◄ چگونگی دریافت گواهینامه رانندگی معلولین و جانبازان

اگر دارای معلولیت هستید و برای گرفتن گواهینامه می خواهید اقدام کنید قبل از از هر چیز باید به اندازه کافی صبر داشته باشید و سعی کنید با حوصله و انرژی این فرآیند را طی نمایید.

شاید خیلی از معلولین به دلیل آشنا نبودن با مراحل دریافت گواهینامه و تصوری که از سخت بودن این مراحل دارند، از گرفتن گواهینامه رانندگی منصرف شده باشند. مهم ترین موضوعی که فرد معلول باید برای دریافت گواهینامه به اثبات برساند، داشتن توانایی لازم برای رانندگی است. افراد معلول برای دریافت گواهینامه از ماشین های مخصوص استفاده می کنند و معاینه های متفاوتی را پشت سر می گذارند. 

برای طی کردن مراحل دریافت گواهینامه رانندگی معلولین و جانبازان ابتدا به آموزشگاه های رانندگی ویژه معلولین مراجعه نمایید و فرم مخصوص ثبت نام را دریافت کنید. البته می توانید از آموزشگاه ها برای ادامه مسیر مشاوره های لازم را بگیرید.

محدودیت های اخذ گواهینامه رانندگی

معلولیت و محدودیت‌های جسمی افراد معلول به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود. طبق این دسته‌بندی‌ها افراد ممکن است بتوانند گواهینامه رانندگی اخذ کنند. به عنوان مثال میزان دید در افرادی که از ناحیه چشم دچار مشکل هستند، باید طبق آیین‌نامه صدور گواهینامه باشد. همچنین معلولین حرکتی باید توانایی هدایت و کنترل خودرو را داشته باشند تا بتوانند گواهینامه بگیرند. تمامی این موارد در قانون ذکر شده است. البته در همه این موارد تایید پزشک معتمد راهنمایی و رانندگی الزامی است.

محدودیت های بینایی

افرادی که توانایی بینایی خود را به طور کامل از دست داده باشند، اجازه رانندگی ندارند. اما افراد تک چشمی می‌توانند در شرایطی گواهینامه رانندگی دریافت کنند.

• حداقل قدرت بینایی: ۹ از ۱۰ (با رعایت شرایط ویژه در خودرو)
• حداقل میدان بینایی: ۱۰۰ درجه

محدودیت های شنوایی

ناتوانی در شنوایی ممکن است هنگام رانندگی خطراتی را ایجاد کند. به عنوان مثال نشنیدن صدای بوق، نشنیدن صدای وسایل امدادی و پلیس احتمال ایجاد تصادف را بالا می‌برد.

• در صورت ناشنوا بودن یک گوش متقاضی به صورت کامل، حداکثر افت شنوایی قابل قبول بدون اصلاح در گوش بهتر، باید تا ۴۰ دسی بل باشد.

قطع یا نقص عضو

فردی که دچار قطع یا نقص عضو در اندام‌های فوقانی و تحتانی شده باشد اما با اصلاحاتی در خودرو امکان رانندگی برایش فراهم باشد، می‌‌توانند گواهینامه رانندگی بگیرد. البته در صورتی این اتفاق می‌افتد که متخصص نورولوژیست و ارتوپد توانایی فرد برای رانندگی را تایید کنند. همچنین ارزیابی مثبت عملکرد مهارت راننده در تست جاده‌ای توسط افسر راهنمایی و رانندگی الزامی است.

• فردی که دارای قطع عضو زیر زانو است اما از پروتز اندام تحتانی استفاده می‌کند، در صورت عدم نیاز به استفاده از پروتز از پدال گاز و ترمز، می‌توانند پدال کلاج را اصلاح کنند (مثلا از خوردوی اتوماتیک استفاده کننده یا کلاج را به صورت دستی کنترل کنند.)
• افرادی که در قسمت قدامی پا، مفصل متاتارسوفالانژیال و پنجه بزرگ پا دچار نقص عضو هستند می‌توانند گواهینامه مشروط دریافت کنند.
• افرادی که کمتر از یک انگشت شصت و دو انگشت در هر دست آن‌ها دچار قطعی، فلجی یا ناتوانی کامل باشند نیز می‌توانند گواهینامه مشروط بگیرند.

محدودیت های حرکتی

دلایل مختلفی در ایجاد محدودیت‌های حرکتی موثر هستند. به عنوان مثال فلج شدن برخی از اندام‌ها، چرخش مهره‌های سرویکال و… می‌توانند دایره حرکتی افراد را کاهش دهند. در برخی موارد با رعایت شرایط خاص، برای افرادی که دارای چنین مشکلاتی هستند گواهینامه رانندگی صادر می‌شود.

