◄ جایگاه خطوط کشتیرانی ایران در تجارت دریایی؛ نقش راهبردی IRISL و NITC در اقتصاد کشور
بررسی جایگاه خطوط کشتیرانی ایران در تجارت دریایی؛ نقش IRISL و شرکت ملی نفتکش در حمل کالا و انرژی و چالش ها و فرصت های صنعت حمل ونقل دریایی کشور.
خطوط کشتیرانی ایران به عنوان یکی از مهم ترین ارکان اقتصاد دریامحور، نقش حیاتی در حمل ونقل بین المللی، جابه جایی نفت و توسعه بنادر ایفا می کند. این بخش با محوریت شرکت های دولتی و خصوصی مانند کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی نفتکش، سهم قابل توجهی در تجارت خارجی کشور دارد.
به گزارش تین نیوز، خطوط کشتیرانی ایران طی پنج دهه گذشته به عنوان ستون اصلی حمل ونقل دریایی کشور شناخته شده و مجموعه ای از شرکت های دولتی، خصوصی و منطقه ای را دربرمی گیرد که در حوزه حمل کالا، کانتینری و نفتکش فعالیت می کنند.
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (IRISL)
کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران که در سال ۱۳۴۶ تأسیس شد، اکنون بزرگ ترین شرکت کشتیرانی در خاورمیانه به شمار می رود. این شرکت با ناوگانی متشکل از بیش از ۱۱۵ فروند کشتی و ظرفیتی حدود ۳.۳ میلیون DWT در مسیرهای خلیج فارس، دریای خزر، مدیترانه، اقیانوس هند و اروپا حضور فعال دارد و سالانه بیش از ۲۲ میلیون تن کالا را جابه جا می کند. نقش این شرکت در تأمین زنجیره حمل ونقل واردات و صادرات کشور، به ویژه در شرایط تحریمی، اهمیت دوچندان یافته است.
شرکت ملی نفتکش ایران (NITC)
شرکت ملی نفتکش به عنوان بزرگ ترین ناوگان نفتکش منطقه، مسئولیت حمل نفت خام و فرآورده های نفتی کشور را برعهده دارد. ظرفیت و گستره فعالیت این شرکت به نحوی است که همچنان یکی از بازیگران مهم بازار حمل دریایی انرژی محسوب می شود.
بخش خصوصی و شرکت های منطقه ای
علاوه بر شرکت های بزرگ دولتی، بیش از ۴۳۰ شرکت خصوصی عضو انجمن کشتیرانی ایران فعال هستند. این شرکت ها در بنادر اصلی کشور از جمله بندرعباس، بوشهر، انزلی و نوشهر فعالیت دارند و سهم مهمی در حمل کالاهای کانتینری و خدمات لجستیکی داخلی ایفا می کنند. از جمله شرکت های فعال در این حوزه می توان به مرلید، آمادراه، اسپاد دریا و ایرسا مارین اشاره کرد.
نقش اقتصادی و ژئوپولیتیک
خطوط کشتیرانی ایران علاوه بر تأمین بخش عمده حمل ونقل کالا، نقش کلیدی در صادرات نفت و فرآورده های نفتی دارد. موقعیت جغرافیایی کشور در مجاورت خلیج فارس و دریای خزر، امکان حضور در مسیرهای استراتژیک دریایی را فراهم کرده که این مسئله اهمیت این بخش را در اقتصاد ملی و امنیت انرژی افزایش داده است.
چالش ها و فرصت ها
از مهم ترین چالش های حوزه کشتیرانی می توان به تحریم ها، فرسودگی بخشی از ناوگان و ضرورت نوسازی اشاره کرد. در مقابل، فرصت هایی همچون توسعه خطوط به آسیا و آفریقا، سرمایه گذاری در کشتی های کم مصرف و مبتنی بر انرژی سبز و تقویت زیرساخت های بندری می تواند آینده این صنعت را تقویت کند.
