سید شریف حسینی، عضو هیئت رئیسه مجلس در گفت‌وگو با «حمل‌ونقل» درباره فضای بعد از تحریم
باید کریدور حمل‌ونقل منطقه شویم
تین نیوز| هنوز حتی 24 ساعت هم از رسیدن ایران و شش قدرت جهانی به توافق هسته‌ای نگذشته بود که اولین خبرها از تمایل سرمایه‌گذاران خارجی در ایران منتشر شد. خبرهایی مبنی بر تمایل فروش هواپیما به کشورمان از طرف سازندگان بزرگ بین‌المللی نظیر بوئینگ و ایرباس. همین هم باعث شد تا خیلی‌ها باور کنند که صنعت حمل‌ونقل ایران خیلی زودتر از دیگر حوزه‌ها وارد فضای جدید شود. این وضعیت را با سید شریف حسینی، عضو هیئت رئیسه مجلس و از اعضای کمیسیون صنایع مجلس در میان گذاشتیم و از او درباره افق‌های پیش روی صنعت حمل‌ونقل پرسیدیم.
سؤال خیلی صریح و روشن این است؛ صنعت حمل‌ونقل ما بعد از توافق هسته‌ای و یا دقیق‌تر لغو تحریم‌ها به کجا خواهد رفت؟
من بحث را از اینجا شروع می‌کنم که رفع تحریم‌ها سه حوزه را به صورت سریع و مستقیم تحت تأثیر مثبت خود قرار می‌دهد؛ حوزه انرژی، بانک و حمل‌ونقل. شما نگاه کنید که اولین خبرهایی که بعد از توافق ایران و 1+5 درباره رفع تحریم‌ها و مشارکت‌های اقتصادی منتشر شد مربوط به حوزه حمل‌ونقل هوایی و تمایل شرکت‌های بزرگ برای سرمایه‌گذاری در این بخش و فروش خدمات و تجهیزات و هواپیما به ایران بود.
خب الآن احساس نیاز در ما بیش از طرف مقابل است. آنها مشتری‌های طبیعی خود را دارند اما ما باید ناوگان هوایی خود را سریعا بازسازی کنیم و اصلا در موقعیت مناسبی نیستیم. این باعث دست بالا شدن طرف مقابل نمی‌شود؟
در حوزه هوایی الآن بازار ایران یک حوزه‌ای است که بیش از سی سال دست نخورده و بدون سرمایه‌گذاری‌های بزرگ باقی مانده و آماده جهش و جذب سریع سرمایه‌ها است. یعنی حتی در دیگر شقوق حمل‌ونقل هم ما چنین وضعیتی نداریم.
مسئله همین است. این نیاز ما است. وقتی ما نیازمند هستیم پس دست بالا با طرف مقابل است.
اتفاقا در مورد صنایع هوایی ما فرق می‌کند که توضیح می‌دهم. تحریم هوایی ایران از قدیمی‌ترین تحریم‌هایی است که وجود داشته. حالا در این بازار باز شده است و اتفاقا در چنین وضعیتی امکان مدیریت بازار بیش از آنکه دست شرکت‌های خارجی باشد دست خود ما خواهد بود. ما این طرف یک نیاز بزرگ داریم که باید برطرف کنیم و این نیاز بزرگ برای شرکت‌های ارائه کننده خدمات و تجهیزات و سازندگان یعنی یک بازار بزرگ. اینجا ما هستیم که می‌توانیم تعیین کنیم که با چه کسی وارد معامله خواهیم شد و با چه کسی معامله نمی‌کنیم. اتفاقا چون نیاز ما بزرگ است و باید خدمات عمده‌ای خریداری
کنیم در قامت یک خریدار عمده بین‌المللی وارد خواهیم شد و این حتی می‌تواند در قیمت تمام شده اجناس و خدماتی که می‌گیریم به نفع ما تأثیر بگذارد. شما توجه کنید که ناوگان هواپیمایی ایران اصولا تا کمتر از ده سال آینده باید بازنشست شود. ما الآن حدود 100 هواپیما داریم که اکثراً در مرز بازنشستگی هستند. الآن مثلا متوسط عمر هواپیماهای هما 27 سال است در حالی که در امارات همین عدد کمی بیش از 6 سال است. اینها باید به نحوی جایگزین شوند.
