شناورهای گردشگری؛ گنج پنهان ناوگان دریایی
تین نیوز | حملونقل دریایی را نمیتوان منحصر به حمل بار یا جابهجایی مسافر دانست. یکی از بخشهای مهم ناوگان دریایی کشور که به واقع مورد غفلت قرار گرفته و با وجود برخورداری از ظرفیتهای فراوان این حوزه، همچنان بالقوه باقی مانده، حوزه گردشگری دریایی است.
بدون تردید یکی از ظرفیتهای بالقوه در گردشگری ایران، دریا و ساحل است که هم ابعاد گستردهای برای سرمایهگذاری دارد و هم از جذابیت بالای توریستی برخوردار است و امروزه در بیشتر کشورهای دنیا توجه به تورهای دریایی، حملونقل دریایی، ورزشها و تفریحات آبی، غواصی و سایر سرگرمیهای مرتبط با ساحل و فراساحل در صدر برنامههای گردشگری قرار دارد، این در حالی است که در کشور ما توجه چندانی به این صنعت مهم و سودآور نشده است. بررسی گردشگری دریایی از آن نظر در حملونقل دریایی اهمیت دارد که فعال شدن آن، نیازمند فعال شدن صنعت ساخت شناورهای گردشگری است. این صنعت
یکی از صنایع زیرمجموعه صنعت کشتیسازی قلمداد میشود، از اینرو صنعت ساخت این نوع از شناورها با توجه به میزان ظرفیت و تقاضای موجود، تقویت یا تضعیف میشود. بنابراین میتوان گفت که رونق صنعت گردشگری دریایی منجر به توسعه صنعت ساخت شناورهای تفریحی و رشد این صنعت نیز منجر به اشتغالزایی، درآمدزایی، ارزآوری و در نتیجه رشد اقتصادی کشور میشود.
نبود تقاضا برای گردشگری دریایی
اما آنچه میتوان از ظاهر شرایط موجود در این بخش استنباط کرد، نبود هیچگونه تقاضا، چه از سوی مردم چه از سوی مسئولان و چه از سوی سازمانهای متولی گردشگری برای رشد گردشگری دریایی است. اگرچه چندی پیش مدیر کل اداره میراث فرهنگی صنایعدستی و گردشگری بوشهر از پرداخت تسهیلات ارزانقیمت به سرمایهگذاران بخش خصوصی برای خرید شناورهای گردشگری به منظور تردد به کشورهای حاشیه خلیجفارس و تورهای گردشگری دریایی خبر داد و گفت که تفاهمنامه همکاری میان سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و استانداری با هدف هماهنگی و بهرهبرداری از ظرفیتها و توان دو
دستگاه به منظور پیشبرد اهداف کلان منطقهای و ملی، سرعت بخشی به روند توسعه استان با رویکرد میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و ایجاد فرصتهای شغلی جدید به امضا رسید، اما توضیحی در مورد چگونگی ارائه این تسهیلات و موارد دیگر در این ارتباط ارائه نشده بود علاوه بر این که باید دید با توجه به مشکلات زیرساختی که در حوزه حملونقل دریایی در کشور وجود دارد، آیا ورود به این حوزه و تصمیم برای رونق صنعت گردشگری دریایی اقدامی درست است یا تنها مشکلی به مشکلات این حوزه وارد میکند.
فقدان نگاه اقتصادی به دریا
این خبر، محور سوال صمت از محمدحسین داجمر، مدیرعامل و رییس هیاتمدیره کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران شد. وی در پاسخ به این پرسش با بیان اینکه بهطور معمول سازمان گردشگری، میراث فرهنگی و صنایعدستی متولی این امر است و سازمان کشتیرانی دخالتی در این بخش ندارد، میگوید: اقدام برای استفاده از ظرفیتهای متعدد دریایی در شمال و جنوب کشور بدون شک پیامدهای مثبت فراوانی در جهت جذب سرمایه به این بخش و در نتیجه توسعه گردشگری دریایی دارد. از سوی دیگر، بهطور معمول ایرانیان از دریا بیشتر بهعنوان یک معیشت استفاده میکنند و نگاه اقتصادی و حملونقلی
بهویژه در حوزه گردشگری نداشتهاند از اینرو نمیتوان انتظار داشت که صنایع وابسته به این حوزه رونق یافته یا جای خود را میان صنایع دیگر باز کند. به گفته وی، برای گردشگری دریایی در ایران بسترسازی نشده، این در حالی است که در کشورهای دیگر در وهله نخست گردشگری دریایی رونق میگیرد و بعد از آن، بحث حملونقل و اقتصاد دریایی مطرح میشود. وی معتقد است نقش بخش خصوصی برای توسعه این صنعت بسیار مهم و قابل توجه است و ورود سرمایه بخش خصوصی به صنعت ساخت شناورهای گردشگری، و سیاستگذاری سازمان میراث فرهنگی در نهایت به پیشرفت هر دو صنعت کمک خواهد کرد.
