی شده اتاق ایران، گمرک جمهوری اسلامی ایران، راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران، سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، سازمان بنادر و دریانوردی، و سازمان هواپیمایی کشوری است. دبیرخانه این کارگروه توسط رییس کارگروه تعیین می‌شود.
 
ج- متقاضی: شخص حقیقی یا حقوقی که با ارائه درخواست به کارگروه بنادر خشک تمایل خود را برای احداث و بهره‌برداری از بندر خشک اعلام می‌دارد. متقاضی می‌بایست ضمن داشتن سرمایه لازم جهت احداث و بهره‌برداری با سایر مراحل فعالیت این حوزه آشنا بوده و توانایی خود را به استفاده از گروه فنی و مهندسی لازم جهت احداث، بهره‌برداری و اجرای پروژه احراز نماید.
 
د- مدیر بندر خشک: مدیر بندر خشک می‌تواند متقاضی یا فرد معرفی شده از سوی او باشد که با تایید کارگروه بنادر خشک حکم مدیریت خود را دریافت می‌نماید.
 
ه- موافقت اصولی: مجوزی است که توسط کارگروه بنادر خشک برای متقاضی و به مدت معین به منظور اخذ مجوزهای لازم از سایر وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شرکت‌های ذیربط و انجام عملیات اجرایی احداث و بهره‌برداری از بندر خشک، مطابق با شرایط و ضوابط مندرج در این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های مرتبط، برای متقاضی صادر می‌شود تا متقاضی نسبت به احداث آن اقدام نماید.
 
و- فضای موردنیاز برای احداث بندر خشک از قبیل اداری، رفاهی، انبار، گمرکات، قرنطینه، سوله‌ها، محوطه‌سازی و ساختمان تاسیسات و سایر فضاهای موردنیاز می‌بایست به اندازه کافی ایجاد، و امکان توسعه آن در فازهای بعدی نیز فراهم باشد.
 
ز- خدمات‌دهندگان: شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی هستند که متقاضی سرمایه‌گذاری ارائه خدمات مختلف در داخل محوطه بندر خشک می‌باشند.
 
ح- محوطه بندر خشک: محوطه‌ای است که توسط متقاضی مورد تملک یا اجاره (از اشخاص حقیقی یا حقوقی دولتی یا خصوصی) قرار می‌گیرد.
 
ماده 3- شرایط و نحوه احداث
 شرایط و نحوه احداث بنادر خشک براساس دستورالعملی است که توسط کارگروه بنادر خشک تدوین خواهد شد. متقاضیان موظف به پیروی از دستورالعمل یاد شده می‌باشند.
 
ماده 4- وظایف کارگروه بنادر خشک 
- تهیه دستورالعمل احداث بنادر خشک حداکثر حداکثر در شش ماه آینده
 
- انجام مطالعات جامع و راهبردی در رابطه با بنادر خشک
 
- بررسی طرح‌های توجیهی (فنی و اقتصادی) در نقشه‌های پیاده‌سازی
 
- نظارت بر اجرای پروژه‌های بنادر خشک و فعالیت خدمات‌دهندگان
 
- انجام استعلام‌های موردنیاز (مالی، فنی و ...) از نهادهای مختلف بابت درخواست متقاضیان
 
