◄ نسخه جدید دولت برای پروژه‌های نیمه‌تمام
جدیدترین تصمیم دولت برای تکمیل بیش از 50پروژه نیمه‌کاره عمرانی در کشور، سازمان برنامه‌وبودجه را مکلف به یافتن راهکاری میکند که می‌تواند نشانه‌ای از تلاش دولت برای تمرکز روی پروژه‌های حمل‌ونقلی در سال 97 باشد.
دولت‌ها در زمان بودجه‌ریزی به‌خوبی اعتبارات را تعریف اما در زمان اجرا به نحو دیگری عمل می‌کنند. در بودجه ۹۵ رقم قابل‌توجهی نزدیک به ۵۷ هزار میلیارد تومان اعتبار برای پروژه‌های عمرانی در نظر گرفته شد اما تنها حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان آن محقق شده است و در بودجه 96 هم با همین مشکل روبرو بودیم و سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای معتقد بود که تنها 20 درصد از بودجه مصوب شده به او اختصاص یافته است. بنابراین تا زمانی که ارقام تعریف‌شده محقق نشود نمی‌توان روی آن حساب باز کرد.
به گزارش خبرنگار تین‌نیوز، ۷۵۷ کیلومتر از آزادراه‌های در دست احداث و بیش از ۲ هزار کیلومتر آزادراه که مرحله مطالعاتی خود را پشت سر گذاشته‌اند و در پیچ تأمین مالی مانده‌اند سرانجام دولت را وادار به تصمیم جدیدی کرد که سازمان برنامه‌وبودجه را مکلف به یافتن تصمیمی برای یافتن راهکار تأمین مالی پروژه های نیمه‌تمام شرکت ساخت و توسعه آزادراه‌های کشور میکند.
دولت تمرکز اصلی خود را در سال ۹۵ بر تسویه بدهی پیمانکاران قرار داد که با احتساب پرداخت بدهی‌های دولت از طریق اسناد خزانه حدود ۷۰ تا ۸۰ اعتبارات تخصیص پیدا کرده است. بنابراین دولت در بودجه سال ۹۵ اغلب اعتبارات مانده از سال‌های پیش را پرداخت کرد تا پیمانکاران توان ادامه پروژه‌ها را داشته باشند. آ از طرفی در لایحه بودجه ۹۶ اعتبار پروژه‌های ریلی افزایش پیدا کرد و در ازای آن از اعتبار پروژه‌های جاده‌ای کاسته شد. با این حال به دلیل عدم تخصیص منابع در نظر گرفته شده نمی‌توان قضاوت دقیقی نسبت به چرایی معطل ماندن پروژه‌های ازادراهی و جاده ای داشت.
دولت‌ها در زمان بودجه‌ریزی به‌خوبی اعتبارات را تعریف اما در زمان اجرا به نحو دیگری عمل می‌کنند. در بودجه ۹۵ رقم قابل‌توجهی نزدیک به ۵۷ هزار میلیارد تومان اعتبار برای پروژه‌های عمرانی در نظر گرفته شد اما تنها حدود ۱۲ هزار میلیارد تومان آن محقق شده است و در بودجه 96 هم با همین مشکل روبرو بودیم و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای معتقد بود که تنها 20 درصد از بودجه مصوب شده به او اختصاص یافته است. بنابراین تا زمانی که ارقام تعریف‌شده محقق نشود نمی‌توان روی آن حساب باز کرد.
به نظر می‌رسد وضعیت دو سال گذشته در بخش اتمام پروژه‌های آزادراهی دولت را وادار ساخته است که در آستانه سال جدید به دنبال راهکاری برای تأمین مالی پروژه‌های مهم شرکت ساخت و توسعه آزادراه‌های کشور باشد.
در همین راستا جلسه بررسی راهکارهای تأمین منابع مالی برای ساخت آزادراه‌های کشور روز گذشته به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد. در این جلسه با اشاره به گزارش‌های ارائه‌شده در خصوص آزادراه‌های در دست احداث و در دست مطالعه و نحوه تأمین منابع مالی موردنیاز برای تکمیل این آزادراه‌ها، از سازمان برنامه‌وبودجه خواست جلسه‌ای را با دستگاه‌های مرتبط برگزار و راهکارهای تأمین مالی اجرای این طرح‌ها را بررسی کنند.
معاون اول رئیس‌جمهور بر لزوم تدوین برنامه‌ای برای تأمین مالی جهت اجرای طرح‌های آزادراه‌های کشور تأکید کرد و گفت: با اجرای این طرح‌ها کاری ماندگار و پرفایده برای کشور انجام خواهد شد.
