مشکلات حمل‌ونقل ریلی باری در بخش واگن‌های لبه کوتاه و کانتینربر

از مشکلات بخش ریلی در حمل کانتینری می‌توان به طولانی بودن زمان سیر، توقف‌های متوالی در مسیر، انفصال بخشی از کانتینرها در ایستگاه‌های مسیر، نبود بارنامه سراسری، مشکلات گمرگ و ... اشاره کرد. در حمل و نقل کانتینری ریلی بخش انتهایی مسیر ( Last Miles ) که نهایتا محل تحویل کانتینر به صاحب کالاست (مثل گمرک شهریار) بیشترین مشکلات و زمان طولانی را در مقایسه با جاده دارد.

به گزارش تین نیوز به نقل از روابط عمومی انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل ریلی و خدمات وابسته، جلسه بررسی عملکرد شرکت های مالک واگن های لبه کوتاه و کانتینربر روز گذشته، دوشنبه، 12 تیر ماه در محل اداره کل بازرگانی و بازاریابی راه آهن برگزار شد. در این جلسه که با حضور مدیرکل و کارشناسان دفتر بازرگانی و بازاریابی راه آهن، دبیر انجمن صنفی شرکت های حمل و نقل ریلی، نماینده اداره کل سیر و حرکت، مدیران عامل و نمایندگان شرکت های مالک واگن های لبه کوتاه و کانتینربر و مهندس چشم جهان از خبرگان فعال در حمل ونقل ترکیبی و کانتینری برگزار گردید پیرامون نقاط قوت و ضعف و چالش های پیش روی این بخش از واگن‌ها بحث و گفتگو انجام گرفت.

در ابتدای جلسه گزارشی آماری از وضعیت عملکرد واگن های لبه کوتاه و کانتینربر به تفکیک هر یک از شرکت ها توسط اداره کل بازرگانی ارائه شد. در دوره سه ماهه اول سال 96 در مقایسه با مدت مشابه سال 95 معادل 29.4% افزایش تناژ و 5.3% کاهش تن کیلومتر جابجا شده برای این بخش از واگن ها ثبت گردیده است. آمار مذکور حاکی است که سهم واگن های لبه کوتاه و کانتینربر در سال 96 از مجموع حمل ونقل ریلی, تناژی معادل 14% و تن کیلومتری معادل 13% می باشد. در مقایسه سال 96 با 95 سهم واگن های لبه کوتاه و کانتینربر در سال 96 بالغ بر 2% از نظر تناژ افزایش داشته است اما از نظر تن کیلومتر 1.2% سهم این واگنها از مجموع حمل و نقل کاهش یافته است.

در خصوص عملکرد بخش کانتینری، از نظر تناژ سال 96 نسبت به مدت مشابه سال 95 بالغ بر 6.5% کاهش ملاحظه می گردد. این شاخص برای تن کیلومتر بالغ بر 9.7% کاهش نشان می دهد. در سه ماهه اول سال 96 در مجموع 26,303 TEU کانتینر توسط شرکت های حمل و نقل ریلی جابجا شده است که بالغ بر 14% آن از کانتینرهای 40 فوت و 86% از کانتینرهای 20 فوت بوده است.

اهم پیشنهادات مرتبط با این دست از واگن ها عبارتند از:

با توجه به اهمیت رشد بارهای ویژه واگن های لبه کوتاه, موضوع کسری وزن بار در مقایسه با ظرفیت اسمی واگن ها (معمولا امکان تنظیم بار دقیقا معادل ظرفیت واگن نمی باشد) که منجر به پرداخت هزینه دسترسی بیشتر از توافق با صاحبان کالا به راه آهن می گردد, لازم است از سوی راه آهن مدلی جهت تعدیل آن و سیاست برد-برد برای راه آهن و شرکت ها طراحی و اجرا گردد.

با توجه به بارگیری مناسب کانتینرهای 40 فوت, در آینده ترجیح در بکارگیری واگن های 26 متری است.

در خصوص توسعه بخش کانتینری برخی موضوعات حائز اهمیت است:

پیش بینی سال جاری برای جابجایی کانتینر حدود 2.5 میلیون TEU است که برای حدود 1.7 میلیون TEU بخش ریلی فرصت حمل را داراست. این در حالیست که در سال 96 بر اساس روند فعلی حداکثر 100 هزار TEU توسط ریل جابجا خواهد شد. بالغ بر 1.2 میلیون TEU مربوط به مسیر بندرعباس به تهران است. لازم است بخش ریلی تمرکز مناسبی بر این مسیر کانتینری داشته باشد.

سهم حمل و نقل ریلی کانتینری در سه ماهه اول سال 96 , تناژی بالغ بر 3% (سال 95 معادل 3.6%) و تن کیلومتری بالغ بر 6.2% (سال 95 معادل 7%) از کل حمل و نقل ریلی می باشد. (با توجه به اهمیت حمل و نقل کانتینری و ظرفیت رو به رشد این بخش در کشور, سهم فعلی ریلی بسیار پائین است و نیازمند تدابیر جدی در جهت ارتقاء بخش کانتینری می باشد)

حمل و نقل ریلی کانتینری به سمت بندر عباس (صادرات) در سه ماهه اول 96 معادل 11% کاهش نسبت به مدت مشابه 95 نشان می دهد.

حمل و نقل ریلی کانتینری از بندرعباس (واردات) در سه ماهه اول 96 معادل 15% افزایش نسبت به مدت مشابه 95 نشان می دهد.

مهمترین مشکلات بخش ریلی در حمل کانتینری

از مشکلات بخش ریلی در حمل کانتینری می توان به طولانی بودن زمان سیر، توقف های متوالی در مسیر، انفصال بخشی از کانتینرها در ایستگاه های مسیر، نبود بارنامه سراسری، مشکلات گمرگ و ... اشاره کرد.

در حمل و نقل کانتینری ریلی بخش انتهایی مسیر ( Last Miles ) که نهایتا محل تحویل کانتینر به صاحب کالاست (مثل گمرک شهریار) بیشترین مشکلات و زمان طولانی را در مقایسه با جاده دارد.

اسامی شرکت های فعال در حوزه واگن های لبه کوتاه و کانتینربر شامل شرکت ترکیب حمل و نقل، شرکت حمل و نقل ترکیبی کشتیرانی، شرکت آسیا سیر ارس، شرکت برادران مجد پور، شرکت بهتاش سپاهان، شرکت حمل و نقل چندوجهی سایپا، شرکت سمند ریل و شرکت فولاد ریل جنوب می شود.