فردی که دچار مشکلات حرکتی است با تایید متخصص نورولوژیست و ارتوپد و بعد از ارزیابی عملکرد مهارت راننده در تست جاده‌ای توسط افسر راهنمایی و رانندگی می‌تواند برای طی کردن مراحل دریافت گواهینامه اقدام کند.

• مبتلایان به پاراپلژی (فلج کامل پاها و تنه در هر دو سمت (هر دوپا) ولی دست‌ها سالم هستند). می‌توانند گواهینامه مشروط دریافت کنند.
• مبتلایان به دفرمیتی در صورتی که اندام‌های موثر در رانندگی آن‌ها درگیر این بیماری نباشند، می‌توانند برای اخذ گواهینامه اقدام کنند.

آموزش رانندگی به معلولان با ماشین مخصوص

برای گرفتن گواهینامه، قبل از هرکاری باید آموزش لازم برای رانندگی به فرد معلول داده شود. در حین آموزش رانندگی خصوصی به معلولین باتوجه به نوع معلولیت افراد از ماشین های مخصوص استفاده می شود. برای مثال اگر فردی از ناحیه پا دچار معلولیت باشد، باید از ماشین مخصوص با پدال گاز دستی استفاده کند. همچنین اگر افراد از نظر شنوایی دچار معلولین باشند، با استفاده از علائم و برچسب هایی، این موضوع را به سایر رانندگان اطلاع می دهند. علاوه بر این مربی که وظیفه آموزش به افراد ناشنوا یا لال را برعهده دارد، باید توانایی برقراری ارتباط با آن ها را داشته باشد.

گرفتن گواهینامه رانندگی معلولین چگونه می باشد ؟

هنرجویان معلولیت ابتدا مانند بقیه افراد باید به مرکز چشم پزشکی مراجعه کنید تا وضعیت بیناییشان سنجیده بشود مراحل بعدی برای افرادی است که دارای معلولیت خاصی می باشند و این افراد باید به بیمارستان هایی که مورد تایید پلیس هست مراجعه نمایند.

انجام این معاینات برای افراد عادی هم ضروری است و در آن وضعیت بینایی هنرجو بررسی می شود. در صورت داشتن مشکل، پزشک موارد را در پرونده ثبت می کند. در این صورت هنرجو موظف خواهد بود که در حین رانندگی از عینک استفاده کند.

معاینات بعدی در مراحل دریافت گواهینامه رانندگی، فقط مختص افراد دچار معلولیت است. این معاینات باید در بیمارستان مورد تایید پلیس انجام شود. با انجام یک سری معاینات، صلاحیت فرد معلول برای رانندگی و دریافت گواهینامه تایید می شود. باتوجه به تعداد پایین این مراکز و کمبود پزشک، زمان انتظار برای معاینه طولانی است.

افراد معلولی که متقاضی دریافت گواهینامه و ساکن تهران هستند، این امکان را دارند که بیمارستان سجاد مراجعه کنند. بعد از تایید متخصصان، فرد معلول می تواند با مراجعه به آموزشگاه ویژه معلولین، در جلسات آموزش رانندگی شرکت کند. توجه داشته باشد، برای یادگیری رانندگی حتما باید آموزشگاه مخصوص معلولین را انتخاب کنید. همچنین کلیه نکات رانندگی مانند آموزش رانندگی در شب و کار با دکمه های ماشین در برنامه آموزشی شما گنجانده شود.

 اگر متقاضی در شهر تهران باشید بعد از انجام معاینات در بیمارستان سجاد، مرجله بعدی مراجعه به شهرک آزمایش می باشد و باید مسافتی طولانی را پیاده تا اتاق معاینات طی نمایید.

پس از تایید متخصصان در شهرک آزمایش تازه می توانید با مراجعه به آموزشگاه های ویژه ی معلولین آموزش را آغاز کنید. در این مرحله نیز باید آموزشگاه های مختص معلولین در شهر شما وجود داشته باشد.

متاسفانه شهرهایی در ایران هستند که چنین آموزشگاه های را ندارند و برای مراحل گرفتن گواهینامه رانندگی معلولین و جانبازان و دریافت گواهینامه رانندگی معلولین و جانبازان را باید در شهر های دیگر پیگیری کنند. 

مراحل گرفتن گواهی نامه رانندگی معلولین شامل :

دریافت فرم مخصوص ثبت نام از آموزشگاه ها
مراجعه به چشم پزشکی مورد تایید ناجا و اخذ فرم مربوط به معاینات چشم
مراجعه به بخش بهداری ناجا و دریافت فرم معاینه
مراجعه به بیمارستان مورد تایید ناجا (در تهران بیمارستان سجاد)
مراجعه به شهرک آزمایش و طی مسافت طولانی تا رسیدن به اتاق معاینات و دریافت تاییدیه از متخصصان شهرک آزمایش
با در دست داشتن تمامی این مدارک باید به آموزشگاه ویژه ی معلولین مراجعه نمایید.

