◄ صنایع دریایی چیست؟ نقش کلیدی صنعت دریا در تجارت جهانی و ظرفیت های ایران
صنایع دریایی چیست؟ نقشی که این بخش در تجارت جهانی، اقتصاد و امنیت دارد و ظرفیت های ایران در ساخت کشتی، بنادر، سکوها و حمل ونقل دریایی.
صنایع دریایی مجموعه ای از فعالیت ها و فناوری هاست که به طراحی، ساخت، تعمیر و بهره برداری از شناورها، سکوهای دریایی، بنادر و تجهیزات مرتبط می پردازد و به عنوان ستون فقرات حمل ونقل جهانی و تجارت بین المللی شناخته می شود؛ صنعتی که نقش حیاتی در امنیت ملی، انرژی و توسعه اقتصاد کشورها دارد.
به گزارش تین نیوز، صنایع دریایی شامل کشتی سازی، تعمیر شناورها، ساخت سکوهای نفت و گاز، لوله گذاری دریایی، اسکله سازی و تجهیزات بندری است. بیش از ۸۰٪ تجارت جهانی از طریق حمل ونقل دریایی انجام می شود و از این رو، این بخش به عنوان یکی از ستون های اصلی تجارت بین الملل تلقی می شود. به علاوه، صنایع دریایی در حوزه های امنیت ملی، منابع انرژی و حمل ونقل پایدار نقش راهبردی دارد.
وضعیت در ایران
ایران با موقعیت راهبردی در خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر ظرفیت های چشمگیری در بخش دریایی دارد. از جمله شرکت های فعال در این حوزه می توان به شرکت صنعتی دریایی ایران (صدرا) اشاره کرد که از سال ۱۳۴۷ در بوشهر فعالیت خود را آغاز کرده و در ساخت کشتی های نفتکش افراماکس، شناورهای خدماتی و پروژه های فراساحل نقش داشته است.
سایر فعالیت های صنایع دریایی در ایران شامل:
-
نصب و راه اندازی سکوهای نفت و گاز
-
احداث اسکله های نفتی و بندری
-
تعمیر و نگهداری شناورها
برخی از این فعالیت ها زیرنظر وزارت دفاع و سازمان بنادر انجام می شود که علاوه بر حوزه نظامی، در توسعه اقتصاد دریامحور کشور نیز اثرگذار است.
چشم انداز جهانی
در سطح جهانی، آسیا با سهم حدود ۴۷٪ بزرگ ترین بازیگر حمل ونقل دریایی است و چین جایگاه پیشتاز در کشتی سازی و تجارت دریایی را دارد. مسیرهای کلیدی دریایی مانند آسیا–اروپا، آسیا–آمریکا و مسیرهای نفتی خلیج فارس، هسته تجارت جهانی را تشکیل می دهند. فناوری های نوین مانند کشتی های خودران، سیستم های سبز انرژی و دیجیتال سازی لجستیک آینده این صنعت را رقم می زند.
مقایسه ایران و جهان
| حوزه فعالیت | ایران | جهان |
| کشتی سازی | نفتکش افراماکس، شناور خدماتی | کشتی های عظیم کانتینری، LNG و خودران |
| فراساحل | سکوهای نفت و گاز پارس جنوبی | توسعه میادین نفتی خلیج مکزیک و دریای شمال |
| حمل ونقل | صادرات نفت و واردات کالا | بیش از ۸۰٪ تجارت جهانی کالا |
| فناوری | تمرکز سنتی و نیمه مدرن | دیجیتال سازی، انرژی سبز، خودران ها |
چالش ها و فرصت ها
چالش ها:
-
اثر تحریم ها بر توسعه زیرساخت
-
فرسودگی ناوگان
-
محدودیت سرمایه گذاری و فناوری نوین
فرصت ها:
-
موقعیت ژئوپولیتیک ایران
-
توسعه اقتصاد آبی
-
سرمایه گذاری در انرژی های تجدیدپذیر دریایی
به گزارش تین نیوز، صنایع دریایی نه تنها در تجارت و اقتصاد جهانی بلکه در امنیت، انرژی و توسعه پایدار کشورها نقشی بی بدیل دارد. ایران با توانمندی صرفه جویی ژئوپولیتیک و منابع انسانی، می تواند با سرمایه گذاری فناورانه و تقویت همکاری های بین المللی، در این صنعت تأثیرگذار شود و جایگاه خود را در زنجیره تجارت دریایی جهان ارتقا دهد.