دیپلماسی مقاومت
هنوز فرصت برای نجات برجام وجود دارد اروپا می‌تواند نقش‌آفرینی مثبت داشته‌باشد.
روحانی: هنوز فرصت برای نجات برجام وجود دارد اروپا می‌تواند نقش‌آفرینی مثبت داشته‌باشد.
ظریف خطاب به هایکوماس:تنها راه کاهش تنش‌در منطقه توقف جنگ اقتصادی است.
هایکوماس در دیدار با روحانی: استراتژی فشار حداکثری بر ملت ایران جواب نمی‌دهد.
به گزارش تین نیوز به نقل از اعتماد، دیدار دیرهنگام در فضایی مبهم و آمیخته به بی‌اعتمادی. وزیر خارجه آلمان یک سال و چند هفته پس از کناره‌گیری امریکا از توافق هسته‌ای با ایران و سه هفته پس از اقدام متقابل ایران در کاستن از سطح تعهدات برجامی منطبق بر حق تعریف شده در برجام به تهران آمد.
هایکو ماس در حالی مهمان ایرانی‌ها شد که در تهران همه از او طلبکار هستند. آلمان یکی از سه کشور اروپایی باقی‌مانده در برجام است که مقام‌های آن در یک سال گذشته از تهران خواسته‌اند در برجام بماند اما هایکو ماس روز گذشته در تهران ضمن تکرار وعده‌ها درباره تلاش‌های اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای، اعتراف کرد که برجام نتوانسته نیازهای اقتصادی ایران را تامین کند.
وزیر خارجه آلمان هر چند تلاش کرد رنگ و لعابی به اقدام‌های تروئیکای اروپایی ببخشد اما همزمان نتوانست واقعیت‌های موجود را نادیده بگیرد و اذعان داشت که ما نمی‌توانیم معجزه کنیم. سفر هایکو ماس به تهران در فضایی مثبت اما نه چندان امیدوارکننده به‌خصوص از نظر وزارت خارجه ایران صورت گرفت. هر چند محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در مراسم استقبال از مهمان آلمانی در تالار آیینه وزارت خارجه لبخند دیپلماتیک همیشگی را بر لب داشت اما زبان بدن وی نشان می‌داد که دیوار بی‌اعتمادی میان تهران و بروکسل که با برجام اندکی کوتاه شده بود، دوباره در حال قد برافراشتن است.
هر اندازه لحن هایکو ماس در نشست خبری با میزبان ایرانی آرام و مسالمت‌جویانه بود، ادبیات محمدجواد ظریف طلبکارانه و بعضا تند و تیز با چاشنی طعنه همراه شده بود. وزارت خارجه ایران برای نخستین‌بار پس از مدت‌ها حذر از برگزاری نشست خبری پس از دیدارهای رسمی مقام‌های ایرانی با مهمان خارجی، از خبرنگاران رسانه‌های داخلی و خارجی برای پوشش نه صرفا تصویری این دیدار دعوت کرده بود؛ اقدامی که منجر به حضور قریب به 100 خبرنگار ایرانی و خارجی در مراسم استقبال از هایکو ماس و همچنین نشست خبری وی شد.
سفر هایکو ماس به تهران دو روز پیش از سفر آبه شینزو، نخست‌وزیر ژاپن به ایران صورت گرفت و تاحدودی تحت‌الشعاع آن سفر هم قرار گرفت. درحالی که گفته می‌شود آبه شینزو با پیامی برای کاهش تنش میان تهران و واشنگتن به ایران می‌آید، افکار عمومی در ایران انتظار چنین پیام‌رسانی یا تلاش برای میانجیگری را از سفر وزیر خارجه آلمان به تهران نداشت.
هایکو ماس که در قالب تور منطقه‌ای پس از سفر به عراق، اردن و امارات‌متحده‌عربی به تهران آمده بود، همزمان دو ماموریت برای خود تعریف کرده؛ تاکید بر تمایل اروپا برای حفظ برجام و انجام اقدام‌های عملی و تلاش برای کاستن از سطح تنش میان تهران و واشنگتن. دیدار رسمی وزرای خارجه دو کشور قریب به یک ساعت به طول انجامید و رایزنی‌های دو طرف پس از نشست خبری و در جریان ضیافت ناهار هم ادامه پیدا کرد.
