پالایشگاه ستاره خلیج فارس قربانی سوءمدیریت

وبلاگ سید حمدی حسینی-در روزنوشت مردادماه سال گذشته نوشته بودم که به همراه تعدادی از کارشناسان و اقتصاد دانان برای بازدید از پروژه پالایشگاه ستاره خلیج فارس به بندر عباس سفر کردیم. این پروژه که در دولت یازدهم تکمیل شده قرار است هفته آینده به بهره برداری برسد. در ادامه گزارشی از بازدید این مجموعه را می خوانید:

یکشنبه ٢٤ مرداد ماه ٩٥ طبق برنامه قبلی به دعوت وزارت نفت عازم فرودگاه مهرآباد شدم تا به اتفاق ۱۰ نفر دیگر از صاحب نظران و مدیران و کارشناسات اقتصادی، از پالایشگاه ستاره خلیج فارس دیدن کنیم. حدود ساعات هشت و نیم به بندرعباس رسیدیم و مسقیم به محل پالایشگاه در غرب بندرعباس رفتیم.

در ابتدا، حاضرین در جلسه، مهمانان و میزبانان خود را معرفی کردند. سپس پاورپوینتی در خصوص این مگا پروژه کشور توسط مهندس سیدیان ارائه شد. میتوان به جرات گفت که همزمان سه پروژه جدی و بزرگ در این پالایشگاه اجرا شده است. ۱- پروژه ۳۶۰ کیلومتری خط لوله میعانات گازی از عسلویه به بندرعباس است که قادر است تا حدود ۸۰۰ هزار بشکه را در روز منتقل کند. ۲- پروژه «UTLTI یو تی لی تی» پالایشگاه ( آب و برق وبخار) است. این پالایشگاه تولید کننده بیش از ۳۰۰ مگاوات برق و آبگیر بسیار بزرگی طراحی شده که بیش از ظرفیت و نیاز پالایشگاه است و اکنون به بندرعباس کمک می‌کند. پروژه سوم هم سه واحد ۱۲۰ هزار بشکه ای پالایش میعانات گازی است که جزو بزرگترین پایشگاه میعاناتی در دنیا است و اگر به موقع و با هزینه اولیه تمام میشد از توجیه اقتصادی بالایی برخوردار بو

توضیحاتی که مدیران پروژه درباره علت طولانی شدن این پروژه از سال ۸۴ تا امروز دادند، غم انگیز و باعث تاسف بود و ویترینی از بی نظمی‌ها، بی برنامه‌گی‌ها، روزمرگی‌ها و غیرقانونی عمل کردن‌های دولت آقای احمدی نژاد در مدیریت این پروژه دیده می‌شود و متاسفانه با وجود همه اولویتی که آقای زنگنه برای این پروژه قائل شده، به علت اشکالات و ایرادات بسیار زیادی که در کارهای انجام شده، کارهای باقی مانده، اولویت بندی پروژه و منابع مالی پروژه وجود داشته است، هنوز سرعت پیشرفت لازم را ندارد. در سال ۹۲ با حدود ۶۸ درصد پیشرفت این پروژه تحویل تیم جدید شد، این تیم توانست بسیاری از مشکلات را حل کند و اکنون پیشرفت فیزیکی پروژه ۸۶ درصد است

آخرین اقدامی که در خصوص تامین مالی پروژه شده تخصیص ۶۵۰ میلیون یورو از صندوق توسعه ملی بوده که تا کنون حدود ۳۰۰ میلیون یوروی آن دریافت و هزینه شده است. درصورتی که مدیران پروژه بتوانند بقیه ۳۵۰ میلیون یورو را به موقع دریافت کنند و بخشی از منابع ریالی مورد نیاز را از طریق اوراق مشارکت تامین کنند قاعدتا تا دو سه ماه آینده می‌توان شاهد راه‌اندازی اولین واحد ۱۲۰ هزار بشکه‌ای این پالایشگاه باشیم و تا تابستان سال آینده نیز شاهد راه اندازی کل پالایشگاه باشیم.

در این پالایشگاه هم اکنون به طور مستقیم ۱۰ هزار نفر و غیر مستقیم ۳۰ هزار نفر مشغول به کار هستند و در آینده ۳ هزار نفر باید در این پالایشگاه مشغول به کار بشوند. بنابراین جذب نیرو و آموزش آنان شروع شده است. ارزش افزوده پالایشگاه می‌تواند بالا باشد. هزینه و مدت زمان پالایشگاه قطعا بیش از حد معمول بوده است. پیش‌بینی می‌شود که هزینه احداث این پالایشگاه با ۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون یورو برسد و تا کنون ۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون هزینه شده است. به عبارتی هر بشکه بیش از ۱۲ هزار دلار، که قطعا اقتصادی نیست و اگر خوراک این پالایشگاه را بر مبنای ۹۵ درصد قیمت‌های فوب خلیج فارس محاسبه کنند، بعید میدانم که قادر باشد وام‌هایی را که طی سالیان گذشته گرفته شده پرداخت کند و برای سهامدارانش سودآوری داشته باشد. هزینه اولیه احداث این پالایشگاه کمتر از دو ونیم میلیارد یوروبوده است( هر بشکه ۷۰۰۰ دلار)

البته مسئولان فعلی پالایشگاه عموما فنی و مهندسی بوده و اطلاعی از توجیه اقتصادی پروژه نداشتند و حتی اطلاعی از قیمت تمام شده برق و آب و هزینه انتقال میعانات از بندر عباس نداشتند و قادر به پاسخ دادن به سوالات حاضران که اغلب اقتصاددان و بانکی بودند نداشتند و لازم است در بازدیدهای بعدی این نقیصه بر طرف شود.

این سفر تلخ و شیرین بود. شیرین بود از این بابت که این پروژه با همه مشکلاتی که داشته به سرانجام خود رسیده و تلخ به دلیل بی نظمی، سوء مدیریت و دوباره کاری‌هایی که در این پروژه بزرگ ملی صورت گرفته است.