نگاهی به دلایل استفاده از بالک در هواپیما

شرکت هواپیمایی بوئینگ، از تکنولوژی بالک در هواپیماهای خود استفاده کرده است تا بتواند مصرف سوخت، میزان انتشار CO2 و میزان فشار وارده بر بال‌های هواپیماها را کاهش دهد.

به گزارش کلیک، آیا تا به حال از داخل هواپیما به بیرون نگاه کرده‌اید؟ آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا انتهای بال‌های هواپیما به سمت بالا قوس دارد؟ به این قوس بالک می‌گویند و البته تمامی هواپیماهای جدید از این تکنولوژی استفاده می‌کنند. اما دلیل استفاده از این فناوری به گفته رابرت گرگ، یکی از کارشناسان بوئینگ، این است که بالکها میزان کشش هواپیما را در زمان بلند شدن کاهش می‌دهد.

بالک ها در زمان بلند شدن به هواپیما این امکان را می‌دهد تا موتور آن، قدرت کمتری احتیاج داشته باشد، میزان انتشار CO2 کاهش پیدا کند، سوخت کمتری استفاده شود و در نتیجه هزینه های خطوط هواپیمایی کمتر شود.

 بنابر گزارشات بوئینگ، بالکها در مدل‌های بوئینگ 757 و 767 استفاده‌شده است که سالانه 5 درصد بهبود سوخت را افزایش و 5 درصد میزان انتشار CO2 و 500٬000 گالن سوخت را کاهش می‌دهد.

بالک ها کمک می‌کنند تا میزان «کشش وارده» کاهش پیدا کنند. زمانی که هواپیما در حال پرواز است میزان فشار وارده به بالای بال کمتر از میزان فشار وارده به زیر بال‌هاست. در نزدیکی راس بال‌ها، میزان هوای پرفشار به مناطق کم‌فشار در بالای بال منتقل می‌شود که درنتیجه باعث گرداب می‌شود. گرداب‌ها جریانی سه بعدی در بال‌ها ایجاد می‌کنند. آن‌ها نه تنها جریان هوا را به سمت بال‌ها می‌کشند بلکه جریان هوا را پس هم می‌زنند که باعث به وجود آمدن کشش وارده می‌شود.

اما در بسیاری از موارد با نصب بالک ها هواپیما قادر است فشار وارده توسط گرداب‌های رأس بال را تضعیف کند و مهم‌تر از آن میزان کشش وارده در کل بال‌ها را قطع می‌کند. به طور کلی، کشش وارده از طریق افزایش طول بال‌ها کاهش پیدا می‌کند. درواقع هرچه قدر اندازه طول بال بیشتر شود میزان کشش وارده کمتر می‌شود.

 در بسیاری از موارد، نمی‌توان طول بال‌های هواپیماها را افزایش داد چراکه بسیاری از این هواپیماها مانند بوئینگ 737  و 757، برای پروازهای داخلی طراحی شده‌اند که دم گیت‌های ورودی، مسافرگیری می‌کنند. دلیل دیگر اینکه میزان فضای پارک این هواپیماها هم بسیار اندک است. بنابراین به جای افزایش طول بال‌ها، شرکت بوئینگ بالکها را به بال‌ها اضافه کرد تا همان کارکرد را داشته باشد.

در بعضی از موارد بالک ها مورد نیاز نیستند چراکه محدودیتی در فضا نیست. به عنوان مثال، برای هواپیمای پرفروش بوئینگ 777 که هواپیمایی مسافربری است، بالک تعبیه نشده است به این خاطر که در ترمینال‌های بین‌المللی استفاده می‌شوند. بوئینگ تنها به دنبال نقشه‌ای بود تا نیازی به افزایش طول بال نباشد.

طرح بالک، اولین بار در سال 1976 در ناسا مطرح شد که از آن پس شرکت‌های سازنده هواپیما به دنبال بهبود این طرح و افزایش کارایی آن بوده‌اند. طبق گفته‌های گرگ، هواپیماهایی مانند بوئینگ 747–400 که نسل اول بالکها در آن تعبیه شده است، نسبت به هواپیماهایی که این آپشن را نداشتند، 2٫5 تا 3 درصد کاهش میزان سوخت داشته‌اند.

نسل دوم بالکها که در هواپیماهایی مانند بوئینگ 737، 757، و 767 تعبیه شده‌اند نسبت به نسل اول خود بزرگ‌تر هستند و میزان انحنای آن هم بیشتر است. کاهش میزان سوخت در نسل دوم بالکها 4 تا 6 درصد می‌باشد. جدیدترین هواپیمای مسافربری بوئینگ، مکس737، که از نسل سوم بالکها در آن استفاده شده است، میزان کاهش سوخت 1 تا 2 درصد نسبت به نسل دوم افزایش داشته است.