درک محتوای آنچه پشت درهای بسته در سالن منتهی به تالار آیینه میان هایکو ماس و محمدجواد ظریف گذشت، برای خبرنگاران چندان سخت نیست، چراکه گره‌های موجود در رابطه دوجانبه و همچنین گلایه‌های ایران از برلین در کنار پاریس و لندن بر همگان مشخص است اما آنچه نامعلوم است این که آیا توصیف ایران از سازوکار مالی اینستکس با این سفر تغییر کرد یا خیر. همان‌گونه که در گزارش روز یکشنبه درباره سفر هایکو ماس به تهران نوشتم ایران، اینستکس را خودروی بی‌بنزین می‌داند و اکنون سوال این است که آیا وزیر خارجه آلمان با تضمینی جدی و عملی برای به راه افتادن اینستکس به تهران آمد یا خیر؟
سوژه رایزنی‌ها از زبان ظریف
صریح، جدی و نسبتا طولانی، توصیف‌های امروز محمدجواد ظریف درباره دیدار دوجانبه با همتای آلمانی بود. توضیحات ظریف در جمع خبرنگاران رسانه‌های ایرانی و خارجی تایید کرد که فرجام برجام و تنش در منطقه دو محور اصلی رایزنی‌های تهران و برلین بوده است.
وزیر خارجه در تشریح این جزییات گفت: ایران، آلمان و اتحادیه اروپا هدف مشترکی را دنبال می‌کنند و آن هدف حفظ برجام و جلوگیری از تنش و درگیری در منطقه و همین‌طور برخورداری مردم ایران از مزایای برجام است. امریکا جنگ اقتصادی علیه ایران اعلام کرده و این جنگ بسیار برای منطقه، جهان و نظم بین‌المللی خطرناک است.
اقدام‌هایی که در ایالات‌متحده پس از خروج از برجام انجام شده از نظر ما هدف قرار گرفتن مردم ایران است که قرار بود بیشترین منفعت را از برجام ببرند. ایران ثابت کرده به تعهدات بین‌المللی پایبند است و 15 گزارش آژانس این واقعیت را به اثبات رسانده است. ایران موظف است به همان میزان که به تعهدات خود پایبند است از حقوق مردم خود هم دفاع کند. یکی از این حقوق، حقوقی است که در ماده ۳۶ برجام به رسمیت شناخته شده و اقدامات جدید ایران منطبق بر حقوق شناخته شده این کشور طبق ماده ۳۶ برجام است.
ما آمادگی داریم که این اقدامات را ادامه داده، متوقف کرده یا بازگشت بدهیم حسب میزانی که شرکای ما نسبت به اجرای تعهدات خود در برجام اقدام عملی انجام بدهند. ما امروز فرصت داشتیم درباره مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کرده و دیدگاه‌های خود را با صراحت با یکدیگر مطرح کنیم. امیدواریم تلاش‌های دوستان ما در آلمان و سایر شرکای ما در 1+4 به نتیجه برسد و قطعا در این تلاش‌ها ما هم با آنها همکاری خواهیم کرد.
هایکو ماس: نمی‌توانیم معجزه کنیم
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان پس از محمدجواد ظریف به تشریح سوژه‌های مورد بحث با همتای ایرانی پرداخت و گفت: مهم است که گفت‌وگوهای ایران و آلمان در شرایط کنونی انجام شده و تبادل صریح نظرات صورت بگیرد. ما در منطقه‌ای حضور داریم که شرایط حساس و جدی دارد و فکر نمی‌کنم افزایش تنش و رسیدن به مراحل نظامی درراستای منافع هیچ کسی باشد، به همین خاطر لازم است از رسیدن به این شرایط جلوگیری کنیم.