چند هواپیما مورد نیاز صنعت حمل‌ونقل هوایی کشور است؟
در این مورد یک ارزیابی دقیق وجود ندارد. برخی از گمانه‌زنی‌ها و برآوردهای اولیه می‌گوید ما تا 10 سال آینده بین 200 تا 300 هواپیما نیاز داریم. البته در نظر داشته باشید که این نیاز برای پاسخگویی به مطالبات معمولی و عادی حوزه حمل‌ونقل هوایی کشور است. این آمار تقریبا نگاه جدی به این موضوع ندارد که ما با صنعت هوایی خود وارد رقابت‌های منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای شویم و برای خود برند سازی کنیم. اگر چنین اقدامی هم در دستور کار قرار بگیرد به تعداد هواپیماهایی به مراتب بیش از این نیاز است.
مثلا چقدر؟
شاید 400 تا 450 هواپیما.
آیا توان مالی خرید این تعداد ناوگان هوایی در کشور وجود دارد؟
اگر کیفیت خدمات تضمین شود و تبلیغ لازم صورت بگیرد قطعا جوابگو خواهد بود. همان‌طور که در امارات و قطر و ترکیه جواب خود را داده است. ضمن اینکه قرار نیست اینها یک‌شبه خریداری شوند. بلکه این برنامه‌ای است که شاید بیش از یک دهه طول بکشد. در طول این زمان امکان تأمین منابع آن وجود دارد.
چقدر برای چنین برنامه‌ای که به نظر می‌رسد بلند مدت هم باشد، برنامه‌ریزی شده است؟
زمینه این کار تا حد زیادی فراهم است. البته نمی‌توان آن را صد در صد تضمین کرد اما به هر حال امیدها به رشد صنعت حمل‌ونقل هوایی به شدت افزایش یافته و دولت هم اخیرا در حاشیه نمایشگاه پاریس گفت‌وگوهایی با تولیدکنندگان بزرگ هواپیما داشته که به نتایج امیدوارکننده‌ای هم رسیده است. اینها نشان می‌دهد که عزم لازم وجود دارد. البته در آن سو مطالبه بسیار بزرگی هم در سطح عمومی برای بخش هوایی کشور وجود دارد. مخصوصا سقوط هواپیماهای ما در سال‌های اخیر این مطالبه را به شدت افزایش داده است.
مسئله دیگر این است که چرا این‌قدر در حوزه حمل‌ونقل و افق برداشته شدن تحریم‌ها، از میان حوزه‌های مختلف حمل‌ونقل روی مسئله حمل‌ونقل هوایی تأکید می‌شود؟ این آیا سبب عقب ماندن دیگر حوزه‌ها نظیر حوزه ریلی یا بنادر ما از سود بردن از فضای بعد از تحریم نمی‌شود؟
یک واقعیت در حمل‌ونقل هوایی وجود دارد و آن اینکه این قسمت از صنعت حمل‌ونقل نه تنها برای این صنعت که حتی برای کل حوزه اقتصادی یک کشور به عنوان یک معرف یا برند شناخته می‌شود. چون به هر حال توجه عمومی در کل دنیا به حوزه حمل‌ونقل هوایی بسیار زیاد است. وقتی یک هواپیما سقوط می‌کند تا سال‌ها درباره آن بحث می‌شود. یا مثلا توریست‌ها بسیاری از کشورهای مرفه و با امکانات را نه از روی هتل‌های لوکس و مناطق درجه یک گردشگری بله از روی هواپیماهای مدرن آن به یاد می‌آورند. حال آنکه هم ارزش مادی آن هواپیماها شاید به مراتب کمتر از آن هتل‌ها و مناطق توریستی باشد
و هم‌زمان استفاده گردشگران از آنها کمتر. پس حوزه حمل‌ونقل هوایی ضمن آنکه خودش کارکرد اقتصادی دارد دارای یک کارکرد تبلیغاتی هم هست که می‌تواند به گردش مالی غیرمستقیم منجر شود.
با این تعبیر فکر می‌کنید تمرکز حوزه حمل‌ونقل ما برای جذب سرمایه‌گذاری باید متوجه چه حوزه‌ای باشد؟ صنایع هوایی یا دیگر حوزه‌های حمل‌ونقل؟
اتفاقا بحث بلندمدت ما باید روی همین حوزه‌ها باشد. یعنی ما باید طوری برنامه‌ریزی کنیم و برای جذب سرمایه‌های خارجی طرح داشته باشیم که بتوانیم در 10 سال آینده جریان حیاتی حمل‌ونقل منطقه را در حوزه‌های دریایی، ریلی و جاده‌ای در اختیار بگیریم. نه بنادر امارات موقعیت بنادر ما را دارند و نه سرزمین ترکیه و آسیای میانه در موقعیت سرزمینی ما قرار دارد. ما اگر در حوزه بندری با امارات و قطر وارد رقابت شویم این امکان را داریم که بتوانیم بدون واسطه کالا را تا دروازه اروپا برسانیم.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.