◄ هوش مصنوعی در نگهداری پیش‌بینانه کشتی‌ها | انقلاب در تعمیرات دریایی با الگوریتم‌های هوشمند

در دنیای دریانوردی، نگهداری سنتی کشتی ها همواره با چالش هایی مانند خرابی ناگهانی موتور، تأخیر در بارگیری یا حتی توقف های ناخواسته همراه بوده است. اما در سال ۲۰۲۵، فناوری هوش مصنوعی با ایجاد سامانه های نگهداری پیش بینانه (Predictive Maintenance)، این الگو را متحول کرده است. شرکت هایی مانند Kongsberg Digital (نروژ)، DNV و Rolls-Royce Marine با ترکیب سنسورهای IoT، یادگیری ماشین و کلان داده ها، به کشتی ها امکان داده اند تا خودشان زمان نیاز به تعمیر را پیش بینی کنند — قبل از آنکه مشکلی واقعی رخ دهد.

سامانه های هوشمند با دریافت مداوم داده از تجهیزات حیاتی کشتی مانند موتور، پمپ ها، سیستم رانش و سیستم سوخت، وضعیت عملکرد اجزا را در لحظه تحلیل می کنند. این الگوریتم ها به محض مشاهده نشانه هایی از نوسانات غیرعادی یا افت عملکرد، هشدارهایی برای بازبینی یا تعویض قطعه صادر می کنند. به عنوان نمونه، سامانه Kognifai از شرکت Kongsberg قادر است با بررسی هزاران پارامتر دریافتی از موتور، رفتار غیرعادی یاتاقان ها یا فشار روغن را تشخیص دهد و از بروز خرابی فاجعه بار جلوگیری کند.

بر اساس گزارش MarineInsight, این نوع نگهداری پیش بینانه تا ۴۰٪ در کاهش هزینه های تعمیر و تا ۵۰٪ در کاهش زمان از کار افتادگی کشتی ها نقش داشته است. افزون بر آن، سازمان IMO نیز به تازگی در دستورالعمل های مربوط به کشتی های دیجیتال، توصیه کرده است که سیستم های پایش لحظه ای مبتنی بر AI به عنوان بخش ضروری کشتی های آینده در نظر گرفته شوند.

فناوری نگهداری پیش بینانه نه تنها زمان بندی تعمیرات را دقیق تر کرده، بلکه با کاهش مصرف قطعات یدکی و بهینه سازی عملیات، به اهداف پایداری زیست محیطی نیز کمک کرده است. با کاهش توقف های ناگهانی، کشتی ها کمتر سوخت مصرف می کنند و در نتیجه آلایندگی کمتری دارند. بسیاری از خطوط کشتیرانی در اروپا و شرق آسیا، از جمله Maersk و NYK Line نیز اعلام کرده اند که تا سال ۲۰۲۶ ناوگان خود را به طور کامل به سامانه های پایش هوشمند مجهز خواهند کرد.

 منابع :

• Marine Insight – Predictive Maintenance for Ships

• Kongsberg Digital – Kognifai

• DNV Maritime AI Solutions

• IMO – Digital Ship Guidelines 2025