|
کد خبر:
97025
|
لغو برجام به علل سیاسی، سبب شرمساری می‌شود
تین‌نیوز| دبیر بین‌الملل مجله ساینس، سند رسمی جمهوری‌خواهان علیه برجام را هیاهوی تبلیغات انتخاباتی دانست و تصریح کرد: لغو برجام به علل صرفا سیاسی سبب شرمساری می‌شود.
ریچارد استون که سومین بار به ایران سفر کرده است در هتل محل اقامتش در تهرانبه پرسش‌های مختلف خبرنگار ما پاسخ داد.
وی که در مجله امریکایی ساینس مطالب مختلفی درباره ایران و پیشرفت های خیره کننده علمی اش نوشته است با تحسین مقاومت ملت ایران در برابر تحریم های غیرقانونی غرب می گوید : من با جامعه علمی ایران آشنا هستم و باید بگویم با وجود تحریم هایی که ایران زیر فشار آن تاب آورده است، جامعه علمی شما در غلبه بر محدودیت ها ، خلاقیت و انعطاف فوق العاده زیادی از خود نشان داده و رقابت پذیری اش را درجامعه علمی جهانی حفظ کرده است.
از این خبرنگار امریکایی می پرسم ایران به عنوان یکی از متعهدترین کشورهای جهان طبق سند چشم انداز و برنامه های توسعه به روند رو به رشد علمی و صنعتی ادامه می دهد اما برخی قدرت ها مانند امریکا همواره در این مسیر مانع تراشی می کنند. ریشه مخالفت باایران چیست ؟
استون می گوید : تاریخ اخیر روابط ایران و امریکا ، دشواری و ناملایمات بسیاری داشته است که از حوادث نیم قرن گذشته سرچشمه می گیرد . غلبه بر بی اعتمادی دو جانبه ای که میان جوامع ما وجود دارد ، دشوار خواهد بود اما معتقدم دانشمندان به زبان مشترک میان خود می توانند به دور از سیاست زدگی با یکدیگر همکاری کنند و میان جوامع ما اعتماد سازی کنند.
این روزنامه نگار امریکایی در پاسخ به ارزیابی اش از جایگاه ایران در عرصه های مختلف دانش و فناوری به ویژه دانش هسته ای به بازدیدش از یکی از مراکز تحقیقات هسته ای ایران اشاره می کند و می گوید : از پیشرفت های ایران در این عرصه به شدت تحت تاثیر قرار گرفته است .
استون با اشاره به دستاوردهای برجام ، پاسخش را این گونه تکمیل می کند : یکی از هیجان انگیزترین بخش های توافق هسته ای ، ظرفیت برای همکاری های علمی در رشته های مختلف انرژی هسته ای به ویژه فیزیک هسته ای ، اختر فیزیک و پژوهش های مرتبط با گداخت یا همجوشی هسته ای است .
دیروز بخت آن را داشتم که از یک مرکز تحقیقات همجوشی هسته ای در ایران به نام مرکز تحقیقاتی پلاسما دیدن کنم و سطح تحقیقات علمی در آنجا و کار روی رآکتور همجوشی " توکامک " کاملاً مرا تحت تأثیر قرار داد.
بدیهی است که ایران در آینده می تواند یکی از شرکای مهم در پروژه بزرگ رآکتور گرماهسته ای آزمایشی بین المللی " ایتر " باشد. بسیار هیجان انگیز است که ایران قرار است در هفته های آینده به یکی از اعضای وابسته این پروژه تبدیل شود . این همان پیشرفت ملموس در حوزه همکاری های علمی در چارچوب توافق هسته ای است که به نظرم در هفته های پیش رو، باید بیشتر شاهد آن باشیم.
البته این همکاری ها نباید فقط به حوزه گداخت هسته ای محدود شود، بلکه باید دیگر حوزه های علوم هسته ای را نیز شامل شود.
دبیر بین الملل مجله ساینس جولای 2015 پس از توافق هسته ای ایران و 1+5 در سخنانی گفته بود برجام می تواند همکاری های علمی ایران با جامعه جهانی را هموار کند . با یادآوری این سخنانش از او می پرسم آیا پس از یکسال از توافق هسته ای پیش بینی اش تحقق یافته است ؟
استون با اذعان به تحقق نیافتن پیش بینی اش می گوید : البته باید یادآور شوم که از زمان آغاز اجرای توافق هسته ای فقط شش ماه می گذرد؛ ممکن است این مدت ، زمانی طولانی به نظر برسد اما در مسیر تلاش برای شناسایی طرح های مشترک برای دانشمندان، هنوز در مراحل اولیه قرار داریم.
این روزنامه نگار امریکایی ابراز امیدواری می کند که دانشمندان برای همکاری با یکدیگر در زمینه تبیین و شناسایی طرح های علمی سریع تر اقدام کنند گرچه هر دو طرف در گردهم آوردن دانشمندان ، تعلل و تأخیرهایی داشته اند.
