◄ آﺑﺮاه خلیج‌فارس – درﻳﺎی ﺧﺰر؛ رویای تزارها که اجرایی نشد
اﺗﺼﺎل درﻳﺎی ﺧﺰر ﺑﻪ خلیج‌فارس ازلحاظ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﻪ دوره ﺗﺰارﻫﺎی روﺳﻴﻪ بازمی‌گردد اما در حال حاضر در قالب آﺑﺮاه خلیج‌فارس – درﻳﺎی ﺧﺰر نمود پیدا کرده است.
اﺗﺼﺎل درﻳﺎی ﺧﺰر ﺑﻪ خلیج‌فارس ازلحاظ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺑﻪ دوره ﺗﺰارﻫﺎی روﺳﻴﻪ بازمی‌گردد اما در حال حاضر در قالب آﺑﺮاه خلیج‌فارس – درﻳﺎی ﺧﺰر نمود پیدا کرده است.
به گزارش تین‌نیوز به نقل از مانا، ایده اولیه آﺑﺮاه خلیج‌فارس-درﻳﺎی ﺧﺰر از سال 1345 مطرح بوده است و در آغازین سال‌های دهه 1370 به دستور آیت ا... هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور فقید وقت جمهوری اسلامی ایران برای مطالعات مقدماتی در اختیار وزارت جهاد سازندگی سابق قرار گرفت.
علی پاک‌نژاد به دعوت وزارت جهادکشاورزی و نهاد ریاست جمهوری وقت برای مشارکت در پروژه مطالعات مقدماتی امکان‌سنجی اجرای آبراه خلیج‌فارس(دریای عمان)-دریای خزر فراخوانده شد و در این پروژه مشارکت فعال داشت.
او درباره ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ﻃﺮح آﺑﺮاه خلیج‌فارس-درﻳﺎی ﺧﺰر گفت: ﻃﺮح و ایده‌های دﻳﮕﺮی ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻋﻨﺎوﻳﻦ ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﻈﻴﺮ ﻛﺎﻧﺎل ﺳﺮاﺳﺮی اﻳﺮان، ﻛﺎﻧﺎل ﻟﻮت، اﻳﺮان رود، اﺣﻴﺎی دریاچه‌های ﻛﻮﻳﺮ اﻳﺮان و آﺑﺮاه ﻛﺸﺘﻴﺮاﻧﻲ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس-درﻳﺎی ﺧﺰر ﻣﻄﺮح بوده‌اند ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از آنها ﺑﺎ اﻫﺪاف ﻛﺸﺘﻴﺮاﻧﻲ و ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺎ اﻫﺪاف اﻧﺘﻘﺎل آب‌شور ﺑﻪ ﻛﻮﻳﺮ ﻣﺮﻛﺰی اﻳﺮان ارائه‌شده‌اند.
پاک‌نژاد در ادامه گفت: اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﭘﺲ از اﻧﻘﻼب «ﻣﻬﻨﺪس ﻫﻮﻣﺎن ﻓﺮزاد» اﻳﻦ اﻳﺪه را ﻣﻄﺮح کرده‌اند. ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ایده‌های دﻳﮕﺮی ﻧﻴﺰ از سوی اﻓﺮاد ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ مطرح‌شده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از اﻳﻦ ایده‌ها ﻏﻴﺮ ﻓﻨﻲ و ﻏﻴﺮ اﺟﺮاﻳﻲ بوده‌اند.
او تصریح کرد: ﺟﺮﻗﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت امکان‌پذیری ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ آبراه خلیج فارس-دریای خزر از سوی رئیس‌جمهور وﻗﺖ؛ ﻣﺮﺣﻮم آﻳﺖ ا... ﻫﺎﺷﻤﻲ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ زده ﺷﺪ. اﻳﺸﺎن ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺴﺎئل ﺣﻮزه آب و ﻣﺴﺎﺋﻞ ژﺋﻮﭘﻠﺘﻴﻚ اﺷﺮاﻓﻲ بی‌نظیر داﺷﺘﻨﺪ، دﺳﺘﻮر اﻧﺠﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت را ﺑﻪ ﻣﻬﻨﺪس ﻓﺮوزش ﻛﻪ وزﻳﺮ وقت ﺟﻬﺎد ﺳﺎزﻧﺪﮔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ابلاغ کردند. ایشان هم ﻣﺠﺮی ﻣﺴﺘﻘﻠﻲ را در وزارت ﺟﻬﺎد ﺑﺮای اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻌﻴﻦ کردند.
پاک‌نژاد گفت: ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت این طرح ﻧﻬﺎد رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮری ﺑﻮد و ﮔﺰارﺷﺎت طی ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ آﻗﺎی ﻫﺎﺷﻤﻲ رﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ اراﺋﻪ شد و اﻳﺸﺎن با علاقه و ﺟﺪﻳﺖ در ﺟﻠﺴﺎت اراﺋﻪ ﺷﺮﻛﺖ می‌کردند اﻣﺎ ﺷﺎﻫﺪی ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﺣﺎﻛﻤﻴﺘﻲ از ﻃﺮح ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪه اﺳت.
او گفت: در مرحله‌ای ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻮدﻳﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮﺣﻠﻪ «ﺑﺮرﺳﻲ امکان‌پذیری ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ»، ﺑﺤﺜﻲ از اﺟﺮای ﻃﺮح ﻧﺒﻮد، ﻟﺬا، فی‌الواقع ﻣﺠﺮی ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﻮال ﻣﻬﻢ را داﺷﺖ ﻛﻪ آﻳﺎ اﻳﻦ ﻃﺮح ﺷﺪﻧﻲ اