نامه مجلس به سپاه ٢ ماه قبل از حمله داعش

از ماجرای حمله تروریستی به بهارستان چندروزی گذشته و حالا رفته‌رفته نقدها به سیستم حفاظت از گوشه و کنار بالا گرفته است. مسعود پزشکیان که مجلس را در آن روز پر از حادثه تعطیل نکرد، حالا از جزئیات حمله خبر داده «اگر تروریست‌ها از بالکن وارد صحن می‌شدند، از همان جایگاه با تسلط کامل بر صحن فاجعه‌ای برای کشور و نظام ایجاد می‌کردند».

در همین حال سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس جایی به نقل از سردار گرجی‌زاده، فرمانده حفاظت سپاه، گفته «طراحی، پیش‌بینی‌ها و طراحی‌های امنیتی انجام شده بود ولی اغلب مصوبات اجرا نشده بود» و جای دیگری به نقل از مدیرکل حراست مجلس افزوده «دستگاه‌های امنیتی درباره حمله احتمالی تروریست‌ها به مجلس هشدارهای لازم را داده بودند». از اینها گذشته رئیس کمیسیون امنیت مجلس نیز از «نامه رسمی مجلس به حفاظت سپاه درباره هشدار حمله احتمالی داعش» خبر می‌دهد.

به این ترتیب سناریوی حمله تروریستی به بهارستان از در ساختمان دیدارهای مردمی وارد فاز تازه‌ای شده است. فاز تازه‌ای که نشان می‌دهد حفاظت مجلس، از جانب نهادهای امنیتی در جریان حمله احتمالی تروریست‌ها قرار گرفته بود.

انتقادها حالا که چندروزی از حمله تروریستی و شهادت شهروندان ایرانی گذشته از گوشه و کنار به گوش می‌رسد. البته از همان روز حادثه نیز برخی نمایندگان می‌گفتند اگر تروریست‌ها مسیر را گم نمی‌کردند شاید حالا با فاجعه‌ای از جنس دیگر مواجه بودیم. طیبه سیاوشی، نماینده مجلس در همین زمینه به «شرق» می‌گوید:«جان ما از جان عزیزان شهید در این حادثه ارزشمندتر نیست اما اگر تروریست‌ها مسیر را اشتباه نمی‌رفتند، دسترسی‌شان به صحن کار سختی نبود و آن‌وقت فاجعه به شکل دیگری رقم می‌خورد».

سیاوشی در عین حال از مسئولان امنیتی می‌خواهد برای اتخاذ تدابیر امنیتی ویژه جهت حفاظت از مجلس تدبیر ویژه‌ای بیندیشند. علی مطهری نیز از تشکیل کمیته ویژه برای تدوین طرح «تقویت امنیت مجلس» خبر داده «کمیته‌ای متشکل از دو نفر از اعضای هیئت‌رئیسه مجلس، سپاه پاسداران، حراست مجلس و احتمالا نیروی انتظامی، بنا شد طرح تقویت امنیت مجلس را تدوین و اجرا کنند».پروانه سلحشوری نیز از جمله دیگر نمایندگانی است که به «شرق» گفته «تروریست‌ها به نزدیکی صحن رسیده بودند. شاید اگر اشتباه نمی‌کردند سناریوهای دیگری متصور بود».

در همین حال مسعود پزشکیان، نایب‌رئیس مجلس درباره حادثه تروریستی ۱۷ خرداد به خانه ملت گفته «هدف تروریست‌ها نمایندگان مجلس بود و اگر از بالکن وارد صحن می‌شدند، از همان جایگاه با تسلط کامل بر صحن فاجعه‌ای برای کشور و نظام ایجاد می‌کردند و کاری به دیگران نداشتند. البته تا این حد هم اتفاق مناسبی برای کشور نبود اما به لطف خدا مسئله تا حدودی مدیریت شد. تروریست‌ها نباید به‌راحتی اسلحه وارد ساختمان مجلس می‌کردند. قابل قبول نیست که سه نفر و حتی ٣٠ نفر بتوانند به‌راحتی وارد این سیستم شوند. انتظار داشتیم سیستم مقابل آنها بایستد و برخورد کند و در این زمینه کوتاهی شد».

نامه رسمی حوزه ریاست مجلس به سپاه درباره حمله احتمالی داعش

علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، نیز به برگزاری نخستین جلسه با موضوع بررسی حمله تروریست‌ها به مجلس خبر داده: «برآورد اولیه اینکه اصولا مسئولیت حفاظت مجلس بر عهده سپاه است. به طور ویژه درباره احتمال حمله داعش در چند ماه گذشته، نامه رسمی به سپاه پاسداران از جانب حوزه ریاست مجلس نوشته شده بود. دو ماه قبل از جانب حوزه ریاست تأکید شد که این احتمال جدی است و باید جدی گرفته شود و اقدامات لازم در این خصوص صورت پذیرد. در همین مدت هم تصمیماتی که پیرامون مجلس اتخاذ شد به دستور ریاست مجلس بود؛ اعم از دیوارکشی و ایجاد یک‌سری اقدامات فراتر از گذشته از قبیل ایجاد نرده‌های غیرقابل‌عبور پیرامون ساختمان».

بروجرودی همچنین به خانه ملت گفته «این سخنان که مجلس در این زمینه کوتاهی کرده، دقیق نیست و در این مسئله حساس نباید فرافکنی صورت گیرد. ارزیابی بنده این است که با توجه به فضای پایدار امنیتی کشور، آستانه حساسیت متناسب با وضعیت جدید منطقه در ارگان‌های مسئول وجود نداشت و پایین بود. باید با توجه به حادثه‌ای که رخ داد، این حساسیت را به لحاظ محاسبات در حداکثر میزان خود داشته باشیم. حمله تروریستی ١٧ خرداد هشدار برای فاصله‌گرفتن از هرگونه غفلت بود».

