| کد خبر: 110637 |

سهم حمل‌ونقل عمومی در کاهش آلودگی هوا

تین‌نیوز| به برف و باران چند روز اخیر نگاه نکنید؛ هر سال پاییز که می‌شود تهران روزهای تیره و تاری را از سر می‌گذراند. غبار آسمان شهر را می‌پوشاند و دانش‌آموزان ساعت‌های تحصیل و مدرسه را در خانه می‌گذرانند. این فقط بخشی از نتایج تردد بیش از ۱۶۰ هزار خودرو فرسوده، شامل خودروهای شخصی و عمومی در خیابان‌های پایتخت است.
 
هر روز ۱۸میلیون سفر درون‌شهری در تهران انجام می‌شود که حمل‌ونقل عمومی، سهم حدود ۷۰درصدی در این جابه‌جایی‌ها دارد، به همین دلیل به سادگی می‌توان سهم بزرگی از آلودگی هوای این شهر را به حمل‌ونقل عمومی نسبت داد؛‌ به‌ویژه در شرایطی که حدود ۲۰درصد تاکسی‌ها و نیمی از اتوبوس‌هایی که ما را در تهران جابه‌جا می‌کنند، فرسوده و آلاینده هستند. این وضعیت ضرورت نوسازی ناوگان تاکسی و اتوبوسرانی را نشان می‌دهد اما آنچه در سال‌های گذشته سد راه نوسازی مطلوب ناوگان بوده، به اعتراف مسئولان بی‌پولی است.

مدیریت شهری ادعا می‌کند دولت از سال ۸۹ نتوانسته به تعهدات خود در زمینه نوسازی عمل کند و هر اقدامی که در زمینه خروج خودروهای فرسوده از ناوگان عمومی انجام شده، به اتکای بودجه شهرداری بوده است. براساس آمار اتوبوس و تاکسی‌های فرسوده و با توجه به قیمت حداقلی این خودروها، یک حساب سرانگشتی نشان می‌دهد نوسازی این خودروها درمجموع بیش از ۳هزار و ۲۶۰ میلیارد تومان پول لازم دارد.

جدیدترین آمار اعلام شده از سوی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران حاکی از آن است که در سال ۹۵ سهم مترو از جابه‌جایی‌های پایتخت ۲۰/۵درصد، اتوبوس و مینی‌بوس ۲۵درصد و تاکسی ۲۱درصد است. این آمار نشان می‌دهد با وجود پیشرفت مترو در سال‌های اخیر، همچنان اتوبوس‌ها بار اصلی حمل‌ونقل عمومی تهران را به دوش می‌کشند و اولویت‌دهی به حل مشکل فرسودگی آنها، اقدامی شایسته خواهد بود؛ هرچند مسئولان می‌گویند نوسازی در دستور کار است، به شرطی که بودجه وجود داشته باشد.
 
هزینه ۲۴۵۰ میلیارد تومانی نوسازی اتوبوس‌ها
از سال ۸۹ تاکنون هیچ اتوبوسی از سوی دولت وارد ناوگان اتوبوسرانی پایتخت نشده، به همین دلیل خروج اتوبوس‌های فرسوده از چرخه تردد با مشکل مواجه شده است. این سخنی است که در سال‌های اخیر از سوی مدیریت شهری پایتخت بارها بیان شده است. به گفته مسئولان مدیریت شهری تهران، براساس مصوبه هیات وزیران تامین ۸۲/۵درصد اعتبار مورد نیاز برای نوسازی ناوگان اتوبوسرانی برعهده دولت است اما از سال ۸۹ تاکنون دولت نتوانسته به این تعهد قانونی عمل کند؛ البته مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران می‌گوید با وجود پرداخت نشدن سهم دولت، شهرداری نوسازی را متوقف نکرده است. به گفته پیمان سنندجی، طرح نوسازی ناوگان اتوبوسرانی پایتخت در حال اجرایی شدن است و با انعقاد تفاهمنامه با ۷ شرکت داخلی، نوسازی ناوگان اتوبوسرانی آغاز شده و ۳۱۰۰ اتوبوس به روش پیمایشی و خرید خدمات به سیستم اتوبوسرانی وارد می‌شوند.

مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی می‌افزاید: دولت به تعهدات خود در زمینه نوسازی اتوبوس‌ها عمل نمی‌کند و کرایه‌ها نیز مطلوب بخش خصوصی نیست، بنابراین همه مشکلات نوسازی اتوبوس‌ها به دوش شهرداری تهران افتاده، به همین دلیل برای رفع این معضل از بخش خصوصی نیز کمک گرفته می‌شود.
او وعده داده است تا پایان امسال ۴۵۰ دستگاه اتوبوس جدید به ناوگان اتوبوسرانی تهران اضافه شود. به گفته سنندجی، قیمت هر اتوبوس دوکابین بیش از یک میلیارد تومان و قیمت هر اتوبوس معمولی که از سوی بخش خصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرد، بیش از ۷۰۰میلیون تومان است.

