تورهای شهری، ابزارهای مهم درآمدزایی

در تعریف گردشگری شهری چنین آمده است: «کنش متقابل گردشگران ـ میزبان و تولید فضای گردشگری پیرامون سفر به مناطق شهری با انگیزه‌های متفاوت و بازدید از جاذبه‌ها و استفاده از تسهیلات و خدمات مربوط به گردشگری که آثار متفاوتی را در فضای شهری برجا می‌گذارد.»

این تعریف علمی گردشگری شهری است که در دل خود گردشگری تاریخی، هنری، تفریحی، ورزشی، هیجانی، تجاری، خیابان گردی، کافه گردی و گردشگری غذایی را جا داده است. به عقیده بسیاری از فعالان این حوزه، حمل‌ونقل شهری در رونق و پیشبرد اهداف گردشگری شهری نقش بسیار موثری ایفا می‌کند و هتل‌های لوکس در درجه دوم اهمیت برای توسعه این حوزه قرار دارد.آمار می‌گوید؛ کشورهای پیشرو در صنعت گردشگری از جاذبه‌های مدرن و دست ساخته بشر و البته مصنوعی برای توسعه گردشگری شهری استفاده می‌کنند. به عنوان نمونه برخی شهرها مانند پاریس برای خود نمادهایی همچون برج ایفل را در نظر می‌گیرند و تا آنجا در توسعه گردشگری شهری پیش می‌روند که این شهرهای گردشگرپذیر را به یک نشان گردشگری در کشور خود تبدیل می‌کنند.

می‌توان گفت؛ بناهای تاریخی، مکان‌های فرهنگی، موزه‌ها، سایت‌های گردشگری، جاذبه‌های طبیعی داخل شهرها و جاذبه‌های مدرن در گردشگری شهری نقش بسیار موثری دارند. در این بین تورهای گردشگری شهری مانند مسیرهای گردشگری و رینگ‌های گردشگری که از سوی نهادهای متولی گردشگری و شهرداری‌ها ایجاد می‌شوند در توسعه گردشگری شهری و درآمدزایی مقش موثری دارند و در نهایت اینکه گردشگری شهری می‌تواند اقتصاد شهرهای مهم و گردشگرپذیر کشورها را بهبود داده و به یکی از موتورهای درآمدزایی شهرها تبدیل شود.

ابزارهای موثر گردشگری شهری

به گفته کارشناسان گردشگری، گردشگری شهری با استفاده از ابزارهایی مانند تورهای مختلف شهری می‌تواند رونق یافته و درآمدزایی کند. اشکان بروج، کارشناس گردشگری در گفت‌وگو با «گسترش تجارت» اظهار کرد: به طور کلی گردشگری شهری به بازدید از فضاهای شهری، فضاهای گردشگری و المان‌های شهری گفته می‌شود.

 به عنوان نمونه میدان‌ها و مکان‌هایی که منظره‌های خوبی دارند برای توسعه گردشگری شهری مناسب هستند. همچنین رویدادهای فرهنگی و تاریخی در شهرها نیز می‌توانند از جاذبه‌های شهری به شمار روند.

وی درباره برگزاری تورهای شهری بیان کرد: یکی از جاذبه‌ها و ابزارهای گردشگری شهری«سیتی تورها» هستند که شرکت در آنها از واجبات گردشگری شهری است، زیرا این تورها که به طور معمول با اتوبوس‌های گردشگری برگزار می‌شوند مکان‌های مهم شهری را به گردشگران نشان می‌دهند و مکان و آدرس دقیق هریک از سایت‌های گردشگری، بازارها، پاساژها و موزه‌ها را به گردشگران نشان می‌دهند.

بروج افزود: این سیتی تورها در برخی مناطق شهرها توقف می‌کنند تا گردشگران از مناظر، مجسمه‌ها و جاذبه‌های شهری عکس بگیرند.

 به طور معمول سیتی‌تورها سفرهای نیم روزه یا یک روزه‌ای برگزار می‌کنند. به این تورها و اتوبوس‌های آن hop on hop off نیز گفته می‌شود. نرخ این تورها که به تازگی در تهران برگزار می‌شوند ۱۶۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است اما در دیگر شهرهای مطرح دنیا نیز نرخ تورهای شهری گران است. در استانبول هزینه بلیت سیتی‌تورها ۱۰۰ یورو بوده و در بسیاری از شهرهای اروپایی ۲۴ تا ۲۵ یورو است. این تورها به طور معمول ۲۴ ساعته بوده و بلیت آنها نیز از ۸ صبح تا ۸ شب فروخته می‌شود.

او اضافه کرد: از دیگر ابزارهای گردشگری شهری «باک تورها» هستند که به تورهای پیاده روی در شهرها اطلاق می‌شود.

در این تورها گردشگران شهری به همراه راهنمایان گردشگری در خیابان‌ها و مناطق گردشگری شهرها پیاده‌روی و از جاذبه‌های گردشگری شهرها بازدید می‌کنند. یکی دیگر از تورهای شهری «تورهای دوچرخه سواری» است و در آن گردشگران با دوچرخه در شهرها می‌گردند.