پیش از این نقوی‌حسینی به نقل از سردار گرجی‌زاده به خانه ملت گفته «طراحی، پیش‌بینی‌ها و طراحی‌های امنیتی انجام شده بود ولی اغلب مصوبات اجرا نشده بود. سردار گرجی‌زاده اعلام کرد که مکاتبات در این‌خصوص در سال‌های گذشته مکررا انجام شده. چنانچه برای مثال پیشنهاد نصب دستگاه هشداردهنده در ابتدای ورودی مجلس داده شده بود ولی مجلس به آن عمل نکرد. همچنین محل مراجعات مردمی، متفاوت با ورودی‌های دیگر طراحی شده، چون در این قسمت مردم عادی رفت‌وآمد می‌کنند».نقوی‌حسینی جای دیگری به نقل از صدیقی، مدیرکل حراست مجلس تأکید کرده «دستگاه‌های امنیتی هشدارهای لازم را داده بودند که احتمال دارد عملیات تروریستی در اطراف یا داخل ساختمان انجام شود».

تصمیم گرفتیم جلسه علنی با وجود حضور تروریست‌ها ادامه یابد

مسعود پزشکیان که در غیاب علی لاریجانی ریاست مجلس آن چهارشنبه پرحادثه را بر عهده داشت حالا از جزئیات مدیریت جلسه آن روز می‌گوید: «با مأموران حفاظت صحبت کردیم تا اقدامات لازم را برای تأمین امنیت در مجلس ایجاد کنند. در نهایت تصمیم گرفتم که جلسه علنی مجلس با وجود حضور تروریست‌ها ادامه پیدا کند».او همچنین روایتی از حفاظت مجلس ارائه می‌کند، اینکه آنها تأکید داشتند «صحن علنی در ساعت مشخصی به دلیل اینکه نمی‌توانند شرایط را کنترل کنند و یا هنوز برای آنها معلوم نشده چه کسانی وارد مجلس شده‌اند، تعطیل شود.

حفاظت می‌خواست نمایندگان هر چه زودتر به نمازخانه منتقل شوند اما من نپذیرفتم و جلسه را ادامه دادم، برای من قابل قبول نبود که تعدادی بخواهند نظم جلسه مجلس را به هم بزنند. ما برای شهادت آماده بودیم. حضور سه نفر با اسلحه در مجلس نگران‌کننده نبود؛ چرا که اگر یک کلت داشتیم می‌توانستیم به راحتی در مقابل آنها ایستادگی کنیم اما چیزی که من را ناراحت و مضطرب کرده بود وضعیت کارمندان و مراجعه‌کنندگان در ساختمان اداری مجلس بود. در حدی که از آقای مطهری خواستم موضوع را پیگیری کند و به نحوی با تروریست‌ها درگیر شوند تا بتوانند مردم را از ساختمان خارج کنند».

دیگر می‌دانستیم تروریست‌ها در طبقه چهارم محاصره شده‌اند

بخش دیگری از روایت پزشکیان از مدیریت جلسه تا لحظه ورود علی لاریجانی به صحن علنی مجلس، این است «در جریان اداره صحن علنی دکتر لاریجانی به صحن آمدند، اما برای مدیریت روند بحران در ساختمان اداری مجلس از صحن خارج شدند تا اینکه ایشان حدود ساعت ١٢:١٥ به صحن علنی بازگشتند و اداره جلسه را برعهده گرفتند. از آنجایی که بنده صلاح ندیده بودم جلسه تعطیل شود، دکتر لاریجانی نیز جلسه را اداره کردند؛ چرا که دیگر می‌دانستیم تروریست‌ها در طبقه چهارم محاصره شده‌اند و دیگر خطری وجود ندارد. لطف خدا بود که تروریست‌ها نتوانستند ضربه محکمی به نظام بزنند، البته اعتقاد داریم تا این اندازه هم نباید اتفاقی می‌افتاد و نباید اجازه می‌دادیم وارد پارلمان شوند».

حمله به بهارستان اتفاق عجیبی بود. خبر یک‌باره در شبکه‌های اجتماعی پیچید. اخبار مربوط به شهادت و زخمی‌شدن جمعی از شهروندان شوک بعدی به افکار عمومی بود. خیلی‌ها شاید در عمرشان به مجلس ایران نرفته باشند. شاید از آنچه به عنوان در ورود نمایندگان و دیدارهای مردمی در رسانه‌ها می‌آید، خیلی چیزی دستگیرشان نشود. اما حالا مرور سخنان مسئولان حفاظت و خود مجلسی‌ها نشان از آن دارد که در فردای حادثه جمع‌بندی رضایت‌بخشی از حفاظت صورت گرفته از مجلس وجود ندارد. یکی اینکه چرا آنها توانسته‌اند مسلح وارد ساختمان بهارستان شوند گله دارد و دیگری به نامه‌نگاری‌های مبسوط و تلنگرهای پیش از حادثه تروریستی اشاره می‌کند. باید دید نتیجه مذاکره‌ها و جمع‌بندی‌های دیگر در کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران به کجا ختم می‌شود. نخستین جلسه برگزار شده و حالا برگزاری سلسله نشست‌های بعدی شاید بتواند در پاسخ به افکار عمومی راهگشا باشد.