شهر گور فیروزآباد ؛ پایتخت ساسانیان

تاریخچه شهر گور

تاریخچه گور فیروزآباد به دوران باستان و قبل از حکومت ساسانیان بازمی گردد. این شهر به عنوان یکی از اولین شهرهای باستانی ایران شناخته می شود که دارای پلان مهندسی است و طبق یک معماری کاملاً مهندسی ساخته شده است. شهر گور به دلیل ساختار دایره ای شکل خود به عنوان اولین شهر دایره ای کشور شناخته می شود که اوج رونق آن در زمان حکومت هخامنشی بود که با حمله اسکندر مقدونی به این شهر که به سختی انجام شد شکوه و عظمت آن از بین رفت. اما بعدها با به قدرت رسیدن اردشیر بابکان، آخرین پادشاه اشکانیان بار دیگر شهر بازسازی شد و با وسعت گرفتن آن و ساخت بناهای جدید دوباره شکوه خود را به دست آورد.

این شهر به دلیل قرارگیری در موقعیت استراتژیک خود که در مسیر جاده تجاری هند و چین قرار داشته با رونق بسیاری روبه رو شد و به عنوان یکی از شهرهای مهم کشور تا زمان حمله اعراب و ویران شدن آن شناخته می شود. با ورود اعراب به این شهر و حکومت آنان این شهر تبدیل به خرابه شد، تا زمانی که آل بویه حکومت را به دست گیرد. بعد از آن این شهر به عنوان مقر حکومت پادشاهان ایرانی قرار گرفت و به فرمان عضدالدوله دیلمی بار دیگر بازسازی و یک مسجد جامع و بیمارستان هم به آن اضافه شد و به نام شهر فیروزآباد شناخته شد.

معماری شهر گور

این شهر باستانی در فضایی به شکل دایره با قطر دو کیلومتر ساخته شده که در مرکز آن یک منار قرار دارد. این شهر به گونه ای ساخته شده که دیوارهای آن کاملاً به صورت شعاعی هستند و سه دیواره منحنی وجود دارد که شهر را به ۶۱ قسمت تقسیم کرده بود. در بخش شرقی شهر هم شاهد وجود گودال های نامنظمی که دارای دیوار هستند خواهید بود که به گفته باستان شناسان در گذشته از آن ها به عنوان استخر و محلی برای آب تنی استفاده می کردند.

همچنین، برای حفاظت و امنیت شهر گور در اطراف آن خندق هایی ۵۰ متری حفر شده تا از شهر در برابر هجوم دشمنان محافظت کند. معماری این شهر از دو بخش مجزا با دو خیابان اصلی و متقاطع تشکیل شده است که بیشتر بناهای اصلی که متعلق به دربار و نزدیکان حکومت بودند در مرکز آن ساخته شده و بقیه بناها که متعلق به افراد عادی شهر بوده در قسمت های دورتر شهر ساخته شده اند.

گردش در شهر گور فیروزآباد

بازدید از شهر گور فیروزآباد، فرصتی فراهم می آورد تا به عمق تاریخ و فرهنگ این ناحیه پرداخته و آثار باستانی جالب و ارزشمندی را کشف کنیم. گردش در قسمت های مختلف شهر گور که شامل عمارت تخت نشین، رصدخانه، نقش چهار شاهزاده، دروازه های شهر و سایر قسمت های شهر می تواند به نحوی به تفهیم چگونگی زندگی و فرهنگ اقوام سابق در این ناحیه کمک کند. این فعالیت ها نه تنها به بازسازی تصویر جامعه ای که در گذشته در این سرزمین وجود داشته کمک می کنند بلکه به حفظ و مرمت آثار باستانی هم کمک می نمایند. کاوش در گور فیروزآباد یک فرصت منحصربه فرد برای علاقه مندان به باستان شناسی و تاریخ است که می تواند به پرورش دانش و فهم عمیق تر از گذشته این منطقه کمک کند.

جاذبه های اطراف شهر گور

اطراف شهر گور فیروزآباد، پر از جاذبه های طبیعی و تاریخی زیبا است که بازدیدکنندگان را شگفت زده می کند. یکی از جاذبه های اطراف این شهر، قلعه دختر فیروزآباد که در ۱۵ کیلومتری شهر گور و در دشت فیروزآباد است که بر فراز تپه های سبز قرار گرفته و چشم انداز فوق العاده ای از اطراف را به تصویر می کشد. همچنین، کاخ اردشیر بابکان که بنیانگذار این شهر بوده و در ۸ کیلومتری شهر گور قرار دارد، دریاچه سد تنگاب که در ۳۰ کیلومتری این شهر واقع شده و روستای توریستی خرقه که به داشتن مناظر سرسبز و زیبا معروف است، تنگه هایقر که در ۴۰ کیلومتری شهر گور قرار دارد و یکی از زیباترین جاذبه های دیدنی استان فارس شناخته می شود که دارای صخره ها و رودخانه های زیبایی است، از دیگر جاذبه های اطراف این منطقه باستانی هستند که تجربه یک سفر فراموش نشدنی به این منطقه را فراهم می کنند.

بهترین زمان بازدید از شهر گور

بهترین زمان برای بازدید از شهر گور فیروزآباد، به طورکلی در فصل های زمستان تا اوایل بهار است. چون استان فارس یکی از استان های جنوبی کشور است و این منطقه به دلیل نداشتن سایبان و درختان بلند در فصل های بهار و تابستان بسیار گرم است. اما در زمستان، آب وهوای معتدل و خنک این منطقه، گردشگران را به استفاده از جاذبه های تاریخی و طبیعی منحصربه فرد این ناحیه تشویق می کند. همچنین، در این فصل ها تراکم گردشگران کمتر است و امکانات گردشگری، هتل ها و رستوران ها در بهترین حالت خود قرار دارند. از این رو، انتخاب زمستان یا بهار برای سفر به شهر گور فیروزآباد، تجربه ای دلپذیرتر و خاطره انگیزتر را برای گردشگران فراهم می کند.

مسیر دسترسی به شهر گور

این منطقه در ۵ کیلومتری غرب شهر فیروزکوه در استان فارس قرار دارد و برای دسترسی به شهر گور ابتدا باید خود را به استان فارس و شهرستان فیروزآباد که در ۱۰۰ کیلومتری شیراز قرار دارد، برسانید. بعد از رسیدن به فیروزآباد، وارد بلوار پاسداران شده و از ضلع غربی میدان امام وارد جاده فراشبند شوید. کمی به در این جاده رانندگی کنید در ابتدای جاده فراشبند و کنار بقعه امامزاده، ورودی شهر گور را خواهید دید.

بازدید از این منطقه همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب در نیمه اول سال و از ساعت ۸ صبح تا ۶ عصر در نیمه دوم سال امکان پذیر است.

حرف آخر

شهر گور فیروزآباد با تاریخچه ای قدیمی از دوران اردشیر بابکان، به عنوان یک مقصد جذاب برای گردشگران و علاقه مندان به باستان شناسی طیف وسیعی از تجربه های فرهنگی و طبیعی را ارائه می دهد. آثار باستانی، معماری تاریخی و مناظر طبیعی این ناحیه، شهر گور فیروزآباد را به یک نقطه عالی برای سفر تبدیل کرده است. فصل های بهار و زمستان به عنوان بهترین زمان برای بازدید انتخاب شده اند و مسیرهای دسترسی متنوع، این امکان را به گردشگران می دهد که به راحتی به این منطقه باستانی دسترسی داشته باشند و از نزدیک اولین شهر دایره ای شکل ایران را مشاهده کنند.