این کارشناس گردشگری درکنار دیگر انواع تورهای گردشگری شهری به «سگوی تور »ها اشاره کرد و گفت: سگوی تورها به طور معمول با دستگاه سگوی انجام می‌شود که در توچال نیز این دستگاه‌ها موجود بوده و به طور معمول با برق کار می‌کند.

نقش شهرداری‌ها در گردشگری شهری

بروج با اشاره به نیازهای گردشگری شهری اظهار کرد: شهرداری‌ها نقش بسیار مهمی در گردشگری شهری دارند و بسیار مهم است که در تمامی نقاط گردشگری شهرها راهنمایان گردشگری قرار دهند و تابلوهای راهنمایی با زبان لاتین و فارسی نصب کنند. باید در هر ۱۰۰ گام تابلوهای راهنمای شهری نصب شود تا گردشگران راهنمایی شوند.

به طور کلی گردشگری شهری به بافت‌ها و مسیرهای خوب شهری نیاز دارد و ابزارهای حمل‌ونقل عمومی در آن نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.

بروج با اشاره به گردشگری شبانه بیان کرد: بسیار مهم است که گردشگران شهر را شب هنگام تماشا کنند.

در شهرهای مهم گردشگری مانند پاریس، نپال، بانکوک و دیگر شهرها گردشگران شب هنگام به تماشای نورپردازی شهر می‌پردازند و با استفاده از قایق یا دیگر وسایل حمل‌ونقل به گشت شبانه در شهر می‌پردازند.

او افزود: گردشگری شبانه بخش‌های مختلفی دارد که یکی از آنها کلوپ‌های شبانه است. کنسرت‌ها، تئاترها و جشن‌ها و مراسم‌های شبانه نیز بخش‌های دیگری از گردشگری شبانه را تشکیل می‌دهند.

بازدهی اقتصادی مناسب در شهرها

به عقیده کارشناسان گردشگری شهری، بازدهی و سود اقتصادی این حوزه از موارد بسیار مهم آن است و به طور کلی جاذبه‌های گردشگری نیز نقش بسیار موثری در توسعه این حوزه از گردشگری دارند.

علی رفیعی، معاون گردشگری استان تهران در گفت‌وگو با «گسترش تجارت» اظهار کرد: گردشگری شهری یکی از حوزه‌های بسیار مهم گردشگری است. در گردشگری شهری علاوه بر جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی، هنری و اجتماعی، جاذبه‌های انسان ساخت نیز در توسعه گردشگری شهری نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند.

 او افزود: این جاذبه‌های انسان ساخت به طور کلی دوره‌های تاریخی مختلف را نمایش می‌دهند و بسیاری از آنها نیز جاذبه‌های انسان ساخت مدرن گردشگری هستند.

 مبلمان شهری نیز در ایجاد جذابیت‌های شهری و زیبایی شهر نقش موثری دارند و می‌توان با ایجاد فضایی زیبا به جذب گردشگران پرداخت یا ظاهر شهر را نامناسب و زشت جلوه داده و مانعی بر سر راه توسعه گردشگری شهری شد. بنابراین زیبایی شهر و فضای شهری در گردشگری شهری بسیار مهم و تاثیرگذار است.

رفیعی با اشاره به نقش مهم بناهای تاریخی شهری بیان کرد: بناهای باستانی، مکان‌های تاریخی و بافت تاریخی شهرها نیز تاریخ و قدمت شهرها را به نمایش گذاشته و یادگارهایی از دوره‌های مختلف تاریخی در شهرها هستند، به همین دلیل برای گردشگران شهری اهمیت بسیاری دارند. او درباره سایت‌های گردشگری اظهار کرد: سایت‌های جدید گردشگری یا مکان‌های تاریخی، هنری و تفریحی نیز در درآمدزایی و جلب نظر مساعد گردشگران بسیار موثر هستند و باید این سایت‌های گردشگری به بهترین شیوه ممکن ساماندهی و مدیریت شوند.

معاونت گردشگری استان تهران افزود: گردشگری شهری می‌تواند مانند بسیاری از صنایع پیشرفته یکی از موتورهای اقتصادی و صنعتی درآمدزا و مهم در شهرها به شمار رفته و اقتصاد شهری را توسعه بخشد. در این میان تورهای گردشگری شهری نقش بسیار مهمی در توسعه گردشگری شهری و درآمدزایی آن بر عهده دارند. به طور کلی از مزایای گردشگری شهری آن است که با کمترین سرمایه‌گذاری بازدهی و سود اقتصادی بسیار خوبی داشته و در اقتصاد شهری تاثیر خوبی دارد.

سخن پایانی

گردشگری شهری یکی از حوزه‌های بسیار مهم گردشگری است، زیرا حوزه‌هایی مانند گردشگری تاریخی، تفریحی، شب‌گردی، گردشگری ورزشی و تجاری را در بر می‌گیرد. به طور حتم شمار گردشگران شهری نسبت به گردشگران طبیعی و روستایی اگر بیشتر نباشد کمتر هم نیست. قشر وسیعی از گردشگران تمایل دارند به بازدید از شهرهای مهم بپردازند و گردشگری شهری اقتصاد شهری را رونق می‌دهد.