◄ رفتار هزینه نگهداری لکوموتیو بر پایه تعداد و سیر ماهانه

در حمل و نقل ریلی برون شهری تصمیمات فراوانی وابسته به نتایج بررسی ابعاد و آثار اقتصادی گزینه های پیش روی مدیران هستند از جمله: تصمیم بین دوخطه کردن یا افزایش طول خطوط فرعی، دو خطه یا حمل قطار سنگین، دو خطه کردن یا برقی کردن، دو خطه یا احداث ایستگاه، تراک بندی یا ایستگاه، سریع السیر یا برقی، تیلتینگ یا ساخت واریانت جدید، قطار معمولی یا قطار خودکشش، افزایش سرعت یا افزایش توان قطار، افزایش سرعت ایستگاه یا کاهش تعداد ایستگاه، خرید لکوموتیو یا بازسازی یا ارتقای آن، ساخت تپه مانوری یا افزایش خطوط مانور یا افزایش لکوموتیو مانوری و کشش آن و ... .   

• در نمودار پیوست (مربوط به اوایل دهه هفتاد که در نیمه دهه هفتاد در کتاب سیاه که اصل آن در مرکز تحقیقات راه آهن موجود است گنجانده شده) نمونه رفتار هزینه نگهداری لکوموتیو دیزلی برای سه گزینه تعدادی محاسبه و درج شده است (برای 40، 80 و 120 دستگاه) همچنین محور افقی مبین سیر ماهانه بین 8 تا 21 هزار کیلومتر (سالانه 100 تا 250 هزار کیلومتر) می باشد و محور عمودی نیز مبین هزینه تعمیرات برحسب دلار بر کیلومتر برای هر دستگاه لکوموتیو است.

1. با فرض سیر 11 هزار کیلومتر در ماه، هزینه تعمیرات برای 80 دستگاه لکوموتیو حدود 80 سنت بر لکوموتیو کیلومتر است که برای سیر 21 هزار کیلومتردر ماه به 50 سنت کاهش می یابد. (حدود نصف هزینه حقوق پرسنل است)
2. در صورت افزایش تعداد ناوگان به 120 دستگاه، هزینه مذکور با حدود 10 درصد کاهش به 72 سنت بر لکوموتیو کیلومتر با 11 هزار کیلومتر سیر خواهد رسید. (با افزایش سیر به 21 هزار کیلومتر هزینه به حدود 47 سنت می رسد)
3. در صورت کاهش تعداد ناوگان به 40 دستگاه هزینه مذکور با افزایش حدود 20 درصد به 95 سنت بر لکوموتیو کیلومتر با سیر11 افزایش می یابد. (با افزایش سیر به 21 هزار کیلومتر هزینه به حدود 60 سنت می رسد)

• این رفتار قیمت یا بهای تمام شده کل ATC (Average Total Cost) از یک ترکیب هزینه متوسط ثابت AFC (Average fixed Cost) و هزینه متوسط متغییر AVC (Average Variable Cost) به دست می آید.

• در جدول مقایسه ترنست های IC3 دانمارک با لکوموتیو واگن نیز برای نگهداری هر لکوموتیو کیلومتر دیزل با سیر 250 هزار کیلومتر در سال حدود 40 سنت برای قطعات و 40 سنت برای پرسنل جمعا 80 سنت بر کیلومتر منظور شده است.
• در این زمینه مطالب متعددی نگاشته شده از جمله کتاب قیمت ها و هزینه ها در بخش ریلی که به فارسی نیز ترجمه شده است.
• در سال 1997 ویرایش اول نرم افزار دقیق و پیچیدهTraincost  توسطUNESCAP، (کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد برای آسیا و اقیانوسیه) تهیه شد ویرایش دوم نیز در 2014منتشر گردید (کتابچه کاربر آن در 86 صفحه).
• گزارش مدل سازی هزینه بهره برداری قطارهای سریع السیر آینده و گزاره نمای دانشگاه KTH سوئد با عنوان قطار سریع السیر سبز و که هر دو دربر دارنده منحنی های رفتاری هزینه هر صندلی کیلومتر (سیر، سرعت متوسط، تراکم، ظرفیت) می باشند.
• در نمودار 4 صفحه 5 (ترکیب قطار) تفاوت هزینه لکوموتیو واگن و خودکشش (هردو برقی) ملاحظه می گردد با افزایش لکوموتیو در محدوده 450 صندلی، هزینه لکوموتیو واگن که با افزایش صندلی در حال کاهش بوده از هزینه خودکشش پیشی می گیرد.
• پایگاه تحلیلی انتخاب در 16 اردیبهشت 1400 به بخشی از خاطرات مرحوم هاشمی رفسنجانی از سفر به عربستان (در 16 اردیبهشت 1377) اشاره و چنین نقل می نماید: در سفر به عربستان سعودی متوجه شدیم که هزینه حفاری در عربستان، کمتر از ایران است که باعث تعجب زیاد شد. مهدی گفت در آمریکا ارزان تر از عربستان است. معطلی و طولانی شدن دوره حفاری یک چاه و گران خریدن تاسیسات و عدم آموزش نیروها و مدیریت ضعیف عامل این گرانی است. ( و غفلت از انگیزه نیروی انسانی)

• با مدل محاسبه هزینه نگهداری و برآورد دقیقتر رفتار هزینه نگهداری لکوموتیوها و تحلیل دقیق وابستگی هزینه به متغیرها، امکان مهار روند افزایشی بدهی به پیمانکاران و مالکان لکوموتیو (که به بیش از هزار میلیارد تومان رسیده) فراهم می گردد و با تحلیل خرابی ها (RCA)، مرور پس از انجام (AAR) و گنجاندن اهداف (RAMS) در قراردادها می توان نتایج را بهبود بخشید.