استون با اشاره به ظرفیت های عظیم علمی در ایران ، فعالیت در حوزه اخترفیزیک و علم " نوترینو " را دارای ظرفیت هایی می داند که استفاده از آن به سود هر دو طرف ، یعنی کشورهای پنج بعلاوه یک و ایران خواهد بود ؛ جوامعِ علمی دو طرف می توانند با یکدیگر آزمایش های علمی انجام دهند و نکات جدید بیاموزند. این کار نیز به اعتماد سازی لازم برای موفقیت آمیز بودن توافق هسته ای در بلند مدت، کمک خواهد کرد.
نگاه این خبرنگار امریکایی را در خصوص همکاری های علمی ایران و امریکا خوش بینانه توصیف می کنم و به او یادآور می شود که از زمان توافق هسته ای تاکنون موانع این گونه همکاری ها رفع نشده است و غربی ها از انتشار مقالات علمی دانشمندان هسته ای ایران خودداری می کنند .
استون با تایید این واقعیت ؛ آن را ناشی از سوء تفاهم ! می داند و می گوید : بله ، سوء تفاهم هایی درهر دو طرف وجود دارد ؛ فرضاً درخصوص مشکل چاپ مقالات علمی ایران در ژورنال های علمی غرب ، هیچ منعی برای این کار وجود ندارد.
با وجود این، برخی ویراستاران و دبیران نشریات علمی، تفسیر اشتباهی از نظام تحریم ها دارند و شخصاً به شکل یکجانبه تصمیم گرفتند مقالات علمی ایرانیان را صرفاً به این علت که از ایران فرستاده شده است، رد کنند.
البته این سوء تفاهم تا حد زیادی برطرف شده است. تصور می کنم امروز کار دانشمندان ایران برای انتشار مقالاتشان در ژورنال های غربی ساده تر شده است.
دبیر بین الملل مجله ساینس با ابراز شگفتی از پیشرفت های اخیر ایران در انتشار مقالات علمی با وجود تحریم های چند ده ساله غرب می گوید : من ، فوریه در روسیه بودم ؛ ریاست آکادمی علوم این کشور می گفت مقالات علمی چاپ شده روسیه اخیراً از سطح تولیدات ایران کمتر شده است.
دیدگاه استون درباره تقاطع علمی ایران و روسیه در مقطع کنونی، جالب و حائز توجه به نظر می رسد . " جامعه علمی روسیه دچار افول شده ، اما جامعه علمی ایران رو به تعالی است.
این نشانه واقعاً خوبی است که ایران با وجود تحریم ها، توانسته است به این جایگاه برسد."
از این خبرنگار امریکایی که صرفا برجام را از زاویه علمی آن ارزیابی می کند درباره خصومت علنی جمهوری خواهان علیه توافق هسته ای و سند رسمی این حزب می پرسم که برجام را صرفا سندی شخصی میان اوباما و شرکایش دانسته و تهدید کرده اند که این توافق برای رئیس جمهور بعدی امریکا الزام آور نیست.
دبیر بین المل نشریه ساینس می گوید : در فصل رقابت های انتخاباتی امریکا، بیانیه های سیاسی زیادی منتشر می شود که صرفاً برای جلب آراست و در بلند مدت، هیچ معنی یا اهمیتی ندارد. البته جنجال تبلیغاتی زیادی وجود دارد که بی اعتنایی به آن دشوار و واقعاً آزار دهنده است.
وی ابراز امیدواری می کند که این موضع گیری جمهوری خواهان پس از انتخابات ریاست جمهوری کشورش محقق نشود زیرا 5+1 و ایران برای دستیابی به برجام تلاش زیادی کردند.
این خبرنگارامریکایی برجام را توافقی تاریخی می داند و تصریح می کند: واقعاً مایه شرمساری است که این توافق، صرفاً به دلایل سیاسی، لغو شود اما باید منتظر باشیم و ببینیم روند تحولات بعد از برگزاری انتخابات امریکا چگونه است.
بدعهدی دولتمردان امریکایی به ویژه در اجرای تعهداتشان در برجام از دیگر پرسش های صریحم از این خبرنگار امریکایی بود . از او می پرسم چرا درحالی که ایران همه تعهداتش را اجرا کرده است امریکا همچنان از اجرای تعهداتشان به ویژه در عرصه مالی و بانکی پیشگیری می کنند؟
استون می گوید : توافق هسته ای فقط میان ایران و امریکا نیست بلکه کشورهای مختلف را شامل می شود. گفتن اینکه کشوری بطور یکجانبه از توافق کنار بکشد، ساده است، اما وقتی شرکای دیگری در این فرآیند دخیل و سهیم اند ، بسیار دشوار خواهد بود.
آنچه در فصل انتخابات می شنویم، جنبه تبلیغاتی و هیاهو دارد. اشخاص منطقی درک می کنند که این توافق واقعاً برای همه کشورهای مرتبط و حتی دنیا اهمیت دارد زیرا واقعاً گشایش مهمی در روابط ایران و غرب بود و منطق نیز آن را تأیید می کند.
