شهر هوشمند مدینه متعهد به چالش های آینده

به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، مدینه، شهر مذهبی اسلام، منطقه ای در بخش غربی عربستان سعودی است که با ۱.۵ میلیون نفر جمعیت، هر سال پذیرای ۹ میلیون بازدیدکننده است؛ زائرانی که برای زیارت مسجدالنبی می آیند که در سال ۶۲۲ میلادی توسط حضرت محمد (ص) ساخته شده است. مسجد قبا و کوه احد نیز بازدیدکنندگان بسیاری را برای تأمل، معنویت و آرامش از سراسر جهان فرا می خوانند. مسئولان این شهر پیش بینی می کنند که در سال ۲۰۳۰، ۳۰ میلیون بازدیدکننده از سراسر جهان به مدینه می آیند و هیجانی فرهنگی، تاریخی و مذهبی در شهر ایجاد خواهد شد.

برنامه شهر هوشمند مدینه

مدینه نه تنها گنجینه ای مذهبی است، بلکه نمونه ای از تکامل و فراگیری فناوری است. سازمان توسعه منطقه مدینه (MRDA) در پروژه شهر هوشمند مدینه (MSCP) نشان داده است که از پیشرفته ترین فناوری برای افزایش کیفیت زندگی مردم استفاده می کند.

مدینه هوشمند یک پروژه بلندپروازانه با هدف هدایت شهر در دوران تغییرات سریع فناوری است. مدیر این پروژه معتقد است که با تقویت ارتباطات قوی بین مکان ها و مردم، حال و گذشته، عرضه و تقاضا و نظریه های شهری و واقعیت های زندگی شهری می توان رشد و تاب آوری پایدار را برای مدینه تضمین کرد. برای دستیابی به این هدف، مدینه هوشمند فناوری های پیشرفته را با میراث فرهنگی غنی شهر ادغام می کند تا این اطمینان را حاصل کند که هوشمند شدن شهر به قیمت نابودی هویت تمام نخواهد شد.

این شهر در جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار (SDG) جایزه طلای شهرها را از برنامه اسکان بشر سازمان ملل (UN-Habitat) دریافت کرده است که اولین شهر عربستان سعودی، اولین شهر عربی و سومین شهر در سراسر جهان است که به سطح طلای SDG Cities دست یافته است.

آرام ترین شهر هوشمند دنیا

برنامه شهر هوشمند مدینه در ۶ بخش بهداشت و سلامت، گردشگری، محیط زیست و کشاورزی، حمل و نقل و جابه جایی، مشاغل و محله های قدیمی اولویت بندی شده است و به دور از محوریت مبتنی بر فناوری، با ذهنیتی متمرکز بر نوآوری و نیازهای شهر مدیریت می شود. ادغام فناوری، نوآوری و همکاری در مرکز شهر مدینه، آرام ترین، سخاوتمندانه ترین و پویاترین شهر هوشمند جهان را ایجاد می کند که تجربیات غنی را به ساکنان و بازدیدکنندگان ارائه خواهد کرد.

به گفته رئیس دانش و نوآوری در UN-Habitat، این شهر با دیدگاه معمول شهرهای هوشمند که عمدتاً بر پذیرش فناوری های جدید متمرکز است، متفاوت است و گاهی توجه به نیازهای انسانی، تعامل با این فناوری ها را کاهش می دهد. فرایندهای شفاف برنامه توسعه اطمینان حاصل می کند که فناوری ها و نوآوری های دیجیتال در خدمت بهبود رفاه ساکنان و نمایش غنای فرهنگی شهر هستند.

اولین گام در مسیر پروژه MSCP، مطالعه عمیق مفاهیم شهر هوشمند، چالش های آن، بخش های اولویت دار و استراتژی آن است. گام دوم راه اندازی آزمایشگاه های نوآوری شهری با هدف ایده پردازی، توسعه و افزایش موارد استفاده برای رسیدگی به چالش های شهر است.

مرحله سوم راه اندازی پلتفرم شهری رسیل (Raseel) است که راه حل ها و برنامه های کاربردی موجود و جدید را از نهادهای مختلف دولتی و بخش خصوصی به صورت یکپارچه به هم متصل می کند. سرویس های مختلف شهری از طریق یک پلتفرم واحد برای استفاده از ابرداده ها و تجهیزات اینترنت اشیا (IoT) متصل خواهند شد.

در مدینه هوشمند، فناوری به عنوان پلی برای افزایش و نمایش غنای فرهنگی شهر عمل می کند و رویکرد توسعه شامل ایجاد زیرساخت های نرم شهر است که عناصر فرهنگی، اجتماعی و تاریخی آن را در بر می گیرد. منظور از زیرساخت نرم کلیه خدماتی است که برای حفظ استانداردهای اقتصادی، بهداشتی، فرهنگی و اجتماعی جامعه موردنیاز است و این تأکید بر زیرساخت های نرم، همان نکته ای است که مدینه هوشمند را از دیگر شهرهای هوشمند متمایز می کند.