- بررسی اسناد مالکیت یا اجاره محوطه بنادر خشک
 
- بررسی و اظهارنظر در زمینه طرح‌های فاز صفر و یک مطالعات بنادر خشک
 
- بررسی و اظهارنظر در زمینه زمان دوره احداث
 
- آماده‌سازی چارچوب گزارش‌های آماری در حین احداث و بهره‌برداری بنادر
 
- صدور موافقت اصولی و همچنین صدور حکم مدیر بندر
 
ماده 5- وظایف مدیر بندر خشک
 
- ایجاد هماهنگی بین سازمان‌ها و شرکت‌های مستقر در بندر
 
- ارسال گزارش ماهانه در دوره‌های احداث و نیز بهره‌برداری
 
- ارسال گزارش پیشرفت فیزیکی دوره احداث و گزارش‌های تحلیلی از ورود و خروج کالا
 
- رسیدگی به درخواست خدمات‌دهندگان
 
ماده 6- مکان‌یابی محل استقرار بنادر خشک در کشور
 متقاضی می‌تواند با رعایت شرایط و نحوه چگونگی احداث بندر خشک مندرج در این آیین‌نامه و سایر مصوبات مربوط به این موضوع نسبت به درخواست صدور مجوز احداث بندر خشک با ارائه طرح توجیهی فنی، مالی و اقتصادی، توجیه ضرورت احداث آن، بررسی میزان بارهای عبوری و یا ورودی در مجاورت محل اجرای طرح و همچنین تشریح سایر موارد مورد لزوم و مستندات مربوط به آن به دبیرخانه کارگروه بنادر خشک، اقدام نماید. جانمایی پیشنهادی متقاضی مستلزم وجود شرایط و استدلال‌های منطقی و دلایل فنی می‌باشد. جانمایی احداث بندر خشک و کلیه موارد پیشنهادی متقاضی با توجه به برنامه‌های توسعه‌ای در کشور و مزیت‌های ذیل صورت خواهد گرفت.
 
1- دسترسی آسان به شبکه ریلی کشور
 
2- دسترسی آسان به شبکه راه‌های شریانی کشور
 
3- قرار داشتن در مسیرهای بارهای جاده‌ای و هوایی و ریلی کشور
 
4- قرار داشتن در مسیرهای ارتباطی به بنادر دریایی کشور
 
5- نزدیکی به مراکز تولید انبوه کالا
 
6- نزدیکی به مراکز مصرف انبوه کالا
 
7- مناطق ویژه و آزاد اقتصادی کشور
 
8- برنامه‌های دولت در زمینه افزایش ترانزیت و صادرات و واردات کالا
 
ماده 7- الزامات و تعهدات متقاضی 
متقاضی می‌بایست ضمن هماهنگی کامل با کارگروه بنادر خشک در طول اجرای پروژه، به هنگام هرگونه فعالیت در حوزه احداث و بهره‌برداری از بندر خشک از قبیل: زیرساخت‌های ساختمانی، حمل‌ونقلی، مخابراتی و تاسیساتی کلیه مقررات فنی و ایمنی مربوطه را رعایت نموده و از نیروی انسانی متخصص در این زمینه استفاده نماید.
 
تبصره: متقاضی حق واگذاری اراضی و تاسیسات بندر را به غیر اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی، به صورت اجاره یا صلح حقوق وغیره جزا و کلا نخواهد داشت مگر آنکه در طرح سرمایه‌گذاری و اخذ مجوز به صراحت آن را اعلام و یا موافقت کتبی کارگروه بنادر خشک را اخذ نماید.
 
ماده 8- تعلیق مجوز، ابطال مجوز و حل اختلاف
 چنانچه متقاضی از وظایف و تعهدات خود تخطی نموده و در راستای مجوز صادره و توافقات به وجود آمده فعالیت ننماید و یا به فعالیت‌هایی غیر از موضوعات اعلام شده مبادرت نماید، کمیته‌ای متشکل از نماینده تام‌الاختیار کارگروه بنادر خشک، نماینده متقاضی و فرد مرضی‌الطرفین (معرفی شده از طرف مراجع ذیصلاح قانونی) تشکیل و براساس اکثریت آراء تصمیم‌گیری خواهد شد. لذا این کمیته پس از تشکیل و براساس نتایج حاصله می‌تواند نسبت به تعلیق یا ابطال مجوز اقدام نماید.
 
ماده 9- الزامات دستگاه‌ها و نهادهای اجرایی کشور 
کلیه دستگاه‌های اجرایی کشور از جمله شورای عالی مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی، گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمان بنادر و دریانوردی، سازمان هواپیمایی کشوری، سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای، وزارت جهاد کشاورزی وسازمان‌ها و واحدهای دولتی ذیربط، همکاری لازم را با هماهنگی وزارت راه و شهرسازی و کارگروه بنادر خشک و سایر نهادهای قانونی براساس مفاد این آیین‌نامه و سایر مستندات قانونی مربوطه معمول می‌نمایند.