باتوجه به این نرخ‌ها می‌توان یک حساب سرانگشتی درباره هزینه تقریبی نوسازی همه اتوبوس‌های فرسوده تهران انجام داد. در حال حاضر از میان حدود ۶۵۰۰ اتوبوس درون‌شهری پایتخت، حدود ۳۵۰۰ اتوبوس سنی بیش از ۸ سال دارند و براساس قانون فرسوده به شمار می‌آیند. اگر متوسط قیمت یک اتوبوس درون‌شهری را همان ۷۰۰میلیون تومان برای اتوبوس‌های بخش خصوصی در نظر بگیریم، متوجه خواهیم شد برای نوسازی ۳۵۰۰ اتوبوس فرسوده تهران به بودجه‌ای بیش از ۲هزار و ۴۵۰ میلیارد تومان نیاز است؛ پولی که به نظر می‌رسد نه بخش خصوصی، نه دولت و نه شهرداری به سادگی از پس تامین آن برنمی‌آیند.

۲۸۰ میلیارد تومان؛ هزینه نوسازی مینی‌بوس‌ها
مینی‌بوس‌ها نیز بخشی از ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران را تشکیل می‌دهند و به نظر می‌رسد تمامی خودروهای این بخش در تهران فرسوده است و نیاز به نوسازی دارد.

به گفته معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران، ۲هزار مینی‌بوس فرسوده در ناوگان حمل‌ونقل عمومی تهران فعالیت می‌کنند که خروج همه آنها از چرخه فعالیت تا پایان سال ۹۶ در دستور کار قرار دارد. برنامه‌ای که مسئولان برای نوسازی مینی‌بوس‌ها دارند تبدیل آنها به اتوبوس یا تاکسی است. مسئولان می‌گویند به‌تازگی کار نوسازی مینی‌بوس‌ها آغاز شده و در مرحله نخست بیش از ۱۰۰ مینی‌بوس در نوبت نوسازی و تعویض قرار گرفته‌اند. براساس دستورالعمل اعلام شده از سوی اتوبوسرانی، مالکان مینی‌بوس‌های فرسوده با دریافت ۲۰میلیون تومان تسهیلات بلاعوض از شهرداری و ۱۰میلیون تومان گواهی اسقاط، می‌توانند یک تاکسی نو دریافت کنند.

از سوی دیگر اگر رانندگان مینی‌بوس تمایل به دریافت مینی‌بوس نو داشته باشند، علاوه بر این تسهیلات، می‌توانند وامی ۱۰۰میلیون تومانی با نرخ سود ۸ تا ۱۲درصد از خودروسازان دریافت کرده و صاحب مینی‌بوس نو شوند. بنا به گفته مدیرعامل اتوبوسرانی، قیمت یک مینی‌بوس نو ۱۴۰میلیون تومان است؛ بنابراین اگر بخواهیم تمامی ۲هزار مینی‌بوس فرسوده تهران را نو کنیم، به حدود ۲۸۰میلیارد تومان بودجه نیاز داریم.
 
هزینه نوسازی تاکسی‌ها؛ ۵۳۰ میلیارد تومان
از میان ۸۰هزار تاکسی که در تهران در حال فعالیت هستند، حدود ۱۷هزار تاکسی عمری بیش از ۵سال دارند؛ این یعنی حدود یک‌پنجم ناوگان تاکسیرانی پایتخت سن فرسودگی را رد کرده‌اند.

آنطور که مازیار حسینی، معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران می‌گوید، در نیمه نخست سال جاری حدود ۴هزار تاکسی برای دریافت تسهیلات نوسازی ثبت‌نام کرده‌اند که در این میان، بیش از ۲هزار تاکسی پیکان وجود دارد. به گفته حسینی، برنامه شهرداری تهران نوسازی ۱۰هزار و ۵۰۰ تاکسی در سال ۹۵ است که در این میان، ۶هزار و ۳۰۰ تاکسی پیکان بسیار فرسوده هستند. اگرچه پیش‌تر گفته شده بود که امسال بیش از ۱۰هزار تاکسی در تهران باید نوسازی شود اما برخی، مشکلات بانکی و مالی را عامل پیشرفت کند نوسازی تاکسی‌ها می‌دانند.