ویژگی های متمایز مدینه هوشمند

مشاور بین منطقه ای UN-Habitat معتقد است شهر مدینه ویژگی های تکنولوژیکی متمایزی دارد که به فرصت های موجود برای کار و یادگیری از سیستم داده های مکانی موجود مرتبط است؛ سیستم داده ای که شهر ساخته است تا اطلاعات بلادرنگ و پیش بینی کننده را برای پشتیبانی از تصمیم گیری و پاسخ های مؤثر شهر هوشمند فراهم کند.

تا به امروز UN-Habitat و مدینه در همکاری ها و ابتکارات متعددی شرکت کرده اند و به تلاش خود برای رفع نیازهای شهر و مردم آن ادامه خواهند داد. این مشارکت مداوم در طرح شهرهای هوشمند با محوریت مردم تا زمانی ادامه خواهد یافت که اطمینان حاصل شود که فناوری های دیجیتال می توانند علاوه بر نیازهای ضروری و حیاتی ساکنین، به حفظ میراث فرهنگی منحصربه فرد شهر نیز کمک کنند.

مسئولان شهری مدینه با اقداماتی که در دست اجرا دارند، نشان می دهند که تعهد آنها به SDG فراتر از کلمات است. در فوریه ۲۰۲۳، مجمع مدینه هوشمند با همکاری UN-Habitat برگزار شد و کارشناسان سطح بالای محلی و بین المللی را گرد هم آورد تا راه حل هایی را برای چالش های پیش روی پروژه پیشنهاد دهند.

همکاری با برنامه اسکان بشر سازمان ملل می تواند به مسئولان پروژه کمک کند تا از بینش های مربوط به انسان محوری در اجرای پروژه بهره ببرند و به طور متقابل نمونه های عملی و واقعی را برای اکوسیستم UN-Habitat فراهم کند تا گفتگوی جهانی در مورد توسعه پایدار شهری را ارتقا دهند. این تبادل دانش و تجربه در شکل دهی یک مدل توسعه شهری در سطح جهانی که ریشه در امکانات و برنامه های محلی دارد، بسیار ارزشمند است و به درک وسیع تری از به کارگیری رویکردهای انسان محور در زمینه های شهری متنوع کمک می کند.

رصدخانه شهری در سازمان توسعه منطقه مدینه سال گذشته بررسی محلی داوطلبانه (VLR) اهداف توسعه پایدار مدینه را به عنوان اولین VLR در عربستان سعودی منتشر کرد که ۹ مورد از اهداف توسعه پایدار شهری را پوشش می داد. این گزارش شامل وضعیت توسعه پایدار مدینه در زمینه پایان دادن به فقر، دستیابی به امنیت غذایی، ارتقای رفاه ساکنین، حمل و نقل پایدار، تضمین آموزش باکیفیت فراگیر و عادلانه، دستیابی به برابری جنسیتی و توانمندسازی زنان، مدیریت پایدار آب و فاضلاب، دسترسی به انرژی مقرون به صرفه و پایدار، رشد اقتصادی پایدار و فراگیری، انعطاف پذیری و پایداری شهرها و سکونتگاه های انسانی می شود.

نقش مدینه به عنوان نخستین پیشرو در بررسی های داوطلبانه محلی، در اجرای SDG و توسعه شهر هوشمند در منطقه عربی بسیار حائز اهمیت است چراکه این شهر با ادامه به سیر صعودی خود در این حوزه ها، می تواند به عنوان الگویی الهام بخش برای شهرهای دیگر در عربستان سعودی و سراسر جهان خدمت کند.

به رسمیت شناختن تعهد قاطع به شهری فراگیر، ایمن، انعطاف پذیر و پایدار، نشان دهنده تلاش های مدینه برای اولویت قرار دادن مردم در برنامه ها و محوریت رفاه شهروندان در جهت پیشبرد اهداف توسعه پایدار است. رویکرد مدینه در سطح جهانی بسیار مورد توجه قرار گرفته است و طی یک سال گذشته چندین جایزه بین المللی از هلند، روسیه، چین، کره جنوبی و مراکش دریافت کرده است.

ابتکار شهرهای SDG برای تسریع تلاش های پایداری دولت های محلی و ایجاد ظرفیت آن ها برای بومی سازی اهداف توسعه پایدار در نظر گرفته شده است. هدف این طرح تجلیل از شهرها برای دستاوردهای توسعه پایدار با به اشتراک گذاشتن شیوه ها و سیاست های امیدوارکننده آنها در سطح جهانی است.

علاوه بر این، مدینه در طرح ابتکاری کیفیت زندگی در سال ۲۰۲۴ به عنوان یکی از ۱۱ شهر آزمایشی شرکت کرده است. این طرح توسط گروهی از متخصصان برجسته در روتردام معرفی شده است تا در مورد عناصر کلیدی تعیین کننده کیفیت یک زندگی خوب در شهرها و شهرک ها بحث کنند و توصیه هایی ارائه دهند. کارشناسان UN-Habitat با حمایت ائتلافی از شرکا در حال اجرای این طرح هستند و به همین دلیل مدینه بیش از پیش بر ارزیابی انتقادی کیفیت زندگی در شهر متمرکز شده است. این مشارکت به پیشرفت برنامه توسعه شهری و ارتقای استاندارد زندگی برای همه شهروندان کمک خواهد کرد.