◄ سفرهای بی بازگشت

وبلاگ تین نیوز، کمند روستا | تعطیلات عید فطر و تلاقی آن با تعطیلات آخر هفته موجی از سفرهای جاده‌ای را به دنبال داشت و شرایطی را رقم زد تا یک بار دیگر این موضوع که جاده‌های کشور توان تحمل این حجم از ترافیک را ندارد و باید سهم 90 درصدی جاده از حمل و نقل کشور به هر طریق ممکن کاهش داده شود، مورد توجه قرار گیرد.
البته سفرهای جاده‌ای بعد حزن انگیزی نیز دارد و آن تعداد زیاد افرادی است که سفرشان بی‌بازگشت می‌شود و جای خالیشان بعد از پایان سفر در بین خانواده به چشم می‌آید.
شاید بسیاری از افرادی که در تعطیلات این چنینی یا دیگر مواقع عزم خود را برای سفر جاده‌ای جزم می‌کنند هرگز حتی به فکرشان هم خطور نکند که ممکن است یکی از قربانیان حوادث رانندگی باشند و به جای بازگشت به خانه نام‌شان در جدول آمار کشته شدگان تلفات رانندگی جای گیرد.
به هرحال حجم بالای تردد جاده‌ای و استقبال بی سابقه از حمل و نقل جاده‌ای در حالی صورت می‌گیرد که ایران براساس آمار سازمان بهداشت جهانی در بین کشورهای جهان از نظر میزان مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی در رتبه چهارم قرار دارد، هر چند روی دیگر  قضیه آن است که این استقبال از حمل و نقل جاده‌ای متناسب با امکانات موجود در بخش حمل و نقل کشور بوده و با وضعیت اقتصادی مردم نیز نسبت مستقیم دارد.

اما آن چه واضح و آشکار است آن است که هر چند تعداد کشته‌شدگان سوانح رانندگی در چند سال اخیر در کشورمان روند کاهشی داشته اما این کاهش هنوز به اندازه‌ای نبوده است که منجر به حذف نام ایران از میان کشورهای دارای نرخ بالای مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی در سایت سازمان بهداشت جهانی شود.
با مراجعه به این سایت اعداد و ارقامی مشاهده می‌شود که اگر چه اندکی با آمارهای منتشر شده از سوی مسئولان داخلی متفاوت و در واقع بیشتر از آمار داخلی است، اما در هر حال با اصل قضیه که همان تعداد بالای کشته شدگان سوانح رانندگی است، همخوانی دارد.
با مراجعه به سایت سازمان بهداشت جهانی (WHO) در بخش مربوط به آمار مرگ و میر ناشی از سوانح رانندگی در کشورهای مختلف جهان که به سال 2013 اختصاص دارد ایران چهارمین کشور دارای بیشترین نرخ مرگ و میر ناشی از سوانح رانندگی به ازای هر 100 هزار نفر است.
در این رده‌بندی کشور جزیره‌ای نیووی با نرخ تقریبی 68.3 نفر کشته به ازای هر 100 هزار نفر در رتبه اول، پس از آن به ترتیب دومینیکن با نرخ 41.7 ، تایلند با 38.1 و ایران با نرخ تقریبی 34.1 نفر به ازای هر 100 هزار نفر در رده دوم تا چهارم قرار دارند.

نگاهی به وضعیت همسایگان ایران در این رده بندی نشان می‌دهد که  کشورهای همسایه ایران از وضعیت بهتری نسبت به کشورمان برخوردارند. هرچند عراق و عمان نیز به ترتیب با نرخ 31.5 و 30.4 نفر مرگ و میر ناشی از تصادفات به ازای هر 100 هزار نفر در میان کشورهایی که نرخ مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی در آنها بالاست، قرار دارند.

در بین کشورهای همسایه ایران، بحرین با نرخ 10.5، ترکیه با نرخ 12.0، امارات با نرخ 12.7 نفر کشته به ازای هر 100 هزار نفر از جایگاه بهتری نسبت به دیگر همسایگان ایران برخوردارند.

آذربایجان با نرخ 13.1، کویت با نرخ 16.5، پاکستان با نرخ 17.4، ارمنستان 18.1 و افغانستان با نرخ 19.8 نفر به ازای هر 100 هزار نفز نیز در جایگاه بهتری نسبت به ایران قرار دارند.

این آمار و ارقام در کنار کمبودهایی که در بخش زیر ساخت‌های جاده‌ای وجود دارد که به ناتوانی این شق از حمل و نقل در پاسخگویی به تقاضای موجود می‌انجامد، نشان می دهد که باید فکری اساسی برای کاهش سهم حمل و نقل جاده‌ای در بین دیگر شقوق حمل و نقل نمود.

سیاستی که از سال‌ها پیش برای کاهش آمار تلفات رانندگی اتخاذ شده  افزایش سهم حمل و نقل ریلی است که از قضا در برنامه‌های توسعه‌ای و  چشم انداز توسعه 20 ساله کشور نیز مورد تاکید فراوان قرار گرفته اما سرعت اجرایی کردن این سیاست با وجود آن که مورد توافق تمامی دست اندرکاران و مسئولان نظام می‌باشد، روند کندی است و همچنان بار عظیمی از حمل و نقل کشور (90 درصد) بر دوش جاده‌هایی است که توان پاسخ‌گویی به این حجم از تقاضا را ندارند تا در کنار عامل انسانی که از بعد فرهنگ ترافیکی از ضعف‌های اساسی برخوردار است و همچنین خودروهایی که متناسب با وضعیت اقتصادی مردم کشورمان از بسیاری از آپشن‌های ایمنی برخوردار نیستند دست در دست هم داده و سفرهای حزن انگیز و بی بازگشتی را برای مردم کشورمان رقم ‌زنند.