◄ شایعات درباره علت حادثه «سانچی»، گزافه‌گویی است

ساعاتی پس از غرق شدن کامل نفتکش سانچی، در شبکه‌های اجتماعی شایعاتی مبنی بر خاموش بودن رادارهای این نفتکش  و تغییر مسیر آن منتشر شد. این شایعات، عمده منابع خبری خود را شبکه‌های خبری خارجی عنوان و از عمدی بودن سانحه صحبت می‌کردند؛ اما کارشناسان این حوزه با رد چنین موضوعی آن را گزافه‌گویی می‌دانند.

به گزارش تین‌نیوز، در خبری که  در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، آمده است که احتمال اینکه کشتی دیگری با سانچی برخورد کرده باشد بسیار کم است.

در این شایعات عنوان شده که نفتکش ایرانی  تغییر مسیر داده و با وجود خاموش بودن رادارها و چراغ و حتی قطع تماس رادیوئی  به صورت عمدی منفجر شده است. جعبه سیاه نفتکش نیز از کشتی خارج شده تا از بازتاب گسترده ماجرا توسط رسانه ها و واکنش‌های افکار عمومی جلوگیری شود.

در این باره دبیر اتاق فکر دریانوردی گفت: این صحبت‌ها پشتوانه قابل تائیدی ندارد و صرفاً یک فرضیه است.

محسن صادقی‌‌فر در جمع کارشناسان و فعالان حوزه بنادر و دریانوردی در گروه تلگرامی «جامعه بندری و دریایی» نوشت: وال‌استریت‌ژورنال موضوع خاموش بودن رادارهای هر دو شناور را عنوان کرده و BBC  هم نقل قول کرده و دلیل برخورد دو شناور را هم همین خاموش بودن رادارها عنوان کرده اما این بحث‌ها گزافه‌گوئی است و این خبر اتهام کوچکی نیست که قابلیت نشر داشته باشد. 

وی با بیان این‌که بعد از بررسی جعبه‌سیاه همه چیز مشخص خواهد شد، خاطرنشان کرد: در خصوص عدم تحویل جعبه سیاه به ایران هم قانوناً کار درست انجام شده است.  کشتی به خاطر دور زدن تحریم و احتمال ایجاد مشکلات در بنادر کشورها پرچم پاناما داشته و حادثه در کشور چین اتفاق افتاده است و دو کشور پاناما و چین و شرکت بیمه مربوطه اتورایز برای بررسی حادثه هستند.

دبیر انجمن پایانه‌داران بنادر کشور افزود: ایران و خدمه ایرانی  با وجود آنکه در اصل مالک کشتی هستند صرفا کریر بوده‌اند.

صادقی‌‌فر تاکید کرد: متضرر  واقعی خانواده‌های دریانوردان و از لحاظ مالی بیمه مربوطه است که باید کلیه هزینه‌های کشتی، محموله و خدمه را پرداخت کند لذا در این زمینه با کسی شوخی نخواهند داشت. 

یک کارشناس دیگر حاضر در گروه نیز با بیان این‌که در فرایند حمل‌ونقل دریایی تصادم به معنای برخورد دو کشتی یکی از شکل‌های سانحه است، گفت: سوانح بسیای در دنیا در حمل‌ونقل دریایی اتفاق میفتد که برخی از آنها کوچک و برخی دیگر بزرگ و در حد فاجعه است.

علی مرادی خاطرنشان کرد: اوایل سال ۱۳۹۴ کشتی سنگاپوری به نام  Alpine Eternity به سکوی نفتی برخورد کرد که تنها به لطف دوجداره بودن بدنه و وجود دیواره تصادف به محموله که بنزین هواپیما بود آسیب نرسید و در نتیجه آتش‌سوزی یا آلودگی ایجاد نشد؛ در حالی که تنها یک جرقه می‌توانست وضعیت را به فاجعه تبدیل کند؛ یا در سال ۲۰۱۲ کشتی مدرن و مجهز  ایتالیایی Costa Concorda  که به تجهیزات روزآمد ناوبری مجهز بود با بیش از ۱۵۰۰ نفر در نزدیکی ساحل به صخره برخورد کرد و ۳۲ نفر به تعداد نفرات جان‌باخته کشتی سانچی که واقعا تاسف‌بار است، جان خود را از دست دادند. 

وی افزود: وقوع سوانح دلایل مختلفی از خطای خدمه گرفته تا نقص تجهیزات را شامل می‌شود و درک علت هر سانحه نیاز به بررسی علت و معلولی دارد و باید اطلاعات مربوط به هر دو کشتی استخراج و تحلیل شود. 

مرادی اظهار کرد: طرح برخی سوالات بدون داشتن اطلات سانحه صحیح نیست. بیش‌تر موارد مطرح شده در این شایعات احساسی و غیرفنی است و باید منتظر ماند تا اطلاعات VDR (جعبه سیاه کشتی) بازخوانی و سپس زنجیره رخدادها را مشخص تا حتی‌الامکان  دلیل اصلی تعیین شود.

این کارشناس تاکید کرد: مولفه‌های موثر در ارزیابی یک سانحه دریایی حداقل در چهار محور است :

۱) نرم‌افزار یعنی همه آنجه قابل لمس نیست اما در فرایند دریانوردی تاثیر دارد.

۲) سخت افزاری یعنی موارد فیزیکی و قابل لمس مانند تجهیزات ، موتورآلات و ...

۳) زیست‌افزار یعنی موارد مربوط به کارکنان کشتی و هر آنچه که بر انسان تاثر می‌گذارد. این مولفه طیف وسیعی از موضوعات را در بر می‌گیرد و از استراحت، خستگی تا  خوراک و وضعیت روانی کارکنان را دربر می‌گیرد.

۴) محیط که شامل وضعیت آب و هوایی و محیطی است. 

مرادی بیان داشت: به هرحال باید اطلاعات واقعی در دسترس باشد تا موارد را بررسی کرد و البته در این نوع  بررسی تنها یافتن علت سانحه مورد نظر است و مقصریابی موضوع دیگری است که جداگانه باید بررسی شود و به نقض مقررات عمدتا مربوط می‌شود.