اقتصاد ایران آماده ارز تک نرخی میشود
گروه اقتصادی
: اقتصاد ایران آماده مواجهه با ارز تک نرخی میشود. ایران از سال گذشته برنامه یکسانسازی نرخ ارز را در دستور کار خود قرار داد. رئیس کل بانک مرکزی نیز این برنامه را از برنامههای اصلی اعلام کرد اما پیش از این بهدلیل طولانی شدن روند مذاکرات برجام اجرای این برنامه در عمل ممکن نبود. درحالحاضر اما بسیاری معتقدند یکی از مهمترین موانع ورود سرمایههای خارجی به اقتصاد ایران همین مسئله دو نرخی بودن ارز است.
ازسویدیگر تک نرخی شدن ارز درهای رانت جویی را بر بسیاری از کسانی که سودهای کلان را از محل تفاوت قیمت ارز رسمی و آزاد در جیب میکنند، میبندد.
اخیرا هیئتی از ایران با حضور قائممقام بانک مرکزی و وزیر امور اقتصادی و دارایی راهی اجلاس سالانه صندوق بینالمللی پول شده است و یکی از مواردی که مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، موضوع یکسانسازی نرخ ارز بوده است. اکبر کمیجانی، قائممقام بانک مرکزی در این خصوص اظهاراتی مهم داشته و تأکید کرده است که یکسانسازی نرخ ارز در نیمه دوم سال جاری اتفاق خواهد افتاد.
او با تأکید بر اینکه پیش نیازهای اجرای این طرح فراهم است و تدابیر لازم برای اجرای موفقیتآمیز آن مد نظر قرار گرفته، گفته است انتقال تأمین مالی واردات قسمت عمدهای از کالاها از نرخ ارز رسمی به نرخ ارز بازار از جمله این اقدامات است.
افزایش قدرت رقابت
بررسیها نشان میدهد مهمترین دستاورد یکسانسازی نرخ ارز میتواند افزایش قدرت رقابت باشد. در عمل اجرای این برنامه موجب کاهش ارزش ریال و در نتیجه افزایش قدرت رقابت کالاهای ایرانی در بازارهای خارجی میشود. اتاق بازرگانی در گزارشی تحلیل تأکید کرده است اجرای این برنامه در کوتاه مدت ارزش ریال را ۱۲ درصد و در بلند مدت در حدود ۳۱ درصد تنزل خواهد داد.
درحالحاضر دو نرخ ارز در ایران وجود دارد. نرخ رسمی و نرخ بازار آزاد. هر دلار آمریکا در بازار آزاد به قیمت بالای ۳۵ هزار ریال و با نرخ رسمی حدود ۳۱ هزار ریال به فروش میرسد. برخی کارشناسان همین فاصله اندک را برای استناد به مناسب بودن زمان اجرای یکسانسازی نرخ ارز مورد اشاره قرار میدهند.
در برخی دورهها فاصله قیمتی نرخ ارز آزاد و دولتی حتی به بیش از ۷۰۰ تومان میرسید و این بدان معنا بود که به ازای هر دلار رانتی بزرگ در اختیار عدهای خاص قرار مییگرد.
تورم تک رقمی، پیش نیاز یکسانسازی نرخ ارز
درحالی که برخی کارشناسان تورم تک رقمی را لازمه اجرای این طرح را تداوم دستاوردهای آن میدانند اما برخی نیز بر این اعتقادند که ثبات در این حوزه شرط مکاافی است و اگر نرخ تورم افزایش سینوسی و مداوم نداشته باشد، میتوان یکسانسازی نرخ ارز را مورد اجرا قرار داد.
نرخ تورم در سه سال گذشته رو به کاهش بوده است و درحالحاضر، پس از سالها تک رقمی نیز شده است. ادامه این روند و پیشگیری از وقوع شوکهای غیرمنتظره خود میتواند دستاوردهای اجرای این طرح را قابل حراست نماید.
ایران در سالهای گذشته بارها برای یکسانسازی نرخ ارز اقدام کرده است. تجربه ناموفقی در دهه هفتاد در کارنامه عملکرد بانک مرکزی ثبت شده است و پس از آن تجربهای مثبت در این حوزه نیز در دهه هشتاد شمسی را از سر گذراند. این سومین دههای است که ایران برای سومین بار پیاپی این طرح را اجرائی میکند.
یک اقدام مثبت
احمد مجتهد معتقد است گامهای دولت ایران برای اجرای این طرح قابل دفاع است بهطوریکه تثبیت تورم در زیر ۱۰ درصد، کاهش آشفتگی نرخ ارز و اعطای مجوز به بانکها برای خرید و فروش ارز که اخیرا اعلام شد، گامهایی مثبت و ضروری از سوی بانک مرکزی بودهاند.
وی نگرانی خود را از عدم دسترسی ایران به بازارهای مالی جهان پنهان نمیکند و میگوید رفع این مشکل برای اجرای این طرح بسیار ضروری است. وی میگوید انتخابات پیش روی ریاستجمهوری در آمریکا و ایران در کنار تأثیر احتمالی رکود اقتصادی همگی چالشهایی بنیادین هستند که موجب به تأخیر افتادن یکسانسازی نرخ ارز میشوند.
لینک خبر