در این جلسه گزارشی از وضعیت آزادراه‌های کشور و طرح‌های در حال ساخت، در دست مطالعه ارائه‌شده و منابع مالی موردنیاز برای اجرای این طرح‌ها نیز موردبررسی قرار گرفت و راهکارهای تأمین منابع مالی موردنیاز طرح‌های آزادراه‌های کشور موردبحث و تبادل‌نظر قرار گرفت و مقرر شد سازمان برنامه‌وبودجه، راهکارهای مشخصی برای تأمین منابع مالی پروژه‌های آزادراهی کشور تدوین کند.
هفته‌نامه حمل‌ونقل پیش‌تر در گزارش مفصلی از فهرست انتظار پروژه‌های نیمه‌کاره در بخش حمل‌ونقل رونمایی کرده بود و در آن گزارش آورده بود: ازجمله چالش‌هایی که در بخش زیرساخت‌ها وجود دارد؛ نبود اطلاعات شفاف و درست از درصد پیشرفت فیزیکی طرح‌هایی است که در حال احداث است. این طرح‌ها از مرحله مطالعات بیرون آمده و به مرحله عملیاتی می‌رسند؛ اما به دلیل نبود بودجه، پیشرفت کندی در مراحل اتمام دارند.
آزادراه‌های نیمه‌کاره
مطابق گزارش‌ها، آزادراه‌های زیادی وجود دارد که دولت آن‌ها را در بخش پروژه‌های «آماده برای سرمایه‌گذاری» یا «در دست مطالعه» قرار داده است. بیش از ۲ هزار کیلومتر از آزادراه‌هایی که مرحله مطالعاتی خود را پشت سر گذاشته‌اند؛ به دلیل نبود سرمایه‌گذاری معطل‌مانده‌اند. به‌طور مثال دریکی از پرخطرترین مسیرهای زمینی کشور، نطنز-سیرجان-بندرعباس، آزادراهی به طول نزدیک به هزار کیلومتر آماده سرمایه‌گذاری و عملیاتی‌شان است که به دلیل نبود سرمایه‌گذار، در دسته «بر زمین‌مانده‌ها» قرار می‌گیرد. یا آزادراه همدان-کرمانشاه-خسروی به طول ۳۵۰ کیلومتر که می‌تواند نقش پررنگی در ترانزیت منطقه‌ای ایران بازی کند؛ هم‌اکنون معطل «پول» است. در همین بخش، آزادراه شیراز-بوشهر نیز وجود دارد که به دلیل عبور از کوه‌های زاگرس، نیاز به سرمایه‌گذاری بالایی دارد.
بخش دیگر این آمارها، به آزادراه‌های در حال مطالعه بازمی‌گردد. هم‌اکنون بیش از ۱۸۰۰ کیلومتر آزادراه در حال مطالعه وجود دارد که اگر این مرحله نیز پشت سر گذاشته شود؛ تازه به مرحله بعدی یعنی تعیین نوع بودجه (فاینانس، اوراق مشارکت یا حتی بودجه‌های دولتی) می‌رسد که خود زمان زیادی می‌برد. در این مرحله حتی بخش‌هایی از آزادراه تهران-شمال نیز دیده می‌شود که نزدیک به چهار دهه از شروع به اجرای آن می‌گذرد و هنوز معطل مطالعات ابتدایی است. روی‌هم‌رفته از شرایط خطوط آزادراهی کشور (مطابق آنچه این گزارش می‌گوید) این‌گونه استنباط می‌شود که تا سال ۹۴ تقریباً ۹۰۰ کیلومتر از این خطوط به بهره‌برداری رسیده است. یک‌سوم از این پروژه‌های به بهره‌برداری رسیده نیز مربوط به پروژه آزادراهی حرم به حرم است که از قم شروع‌شده و به مشهد می‌رسد.
در دست احداث
آمارها نشان می‌دهد که شرکت توسعه زیرساخت‌ها، ۷۵۷ کیلومتر از آزادراه‌ها را در دست احداث دارد. البته بازهم مشخص نیست که این پروژه‌ها از چه زمانی کلید خورده و هم‌اکنون چند درصد پیشرفت فیزیکی دارند. به‌طور مثال، باند غربی اتوبان همت که بخشی از بار ترافیکی تهران به کرج و قزوین را از روی دوش آزادراه تهران-کرج برمی‌دارد؛ نزدیک به ۱۰ سال است که در مرحله احداث باقی‌مانده. این در حالی است که حجم این پروژه تنها ۱۴ کیلومتر است و به نظر می‌رسد عمده چالش موجود، بدهکاری به پیمانکاران و نبود بودجه مناسب باشد. یا در کنارگذر جنوبی تهران که ۱۵۸ کیلومتر طول دارد؛ پروژه‌ای نزدیک به هفت سال طول کشیده که حجم بالایی ندارد. ازاین‌دست مثال‌ها زیاد است و به‌خوبی نبود بودجه لازم را برای سرمایه‌گذاری و عملیاتی‌شان پروژه‌ها نشان می‌دهد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.