ارگ طبس، یادگاری تاریخی از کویر

ارگ طبس یا دژ کهن یکی از زیباترین و قدیمی ترین جاذبه های گردشگری ایران بوده که قدمت آن به ما قبل اسلام بر می گرد. این ارگ یا دژ در گذشته برای محافظت از مرزهای شهر در برابر حملات نظامی ساخته شده بود و با پیش رفت شهرسازی و بزرگ تر شدن خراسان جنوبی، این ارگ امروزه داخل خود شهر قرار دارد. این روزها ارگ بم کاربرد جنگی نداشته و از جمله جاذبه های گردشگری خراسان جنوبی محسوب می شود.

به گزارش تین نیوز به نقل از الی گشت، هر ساله تعداد زیادی از توریست های داخلی و خارجی به ارگ طبس رفته تا از این بنای باستانی و زیبا دیدن کنند. اگر شما هم کنجکاو شده اید تا بیشتر با این ارگ زیبا آشنا شده یا حتی قصد سفر به آن را دارید، ادامه این مطلب را به هیچ عنوان از دست ندهید.

تاریخچه ارگ طبس

ارگ طبس یکی از جاذبه های گردشگری استان خراسان جنوبی در شهرستان طبس و خیابان واعظ است. تاریخچه دقیق این ارگ کهن دقیقاً مشخص نیست. اما درصد بسیار زیادی از مورخان باور دارند که تاریخچه آن به آن قبل از اسلام می رسد. ساختمان طبس از سال های بسیار دور پابرجا بوده است. اما در واقع گسترش این دژ در سال ۱۲۱۶ و به دستور میرحسین خان صورت گرفت. در طول تاریخ این بنا بارها بازسازی شده و تا دوران حکومت قاجار توسط مردم استفاده می شد. اما دیگر با زلزله سال ۱۳۵۷ این بنا به طورکلی ویران و غیرقابل سکونت شد.

تنها ساکن این شهر که با زلزله بم، او هم به زیر خاک رفت، مرد فقیری به نام سید علی میرزا بود. او در خرابه های این ارگ زندگی می کرد و با کمک ها و صدقه های توریست ها و گردشگران امرارمعاش می کرد. جالب است که بدانید هنگام بازسازی ارگ، جسد سید علی میرزا هم از زیر خاک ها پیدا شد. افرادی که او را پیدا کردند یک آرامگاه ابدی با یک اتاقک در بالای آرامگاه برای او ساختند. امروزه بازدیدکنندگان علاوه بر بازدید از سایر مکان های مهم طبس، از آرامگاه سید علی میرزا هم دیدن می کنند.

یکی از افراد مهمی که مدتی در ارگ طبس زندگی کرده و درباره این دژ هم در سفرنامه خود نوشته است، شاعر و جهانگرد معروف ایرانی، ناصرخسرو است. ناصرخسرو که برای مدتی در این ارگ میهمان امیر گیلکی ابن محمد بود، در سفرنامه خود این ارگ را به خوبی توصیف کرده و درباره کل شهرستان طبس هم نوشته است. طبق نوشته های ناصرخسرو، این ارگ که امروزه اهمیت گردشگری دارد، درگذشته یکی از مهم ترین دژهای دفاعی بوده است. ارگ طبس بارها از شهرستان در برابر حملات دشمنان دفاع کرده است. برای آشنایی بهتر و دقیق تر با این برگ می توان به توصیفات ناصرخسرو در سفرنامه او مراجعه کرد.

بخش های مختلف ارگ طبس

زمانی که ارگ کهن طبس در سال ۱۲۱۶ گسترش داده شد، دارای ۶ برج اصلی بود. معروف ترین این برج ها، برج نادر میرزا نام داشت. علت این نام گذاری زندانی بودن نادر میرزا در این برج بود. امروزه از برج های اصلی و ساختار آن ها چیز زیادی باقی نمانده است. اما کل ارگ به دو بخش میانی و دیواره های اطراف شهر یا حصار تقسیم می شود.

در ارگ طبس یا تبس، ۵ خانه وجود دارد که ساختار آن ها کاملاً شبیه خانه های قدیمی است. یک حوض بزرگ در وسط خانه ها قرار دارد که آب آن ها توسط قنات های طبس تأمین می شد. در گوشه های حیاط هم می توان مطبخ را مشاهده کرد. به دلیل آب وهوای گرم و خشکی که طبس دارد، تمامی بناهای آن با استفاده از گل و خشت ساخته شده است. در ضمن خانه ها به صورت زیر زمینی ساخته شده اند تا خنکی هوا به خوبی حفظ شود.

از جمله سایر بخش هایی که می توان در ارگ طبس مشاهده کرد می توان به ساختمان هایی مانند مسجد، آب انبار و بسیار بناهای مختلف دیگر اشاره کرد. همچنین یک سری راه مخصوص اسب سواری برای افراد ساخته شده بود تا از طریق مسیرهای زیرزمینی به خارج از شهر بروند.

راه های دسترسی به ارگ طبس

دسترسی به ارگ طبس (تبس) بسیار ساده است. تنها کافی است که به خراسان جنوبی و به شهرستان طبس بروید. این دژ درگذشته در اطراف شهر و برای دفاع در برابر حملات نظامی ساخته شده بود. اما امروزه کاملاً در بافت شهر قرار گرفته و دسترسی به آن بسیار ساده است. تمامی افراد می توانند به راحتی و با استفاده از وسایل حمل ونقل عمومی مانند تاکسی یا اتوبوس یا حتی با خودروی شخصی خود به ارگ کهن طبس برسند. بازدید از این جاذبه دیدنی خراسان جنوبی شرایط خاصی نداشته و به بلیط هم نیازی ندارید. اما در نظر داشته باشید که این ارگ یکی از باارزش ترین جاذبه های باستانی کشور است؛ بنابراین به باقی مانده بناها به هیچ عنوان نباید آسیب زد و محیط این ارگ را باید تمیز نگه داشت.

بهترین زمان سفر به ارگ طبس

آب وهوای شهرستان طبس به طورکلی گرم و خشک است. تابستان های این منطقه برای بسیاری از گردشگران، به ویژه افرادی که از مناطق سردسیری و معتدل آمده اند طاقت فرسا خواهد بود. زمستان های این شهرستان هم بسیار سرد و خشک می شوند و بازدید از جاذبه های گردشگری در فضای باز را مشکل می کنند. به همین دلیل بهترین کار این است که در اوایل پاییز یا بهار، زمانی که هوا هنوز کاملاً معتدل است به این ارگ سفر کنید. البته اگر ساکن یک شهر گرم باشید، بازدید از ارگ طبس در تابستان هم خیلی برای شما دشوار نخواهد بود.