آیین رونمایی جلد دوم کتاب «حقوق مطبوعات» در نمایشگاه مطبوعات
تین‌نیوز| وبلاگ هادی خانیکی-نکته اولی که می‌خواهم به آن اشاره کنم، توجه به فرآیند اندیشه‌ای ورود دکتر معتمدنژاد به حوزه روزنامه نگاری و ارتباطات است. دکتر معتمدنژاد از حوزه حقوق وارد عرصه روزنامه نگاری و ارتباطات شد. از این گذشت دکتر معتمدنژادکه استاد تمامی دانشکده حقوق دانشگاه تهران را به‌خاطر تاسیس مدرسه عالی ارتباطات رها می‌کند، می‌توان فهمید وی چه اهمیتی برای حوزه ارتباطات قائل بود.
معتمدنژاد کسی است که از حوزه حقوق می‌آید، دانش‌آموخته حقوق است و در حوزه عملی هم توانسته است وکیل پایه یک دادگستری بشود، بنابراین وقتی وارد کار روزنامه نگاری و ارتباطات می‌شود، هیچ وقت بنیان‌های حقوقی در تفکرات او مغفول واقع نمی‌شود. چه زمانی که مثلا از فناوری صحبت می‌کند، چه زمانی که به مفاهیم نظری می‌پردازد.
نکته دوم این‌که دکتر معتمدنژاد سخت پایبند بود تا به هر مسئله‌ای با دو مبنا توجه کند. اولی، مبنای نظری، که به هر مقوله‌ای که می‌پردازد چهارچوب فکری خود را در آن مسئله بیان کند، دومی، نگاه تاریخی. در واقع هم نگاه مبنایی و اساسی دارد به مفاهیم روزمره و هم نگاه تاریخی و در نگاه تاریخی‌اش، هم به وجه جهانی نظر دارد و هم به وجه ملی.
جلد دوم کتاب حقوق مطبوعات که تالیف دکتر کاظم معتمدنژاد و دکتر رویا معتمدنژاد است، مانند جلد اول بر اهمیت حقوق و سازوکارهای آن تاکید دارد و به دنبال توصیف و تبیین فضای عمومی مطلوب برای کار روزنامه نگاری و ارتباطی است. این کتاب بعد از یک مقدمه مفصل، در چهار فصل و ده بخش، موضوعات اساسی مبتلابه را در دوساحت میان رشته‌ای حقوق و ارتباطات با تاکید بر مطبوعات مطرح کرده است. دغدغه‌های دکتر معتمدنژاد را می‌توان به‌وضوح در فرآیند تالیف این کتاب، عناوین و سرفصل‌های آن دید.
فصل اول به «مبانی و مقررات حقوقی تاسیس و اداره مطبوعات» می‌پردازد. نکته جالب در این فصل، توجه نویسنده یا درواقع نویسندگان بر الزامات بالارفتن زمینه‌های تخصصی مناسب برای مطبوعات است. یعنی اول روزنامه نگار باید به‌درستی تربیت شود و به مسئولیت‌ها و وظایفش آگاه شود و بعد از آن است که به نقش دولت می‌پردازد. یعنی شانیت نخست را برای مطبوعات قائل است.
فصل دوم بر «نظام آزادی‌گرای مطبوعات» تاکید دارد. یعنی بر محوریت آزادی در مطبوعات تاکید دارد و به همین دلیل است که به اصل انتشار آزادانه مطبوعات می‌پردازد و برای این که کار متناسب با نیازهایمان باشد، به اظهارنظرها و تجربه‌های حقوق‌دانان و سیاست‌مداران ایرانی تکیه می‌کند.
فصل سوم این کتاب «گرایش‌های حقوق جدید جهانی در مورد توسعه آزادی مطبوعات» را مورد بررسی قرار می‌دهد. کتاب، کتاب نوستالژیکی نیست که فقط به گذشته بپردازد بلکه به مقدمات و الزامات توسعه آزادی مطبوعات و رسانهها هم توجه دارد. در بخش دیگر این فصل که به نظر من بخش مهمی است و می‌تواند مسئله امروز جامعه ما هم باشد اشاره دارد به غیرجزایی‌سازی جرایم مطبوعاتی و رسانه‌ای و این‌که چه سازوکارهایی را می‌شود اندیشید برای این که رسانهها تعطیل نشوند و روزنامه نگاران توقیف نشوند. درواقع باید نگاه جزایی‌اندیشانه، سیاسی و امنیتی به مطبوعات و
رسانهها به نگاه حرفه‌ای تبدیل شود.
موضوع فصل چهارم و نهایی «دادرسی به جرایم مطبوعاتی» است. دکتر معتمدنژاد بر وجود هیئت منصفه تاکید دارد. همچنین به وضعیت دادرسی به جرایم مطبوعات در ایران نگاهی تاریخی دارد. در این میان نگاهی هم به آن‌چه که در فرانسه مشاهده کرده دارد و تلاش دارد از تجربه آن‌ها هم استفاده کند.
اگر هیئت منصفه درست انتخاب شود، نقش خود را به‌درستی ایفا و جامعه مطبوعات را به‌لحاظ حرفه‌ای و حقوقی نمایندگی کند، ولو با گرایش‌های مختلف، می‌تواند نقش موثری در تفهیم جرم به قاضی و در نهایت حکمی منصفانه داشته باشد.
به‌نظر من یکی از حلقه‌های مفقوده کار آکادمیک و حرفه‌ای ما، پیدا کردن رابطه بین حقوق و ارتباطات است. هنوز وضعیت مطالعات حقوق رسانهها در حد انتظار نیست و آشنایی به حقوق مطبوعات و رسانه چه در بین دست‌اندرکاران رسانهها و چه درمیان مدیران ما وجود ندارد. این مسئله مهمی است که امیدوارم با توجه به این که استیفای حقوق اساسی ملت یکی از برنامه‌های اصلی دولت است، در زمینه حوق رسانهها هم شاهد گشایش‌هایی باشیم.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.