لیست آموزشگاه رانندگی معلولین و جانبازان در شهر تهران شامل موارد زیر می باشند :

آموزش رانندگی برای افراد معلول چگونه می باشد ؟

نحوه آموزش دیدن، با توجه به نوع معلولیت افراد مشخص می شود. برای مثال افرادی که دارای معلولیت در ناحیه پا هستند، از ماشین هایی با قابلیت داشتن پدال گاز دستی استفاده می کنند. یا مثلا افرادی که نا شنوا و یا کم شنوا هستند با مشخص کردن علائم خاص، می توانند سایر افراد را در هنگام رانندگی مطلع سازند.

همچنین مربیان آموزشی نیز باید توانایی برقراری ارتباط و آموزش مناسب نسبت به نوع معلولیت افراد را داشته باشند.

گواهینامه رانندگی افراد معلول بعد از چند روز صادر می شود؟

فرد معلول بعد از طی کردن مراحل آموزش رانندگی به ترتیب و دریافت تاییدیه های لازم، در امتحان آیین نامه و آزمون شهری شرکت می کند. در صورت تایید سرهنگ و قبولی در این دو آزمون، فرد واجد شرایط دریافت گواهینامه می شود. روند صدور گواهینامه های هوشمند نسبت به گواهینامه های قدیمی، کمی طولانی تر است. بعد از اینکه هزینه های صدور گواهینامه را پرداخت کردید، بین ۱۵ تا ۳۰ روز طول می کشد که گواهینامه صادر شود و به دست شما برسد. همچنین داوطلب می تواند با مراجعه به سامانه رهگیری مرسولات سازمان و انتخاب گزینه گواهینامه، از وضعیت دقیق صدور گواهینامه رانندگی مطلع شوید.

تعویض گواهینامه رانندگی معلولین

اگر سال ها پیش گواهینامه گرفته اید اما مدت طولانی است که رانندگی نکرده اید، مطمئنا گواهینامه شما نیاز به تمدید و تعویض دارد. قبل از اقدام برای تعویض گواهینامه پیشنهاد می کنیم با مراجعه به یک آموزشگاه خصوصی، چند جلسه تمرین کنید تا آموزش هایی همچون ترتیب پدال های ماشین، پارک پل و پارک دوبل برای شما تکرار شود. بعد از چند جلسه آموزش، کارهای تعویض گواهینامه را انجام دهید. معلولین برای تعویض گواهینامه باید چند مرحله مشخص را طی کنند. 

در ابتدا، مراجعه به پلیس +۱۰، در این مرکز باید فرم مربوطه را پرنمایید و مدارک مورد نظر را ارائه کنید و البته در این مرحله باید هزینه ای را نیز پرداخت کنید تا پرونده شما به جریان بیفتد.
از اینجا به بعد مرکز پزشکی مورد تایید ناجا معرفی می شود و وارد مراحل گرفتن تاییدیه از کمیسیون پزشکی می شوید.

مراجعه به چشم پزشک مورد تایید ناجا. در این مرحله بسته به نوع بیمه خود باز هم باید هزینه ای را برای معاینات و تاییدیه پرداخت کنید.

سپس پیش پزشک مورد تایید ناجا و روانپزشک خواهید رفت و گواهی تایید سلامت پزشکی و روانی را از آن ها می گیرد. در این مرحله نیز باید هزینه ای نیز پرداخت کنید. پرونده به کمیسیون پزشکی می رود و مدتی زمان شما را می گیرد.

باید برای گرفتن تایید به افسران فنی مراجعه کنید و تاییدیه این افراد را نیز اخذ نمایید.

گواهی از مدارک و تاییدیه را که جمع کردید را مجدد به مراکز پلیس+۱۰ ارائه کنید.

این ها مراحل گرفتن تعویض گواهینامه رانندگی معلولین می باشد

چرا رانندگی برای افرادی که دارای معلولیت هستند مهم می باشد؟

رانندگی باعث می شود که افراد در هر زمان و مکانی که می خواهند بدون وابستگی به کسی به هرجایی که می خواهند بروند.

شخصی که قادر به رانندگی است ممکن است راحت تر به محل کار خود برود و یا از آن برگردد.

همچنین برای افراد دارای معلولیت که رانندگی را یاد می گیرند، یک امتیاز اجتماعی نیز وجود دارد. آن ها می توانند در هر رویدادی که بخواهند مشارکت داشته باشند و به سرگرمی ها خود بپردازند بدون اینکه نیازی به کسی داشته باشند.