دریا؛ یک اژدهای خفته
گفتوگوی صمت با پیمان مسعودزاده، رییس کمیته کشتیسازی انجمن مهندسی دریایی ایران، زوایای دیگری از این صنعت را نشان میدهد. وی معتقد است ظرفیتهای بالقوه دریا و صنایع وابسته به آن، به مثابه یک اژدهای خفته میماند که اگر بیدار شود، اقتصاد را متحول میکند. به گفته وی، مردم در حالی برای استفاده از تفریحات دریایی به کشورهای دیگر سفر میکنند که ایجاد این امکانات در ایران به سهولت قابل فراهم کردن است، اما توجه بیش از اندازه به ساخت کشتیهای پهنپیکر، کانتینربر و شناورهای انرژیبر، مسئولان و فعالان این صنعت را از پرداختن به ساخت شناورهای متوسط
و کوچک غافل کرده است. مسعودزاده در مورد ارائه تسهیلات ارزانقیمت برای خرید شناورهای گردشگری میگوید: تاکنون این اقدام عملیاتی و اجرایی نشده است تا بتوان نتایج آن را ارزیابی و تحلیل کرد بنابراین هرگونه اظهار نظر در این زمینه بدون ارجاع به موارد اجرا شده، یک اظهارنظر غیرکارشناسی و تحلیل بیپایه است.
آمادگی بخش خصوصی
وی میافزاید: ظرفیت ساخت شناورهای گردشگری در داخل کشور به اندازه کافی وجود دارد و بخش خصوص نیز از آمادگی لازم برای ورود و سرمایهگذاری در این صنعت برخوردار است، فقط باید اندکی تمرکز بر ساخت کشتیهای بزرگ و پهنپیکر به سمت شناورهای تفریحی کوچک و متوسط سوق داده شود. این اقدام بخشهای دیگر صنعت کشتیسازی را نیز رونق خواهد داد.
مسعودزاده ادامه میدهد: اگرچه برای فعالسازی گردشگری دریایی میتوان با خرید شناورهای کوچک و متوسط نیز امکانات مورد نیاز این صنعت را فراهم کرد، اما بیشک ساخت شناور در کشور علاوه بر رونق صنایع وابسته به آن و اشتغالزایی که به همراه دارد، موجب میشود هزینههای اضافی بابت ارسال شناورهای خریداری شده به کشور مرجع به منظور تعمیرات و موارد دیگر، حذف شود.
تامین نیاز از تولیدکنندگان داخلی
وی معتقد است اگر شرکتهای گردشگری در ایران بازار کار خوبی داشته باشند، شناورهای گردشگری را از تولیدکنندگان داخلی تهیه میکنند. در نتیجه برای تعمیر و تجهیز کشتیها از گارانتی استفاده کرده و در بخش زیادی از هزینههای خود صرفهجویی خواهند کرد. البته همه این موارد مشروط به آن است که ظرفیت دریا را دریابیم. رییس کمیته کشتیسازی انجمن مهندسی دریایی ایران موضوع تفریحات دریایی را یکی از مهمترین مواردی میداند که در کشورهای ساحلی پیش از هر چیز مورد توجه قرار میگیرد. به این معنا که خرید شناور شخصی برای مردم در مقابل خرید خودرو در اولویت قرار دارد،
موضوعی که در ایران با توجه به فراهم نبودن زیرساختهای گردشگری نهتنها اولویت ندارد، بلکه یک اقدام غیرقابل توجیه است.
معضل اصلی؛ صدور مجوز
رضا الماسی، مدیرعامل کارخانه کشتیسازی مدکندآلوی قشم بهعنوان یکی از فعالان بخش خصوصی در حوزه ساخت شناور در گفتوگو با صمت، مشکلات ارائه مجوز برای استفاده از شناورهای شخصی را عامل اصلی توسعه نیافتن صنعت گردشگری دریایی و شناورهای گردشگری میداند و میگوید: متقاضی برای خرید شناورهای گردشگری در ایران بهوفور وجود دارد، کسانی هستند که تمایل زیادی برای داشتن کشتیهای شخصی دارند، اما مشکلات صدور مجوز مانع خرید آنها میشود. وی یکی از مهمترین چالشهای صنعت ساخت شناورهای گردشگری در کشور را خرید شناورهای دست دوم از چین عنوان میکند و
میگوید: درحالحاضر ترکیه شناورهایی با قیمت ۲۰۰هزار دلار تولید میکند این در حالی است که نمونه مشابه این شناورها با همان کیفیت در ایران با قیمت تمام شده ۸۷۰ دلار ساخته میشود، اما خریداران به دلایل متعددی از جمله دلالی و خرید و فروش و... شناور را از ترکیه یا به شکل دست دوم از چین خریداری میکنند و مجوز تردد این شناورها به سهولت صادر میشود.
تمایل به خرید کشتیهای دست دوم
وی این اقدام را به ضرر اقتصاد و صنعت کشور میداند و با بیان اینکه اکنون امارات متحده عربی یکی از خریداران شناورهای تولیدی کارخانه مدکندآلوی قشم است، این امر را یک ضعف در صنعت ایران تلقی میکند و میافزاید: ارائه تسهیلات ارزان قیمت که در خبرها عنوان شده، برای خرید کشتیهای دستدوم در اختیار متقاضیان قرار میگیرد نه کشتیهای ساخت داخل.
وی تاکید میکند که دولت باید هرچه بیشتر از صنایع داخل حمایت کرده و تسهیلات ارزانقیمت را در اختیار تولیدکنندگان داخلی قرار دهد. آنچه مسلم است صنعت گردشگری دریایی و صنایع وابسته به آن نیز از وضعیت اقتصادی سالهای گذشته ایران ضربههای زیادی را تحمل کرده و نیازمند توجه هرچه بیشتر است. فعالان صنعت کشتیسازی هیچگاه از ضعف این صنعت در ایران سخن نگفتهاند و بر وجود ظرفیتهای زیاد در این حوزه تاکید کردهاند، اما همچنان معتقدند که نبود حمایت دولت، هیچ چرخی را در صنعت به حرکت در نمیآورد.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمیکند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.