◄افسانه ریل ملی

 تین‌نیوز| در میان تولیدات اساسی که در صنایع داخلی صورت می‌گیرد، تولید ریل در کشور را می‌توان گامی بلند در جهت توسعه‌یافتگی حوزه حمل‌ونقل ریلی دانست.
 
از این‌رو وقتی مدیران ذوب‌آهن با بیان ظرفیت تولید روزانه 2000 تن ریل، وعده ارائه سفارش 40 تنی شرکت راه‌آهن، تا پایان تیرماه را می‌دهند، همه نظرها به سمت این رخداد مهم جلب می‌شود.  
 
اما به دلیل آنکه وعده‌های مدیران ذوب‌آهن از سال گذشته تا کنون عینیت پیدا نکرده است، شاید بیش از ارائه محصول همه منتظرند خبر تاخیر دوباره تولید ریل داخلی را بشنوند.
 
از سوی دیگر پاسخ به نیاز ریلی پروژه‌های در حال احداث خطوط جدید را نمی‌توان به زمان آماده شدن از ریل داخلی موکول کرد؛ چراکه در این زمینه مساله خواب سرمایه و اهداف پیش‌روی پیمانکاران مطرح می‌شود.
 
به گزارش تین‌نیوز، تاخیرهای شرکت ذوب‌آهن برای تولید ریل بود که  دولت را برای تامین تقاضای موجود به سمت واردات ریل سوق داد. محموله ریل هندی نیز در همین راستا خریداری شده و به زودی وارد کشور می‌شود.
 
آن سوی ریل‌های این حوزه، مساله واگن‌ها مطرح است که در دو بخش باری و مسافری شرایط مناسبی ندارند.
 
البته بیشترین ضعف این حوزه در زمینه واگن‌های مسافری است که به صرف هزینه‌های بیشتری برای واردات و نوسازی ناوگان نیاز دارد؛ چراکه در این زمینه تولید داخلی وجود ندارد.
 
در رابطه با واگن‌های باری هم شرایط بهتر از مسافری نیست و فرسودگی ناوگان و مشکلات تعمیر و نگهداری، این بخش را نیز از فعالیت مناسب و مورد انتظار بازداشته است.
 
اینکه شرکت‌های داخلی نمی‌توانند در برابر پیش‌پرداخت‌ شرکت‌های مصرف‌کننده ضمانت‌نامه بانکی ارائه کنند، به عقیده مدیران شرکت‌های حمل‌نقلی و اعضای انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی و خدمات وابسته، بزرگترین مانع برای سفارش و خرید واگن از تولیدکنندگان داخلی است.
 
در واقع در بخش تولید واگن، شرکت‌ها با پیش‌رو داشتن محدودیت‌های مالی، بدهی‌ها و مطالبات معوق، با کاهش ظرفیت تولید خود بازار سوت و کوری را شاهد هستند که در تکاپوی وارادت محصولات خارجی به تولید داخل پشت کرده است.
 
البته این مساله با وجود علاقه شرکت‌های حمل‌ونقل به خرید از تولیدکننده واگن داخلی شکل گرفته است، زیرا برای ادامه پیدا کردن روند فعالیت این شرکت‌ها نیاز به محصولی وجود دارد که با شرایط پرداخت مناسب و حصول اطمینان بابت وجوه پرداختی، در زمان معینی تحویل داده شود.
 
در شرایط کنونی، وضعیت به گونه‌ای است که یکی از بهترین کارخانه‌های تولیدی کشور با اعتبار منطقه‌ای، از چرخه فعالیتی که درخور این صنعت است، خارج شده و با مشکلات بسیار دست و پنجه نرم می‌کند.
 
اما باید توجه داشت که آنچه از آن با نام واگن داخلی یاد می‌کنیم محصولی تماما تولید داخل نیست و در بعضی کارخانه‌ها بسیاری از قطعات و تجهیزات مورد نیاز از طریق واردات تامین می‌شود.
 
مدیران شرکت‌های مطرح این حوزه، از جمله مدیرعامل شرکت تعمیر و توسعه بهره‌برداری ریلی، بر این باورند که واردات اگر برای تزریق دانش و سرمایه به بخش‌های تولیدی صورت بگیرد، نه‌تنها به اقتصاد کشور ضربه‌ای نمی‌زند؛ بلکه منافع ملی را هم تامین می‌کند.
 
در حالی‌که اشتغال به معضل کنونی اقتصاد کشور تبدیل شده است، با انتقال تکنولوژی و سرمایه به شرکت و کارخانه‌های تولیدی، زمینه برای جذب نیروی کار بیشتر نیز فراهم می‌شود.
 
از سوی دیگر، تمایل کشورهای خارجی برای ورود به عرصه تولید در ایران هم جالب توجه است، به طور مثال طبق اظهارات مدیرعامل یکی از شرکت‌های بخش خصوصی، در حال حاضر چند شرکت از ایتالیا برای تامین فاینانس از طریق خطوط اعتباری بین دو کشور اعلام آمادگی کرده‌اند؛ اما همکاری مناسبی از سوی شرکت راه‌آهن در این زمینه وجود ندارد.
 
در واقع برای واردات واگن‌های مسافری، تمایل راه‌آهن به انجام معاملات لیزینگی است که شرکت‌های ایتالیایی به دلیل اینکه رضایت‌بخش نبودن بازگشت سرمایه، با این روش موافق نیستند.
 
به این ترتیب کشمکش‌ها در میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان واگن همچنان ادامه دارد و قراردادهای خارجی برای واردات هم هنوز نهایی نشده است.
 
در کنار مشکلات و معضلات موجود، خصوصا در زمینه واگن‌ها، ایجاد تغییر در نظام نگهداری و تعمیر واگن طرح جامعی است که شرکت راه‌آهن نوید اجرای آن را داده است.
 
در حال حاضر افزون‌ بر 30 شرکت باری و بیش از 10 شرکت مسافری در حال فعالیت هستند که اگر در حوزه تعمیر و نگهداری واگن‌ها سوءعملکردی داشته باشند، در سیر ایمن مابقی ذینفعان این حوزه نیز مخاطره ایجاد می‌کنند؛ بنابراین تهیه این دستورالعمل از سوی معاونت امور ناوگان راه‌آهن را می‌توان نقطه عطفی در فعالیت‌های اخیر این شرکت دانست.
 
از دیگر اخبار و اتفاقات مهم و مثبت هفته گذشته می‌توان به افزایش 12 درصدی نرخ محاسبه حق کیلومتراژ ریلی، ریل‌گذاری 60 کیلومتر از راه‌آهن رشت قزوین و بالعکس، آغاز ساخت پروژه دو خطه کردن راه‌آهن زنجان – قزوین و آغاز پروژه 800 میلیون یورویی خط‌آهن برقی تهران – مشهد اشاره کرد.