ماس با اشاره به گفت‌وگوهای اخیر خود در عراق، اردن و امارات گفت: هیچ‌کس خواهان افزایش تنش‌ها نبود و این پیامی بود که من امروز می‌خواستم به تهران از منطقه به شما انتقال دهم. ما امروز صحبت‌های فشرده‌ای درخصوص برجام و نحوه ادامه آن داشتیم. موضع سه کشور اروپایی حمایت از برجام است، البته نمی‌توانیم معجزه کنیم ولی تلاش می‌کنیم برجام را حفظ کرده و در این چارچوب تلاش می‌کنیم اینستکس را هم در قالب سه کشور اروپایی و هم فراتر از آن راه‌اندازی و اجرایی کنیم.
ماس با بیان اینکه درخصوص موضوعات منطقه‌ای ازجمله سوریه و یمن صحبت کردیم، تصریح کرد: آلمان معتقد است که از طریق سازمان ملل متحد این مسائل حل می‌شود. مسائل راه‌حل سیاسی دارند و نه راه‌حل نظامی، بنابراین علاقه‌مندیم با ایران در این باره صحبت کنیم، زیرا ایران نفوذ بسیاری در منطقه دارد و از آن استفاده می‌کند به همین خاطر با ایران رایزنی می‌کنیم و در این چارچوب به سود همه است که درگیری‌ها و جنگ متوقف شود.
معامله قرن، جنایت جدید امریکا
پس از توضیحات محمدجواد ظریف و هایکو ماس، دو رسانه از آلمان (بیلد و اشپیگل) و دو رسانه از ایران (ایرنا و دیپلماسی ایرانی) سوال‌های خود از وزرای خارجه را مطرح کردند. به گزارش ایرنا، محمدجواد ظریف در پاسخ به سوال خبرنگار بیلد مبنی بر اینکه خیلی از توافقات بین‌المللی با ایران منوط به نگاه ایران به اسراییل است در حالی که شما می‌گویید اسراییل باید نابود شود، نگاه شما به اسراییل چگونه است؟ گفت: مشکل خاورمیانه، سیاست‌های تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی و حمایت بدون حد و مرز امریکا از این جنایت‌هاست.
مشکل این است که برخلاف همه قواعد حقوق بین‌الملل اشغال قدس شریف و بلندی‌های جولان به رسمیت شناخته شده و سیاست‌های ضدحقوق بشری رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین فراموش شده است. مشکل منطقه ما این است که امریکا تلاش کرده با یک جنایت جدید به نام معامله قرن حقوق مردم فلسطین را زیرپا بگذارد. اینهاست که موجب مشکل در منطقه ما شده است. شما باید از رژیمی سوال کنید که دارای بمب هسته‌ای است.
نتانیاهو در کنار نیروگاه دی‌مونا که بمب هسته‌ای می‌سازد، می‌ایستد و می‌گوید ما ایران را نابود خواهیم کرد و او باید به این سوال پاسخ دهد.رییس دستگاه دیپلماسی با تاکید بر اینکه هیچ‌کس نمی‌تواند علیه مردم ما اقدامی بکند مگر اینکه پاسخ قاطعی دریافت کند، گفت: ما شروع‌کننده هیچ جنگی نبوده‌ایم و نخواهیم بود اما اگر کسی بخواهد جنگ را علیه ما شروع کند، آن کشور پایان‌دهنده جنگ نخواهد بود.
ظریف در پاسخ به سوال دیگری درباره حقوق همجنس‌گرایان در ایران اظهار داشت: جامعه ما دارای اصول اخلاقی است که مردم براساس آن به حیات خود ادامه می‌دهند. اصول اخلاقی و مقررات قانونی ما حاکم بر رفتار افراد در اماکن عمومی بوده و رعایت قانون و اخلاق عمومی ضروری است.
خواسته ایران صرفا اجرای برجام است
ظریف در پاسخ به سوال ایرنا مبنی بر انتظارات ایران از آلمان در زمینه تداوم همکاری شرکت‌های ایرانی و آلمانی گفت: من در ملاقات به دوست و همکارم گفتم که خواسته ایران صرفا اجرای برجام است. توجه دوستان اروپایی را به مواد یک تا سه ضمیمه دوم برجام و همین‌طور بیانیه‌های کمیسیون مشترک در سطح وزرا و مدیران سیاسی جلب کردم که بعد از خروج امریکا از توافق هسته‌ای صادر شده است.
وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار اشپیگل مبنی بر خواسته اروپا و امریکا برای مذاکره درباره توان موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران گفت: در مورد بحث‌هایی که امریکا و اروپا مطرح می‌کنند دو نکته وجود دارد؛ اول اینکه ما توافقی داریم که حاصل دو سال مذاکره فشرده و ۱۲ سال کار دیپلماتیک است. آیا این توافق را اجرا کردند که تقاضای مذاکره درخصوص موضوعات دیگر را دارند؟ آنها نخست باید نشان دهند که توافق کردن با امریکا فایده دارد بعد درخواست مذاکره دیگر را بدهند.
طعنه‌های سنگین ظریف به دوستان آلمان در حضور هایکو ماس
وزیر امور خارجه افزود: موضوع دوم این است که چه کسی باعث بی‌ثباتی در منطقه است؟ آیا ما بودیم که به صدام سلاح دادیم؟ آیا ما بودیم که از القاعده حمایت کردیم؟ آیا ما بودیم که نخست‌وزیر لبنان را زندانی کردیم؟ آیا ما بودیم که هر روز غیرنظامیان یمن را بمباران می‌کنیم؟ آیا ما از داعش و جبهه النصره در سوریه حمایت کردیم یا آنکه سلاح‌های امریکایی بود که از طریق عربستان به آنها داده شد؟ اگر قرار است درباره رفتار تنش‌آفرین در منطقه صحبت شود دیگران هستند که باید پاسخ دهند؟ آیا ما مناطق اشغالی دیگران را به دیگران بخشیدیم؟ قدس و جولان را ما بخشیدیم؟ آیا ما در لیبی و سودان شر به پا می‌کنیم؟ اگر قرار باشد درباره رفتار تنش‌آفرین در منطقه صحبت شود، دیگران هستند که باید به سوالات پاسخ دهند. ضمنا ما یک تفاوت دیگر هم با دیگران داریم؛ ما هفت هزار سال است که در این منطقه هستیم، دیگران از کجا آمدند؟
تکرار پیشنهاد ایران برای مذاکره منطقه‌ای از سوی ظریف
وزیر خارجه همچنین درباره اظهارات همتای آلمانی خود مبنی بر تلاش‌های این کشور برای کاهش تنش در خاورمیانه هم گفت: ما امروز گفت‌وگوی خوبی با آقای ماس درباره نحوه کاهش تنش در منطقه داشتیم. گفت‌وگوهای منطقه‌ای پیشنهاد همیشگی ایران به همسایگانش بوده و خوشحالیم که آقای ماس به عنوان وزیر امور خارجه آلمان از آن حمایت می‌کند. همواره به همسایگان خود اعلام کرده‌ایم که آماده مذاکره هستیم و پیشنهاد ما برای ایجاد مجمع گفت‌وگوهای منطقه‌ای همیشه روی میز است.
وی با بیان اینکه تنش جدید در منطقه نتیجه جنگ اقتصادی امریکا علیه ایران است، گفت: ترامپ اعلام کرده ما در جنگ با ایران قرار داریم، اظهار داشت: تنها راه کاهش تنش توقف جنگ اقتصادی است، نمی‌شود توقع داشت جنگ اقتصادی علیه مردم عادی ایران در جریان باشد و کسانی که این جنگ را به راه انداخته‌اند یا از آن حمایت می‌کنند در امان باشند. ما معتقدیم آلمان و اتحادیه اروپا می‌توانند نقش مهمی در پایان دادن به جنگ اقتصادی ایفا کنند و از این تلاش و نقش آنها استقبال می‌کنیم.
حمایت تمام‌قد ماس از اسراییل
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه بیلد آلمان درباره رویکرد آلمان نسبت به اسراییل گفت: این مسوولیتی است که ما به گردن داریم. حمایت از اسراییل و دوستی نزدیک با آنها قابل بحث نیست. این مساله جزو اصول و باورهای حکومتی جمهوری فدرال آلمان است و قابل تغییر هم نیست و این مسوولیتی است که تاریخ به ما داده است. من این اصل را در تهران نیز عوض نمی‌کنم.