ما نمی توانیم آینده را پیش بینی کنیم و باید منتظر بمانیم تا ببینیم پس از انتخابات چه خواهد شد.
با وجود این، دانشمندان فعلاً می توانند در نشان دادن صداقت و اعتماد سازی میان ایران و غرب، نقش بسیار مهمی ایفا کنند. ما نیز باید پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا در حد امکان در این حوزه پیش برویم و دستاورد داشته باشیم.
استون به ایجاد کمیسیون مشترک مرتبط با برجام برای بررسی نگرانی های دوطرف در اجرای برجام اشاره می کند و می گوید : هنگام قضاوت درباره عملکرد دو طرف ، اگر هر طرف به تعهداتش عمل نکند ، چنین کاری می تواند نقض جدی توافق محسوب شود که امیدوارم چنین نتیجه ای گرفته نشود.
او فروش 32 تن آب سنگین ایران به امریکا و عرضه پول آن را ایجاد خوش بینی به آینده می داند و نگاه خوش بیانه اش را به تداوم این ارتباط این گونه تکمیل می کند: می دانم که این مبلغ پول در مقیاس بزرگ، ناچیز به شمار می رود اما مهم است که این معامله صورت گرفت و تأیید شد. امیدوارم بتوانیم فعالیت را بر این مبنا ادامه و نشان دهیم که دو کشور می توانند به شکل موفق با یکدیگر معامله تجاری داشته باشند.
به این خبرنگار امریکایی یادآور می شوم که نیاز امریکا به آب سنگین مرغوب تولیدی ما سبب این معامله شده است و از او می پرسم چرا هیات حاکمه امریکا از خصومت های مستمرشان علیه ایران دست برنمی دارند ؟
استون با محافظه کاری پاسخ می دهد : جای بحثی نیست که مشکلاتی وجود دارد. قبول دارم که در معامله آب سنگین ، پولی که پرداخت شد ، نسبتاً اندک بود. فقط می خواهم تأکید کنم زمانی که مشارکت دانشمندان در مذاکرات هسته ای، سازوکارهای لازم برای همکاری دو کشور را ایجاد کرده است.
او معامله آب سنگین میان ایران و امریکا را موفقیت آمیز می داند و تاکید می کند: اگر بتوانیم همین معامله را مبنایی برای توسعه دیگر معامله ها قرار دهیم، خوب است و باید درپی همین باشیم. باید از موفقیت ها به عنوان مبنایی برای کاستن از پنجاه سال بی اعتمادی میان کشورهایمان استفاده کنیم تا فضایی مثبت بر پایه احترام و اعتماد دو جانبه ایجاد شود.
از این روزنامه نگار امریکایی خواستم به صراحت پاسخ دهد که کدام طرف منشا بی اعتمادی دوجانبه است ؟
استون می گوید : من مورخ نیستم، اما قطعاً می توانم بگویم که پنجاه سال، بی اعتمادی دو جانبه وجود داشته است. البته پنجاه سال در تاریخ بشریت، زمانی طولانی محسوب نمی شود و دوره نسبتاً کوتاهی است ؛ اینگونه نیست که رنجش مردم کشورهایمان ، صدها سال پیشینه داشته باشد بلکه این نارضایتی ها از تحولات سیاسیِ اخیر سرچشمه می گیرد. بنابراین، فائق آمدن بر بی اعتمادی که اخیراً ایجاد شده است در مقایسه با غلبه بر صدها سال بی اعتمادی ساده تر است.
دبیر بین المل نشریه ساینس ، دلایل خوشبینی اش را این گونه تبیین می کند : ما سنگ بناهایی داریم که می تواند جای خوش بینی باشد. شخصاً در سفر به ایران، هرگز با خصومت روبرو نشدم. بسیاری از مردم ایران می دانند که من روزنامه نگارِ امریکایی هستم اما نهایت مهمان نوازی را در حقم روا می دارند.
من نیز هر بار که به ایران سفر می کنم از ملاقات و گفتگو با مردم ایران لذت می برم به همین علت باید خوش بین باشیم که می توانیم بر این بی اعتمادی ها غلبه کنیم.
ایران در تحقیقات مربوط به سلول های بنیادین در پژوهشگاه رویان پیشرفت های فوق العاده ای داشته است. نکات برجسته زیادی درعرصه های علمی ایران مانند احداث رصدخانه ستاره شناسی در نزدیک کاشان دیده می شود .
این روزنامه نگار امریکایی می گوید : این ، تحول مهمی است که نه فقط امریکا، بلکه جوامع علمی همه کشورها و جامعه علمی جهانی باید از آن بهره بگیرند. دوست دارم شاهد آن باشم که ایران به جامعه علمی جهانی ملحق شود.
ریچارد استون در پایان این مصاحبه حدود 20 دقیقه ای از رسانه ملی بابت ایجاد فرصت این گفتگو تشکر می کند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.