اقبال شاکری، عضو شورای شهر تهران در پاسخ به گسترش تجارت تاکید می‌کند: یکی از نمونه‌های سختگیری بانک‌ها در ارائه تسهیلات نوسازی این است که سند خودرو باید در رهن بانک باشد. علاوه‌بر این ارائه ضمانت از سوی دو کارمند رسمی دولت نیز از شرایطی است که بسیاری از رانندگان قادر به تامین آن نیستند. از سوی دیگر براساس دستورالعمل اگر راننده تاکسی ضامن نداشته باشد و بخواهد از ضمانت راننده تاکسی دیگری استفاده کند، راننده ضامن نمی‌تواند از تسهیلات نوسازی استفاده کند. او معتقد است به‌دلیل وجود مشکلات متعدد در روند تحویل تاکسی‌های نو و زمان‌بر بودن آن، تاکسی‌داران تمایلی به شرکت در این طرح نشان نمی‌دهند و این مشکل اصلی اجرای این طرح است. به گفته این عضو شورای شهر تهران، با توجه به اینکه تاکسی وسیله امرارمعاش رانندگان است، باید خودروی جدید به سرعت به راننده تحویل داده شود اما این‌گونه نیست و تحویل تاکسی جدید، زمان زیادی طول می‌کشد، بنابراین خواب سرمایه و بیکاری باعث می‌شود رانندگان تمایلی به شرکت در این طرح نداشته باشند.

به تاکسیرانان برای نوسازی خودروی‌شان، وام ۲۰میلیون تومانی از سوی شهرداری تهران تعلق می‌گیرد. همچنین به ازای ارائه گواهی اسقاط، ‌۵میلیون تومان به آنها داده می‌شود. لاشه تاکسی فرسوده نیز ۵۰۰هزار تومان از راننده تاکسی خریداری می‌شود.

شورای رقابت در جدیدترین قیمت‌گذاری تاکسی، سمند دوگانه‌سوز را ۳۱میلیون و ۳۵۰هزار تومان و پژو دوگانه‌سوز را ۳۰میلیون و ۸۶۰هزار تومان قیمت‌گذاری کرده است؛ بنابراین اگر قیمت هر تاکسی را به‌طور متوسط ۳۱میلیون تومان در نظر بگیریم، می‌توان گفت نوسازی کل تاکسی‌های فرسوده تهران به حدود ۵۳۰ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد.

برنامه نوسازی ناوگان عمومی کشور
اگرچه مدیران شهری می‌گویند دولت در سال‌های اخیر به مسئله نوسازی ناوگان عمومی توجه کافی نداشته اما دولت هم دست روی دست نگذاشته و در این زمینه به تازگی، برنامه کاهش آلودگی هوای کلانشهرها را تصویب و به سازمان‌های مربوط ابلاغ کرده است.

براساس این مصوبه، دولت بانک مرکزی را موظف به تامین ۲۲۰۰میلیارد تومان تسهیلات با نرخ ۱۸درصد از سوی بانک‌های ملی، ملت، تجارت، صادرات و توسعه تعاون، برای نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی بار و مسافر کلانشهرها شامل تهران، تبریز، شیراز، مشهد، اهواز، کرج، اصفهان و اراک کرده است.

علی نوذرپور، معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در گفت‌وگو با «گسترش تجارت» با اشاره به اینکه اجرای این مصوبه در دولت کلید خورده، اظهار کرد: در مرحله نخست اجرای این مصوبه، ۴هزار اتوبوس گازسوز جایگزین اتوبوس‌های فرسوده خواهند شد که از این رقم، ۳هزار اتوبوس متعلق به شهر تهران است.

به گفته او در این طرح دولت برای هر اتوبوس۲۲۰ میلیونن تومان وام با سود ۱۸ درصد در نظر گرفته است که ۱۰درصد نرخ باز پرداخت تسهیلات را خودروسازان تقبل می‌کنند و ۸درصد باید از سوی خریدار یعنی شهرداری پرداخت شود. او یادآور می‌شود با تغییر اتوبوس‌ها از دیزلی به گازی در این طرح، ۱۲۰ تا ۱۵۰میلیون تومان به ازای هر اتوبوس، در مصرف سوخت صرفه‌جویی شود. این نشان می‌دهد نوسازی تنها در بخش اتوبوسرانی می‌تواند تا ۶۰۰میلیارد تومان صرفه‌جویی سوخت به دنبال داشته باشد.

به گفته نوذرپور براساس مصوبه دولت، برای نوسازی ناوگان تاکسی کلانشهرها، طرح نوسازی ۹۰هزار تاکسی در دستورکار قرار گرفته و مدتی است اجرای آن کلید خورده است. آنطور که او توضیح می‌دهد، براساس این طرح تاکنون بیش از ۱۰هزار تاکسی نوسازی شده؛ هرچند قرار بود در نیمه نخست سال دست کم ۵۰ هزار تاکسی نوسازی شود.

به گفته معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، اولویت نوسازی با اتوبوس‌هاست و بخش زیادی از تسهیلات به نوسازی اتوبوس‌ها اختصاص یافته است. او می‌گوید: اگر وام پرداخت شده برای هر اتوبوس را ۲۲۰میلیون تومان در نظر بگیرید، نوسازی ۴هزار اتوبوس، ۸۸۰میلیارد تومان از بودجه ۲۲۰۰میلیارد تومانی را مصرف می‌کند و برای باقی طرح، حدود ۱۳۰۰میلیارد تومان می‌ماند که باید صرف نوسازی تاکسی و وانت‌بارها شود. 
خواندنی ها

ارسال نظر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.

  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.

  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.

  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.