طلبکاری ایران در برجام را به رسمیت می‌شناسیم
وزیر خارجه آلمان در پاسخ به سوال خبرنگار سیاسی ایرنا در مورد همکاری‌های شرکت‌های ایرانی و آلمانی در پی تحریم‌های امریکا و اقدامات عملی برلین برای تداوم این همکاری‌ها گفت: آلمان همچنان از برجام حمایت می‌کند. ما معتقدیم که رسیدن به برجام کار درستی بوده است. همچنین این موضوع که ایران خواهان دریافت حقوق خود در چارچوب برجام است تا بتواند از منافع آن استفاده کند، را به رسمیت می‌شناسیم. خروج امریکا از برجام موجب شد تا منافع اقتصادی پیش‌بینی شده ایران محقق نشود، اما ما تلاش می‌کنیم تا امکان تجارت و رشد اقتصادی را برای ایران فراهم کنیم. در این رابطه، ابزار مالی‌ای
به نام اینستکس راه‌اندازی شده که از طریق آن سعی می‌کنیم تبادلات مالی امکان‌پذیر باشد و شرکت‌های اروپایی بتوانند فعالیت کنند و ایران هم بتواند از منافع برجام استفاده کند.
کاهش تعهدات ایران در برابر کاهش تعهدات طرف مقابل را نمی‌پذیریم
وی در پاسخ به سوال خبرنگار اشپیگل درباره مهلت ۶۰ روزه ایران به اروپا گفت: من در سفری که چند روز گذشته به منطقه داشتم به این نتیجه رسیدم که علاوه بر تاثیرگذاری کشورهای فرامنطقه‌ای، کشورهای این منطقه نیز باید با هم صحبت کنند. آلمان از هر فرصتی برای انجام گفت‌وگو میان کشورهای منطقه حمایت می‌کند. این تاثیرپذیری تنها از خارج نیست بلکه کشورهای منطقه برای حل و فصل مسائل منطقه باید راه‌حل‌هایی را پیدا کنند.
این دیپلمات آلمانی با بیان اینکه ما در جلسه امروز در مورد برجام صحبت کردیم، عنوان کرد: در این جلسه انتظارات خود را مطرح و اقداماتی که طی هفته آینده انجام می‌شود را تشریح کردیم. امیدواریم به گفت‌وگوی‌های جایگزین برای پس از برجام نیازی نباشد و همه به تعهدات خود عمل کنند. اتحادیه اروپا تلاش می‌کند خلأ خروج امریکا از توافق هسته‌ای را جبران کند و این مساله منجر به حفظ برجام شود البته مساله‌ای که نمی‌خواهیم بپذیریم این است که کسی مدعی شود اگر طرف مقابل تعهداتش را کامل اجرا نمی‌کند، ما هم کامل اجرا نمی‌کنیم. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روند اجرای برجام را بررسی می‌کند و نتایج را گزارش می‌دهد.
طفره رفتن هایکو ماس از پاسخ به سوال خبرنگار ایرانی
در پایان این نشست، هایکو ماس در پاسخ به سوالی درباره ادعای وزیر امور خارجه آلمان مبنی بر حمایت از کاهش تنش‌ها در خاورمیانه در حالی که این کشور همچنان در حال فروش سلاح به کشورهای متخاصم است، از ماس سوال کرد و وزیر خارجه آلمان پاسخ داد: در حال حاضر در سوریه و یمن جنگ وجود دارد ولی اینجا (ایران) جنگ نیست. ما تلاش می‌کنیم تا جنگ دیگری ایجاد نشود.
تنش در منطقه خطرناک است و ممکن است بر اثر یک اتفاق، مکانیزم و زنجیره‌ای از رویدادها رخ داده و شرایط از کنترل خارج شود. کشورهای منطقه و کشورهای فرامنطقه باید تلاش خود را بکنند و جلوی جنگ را بگیرند. آلمان عضو شورای امنیت سازمان ملل است و تلاش می‌کنیم از این امر جلوگیری کنیم.
وزیر خارجه آلمان از پاسخ صریح به سوال خبرنگار ایرانی درباره حمایت تسلیحاتی آلمان از عراق در سال‌های جنگ تحمیلی سر باز زد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.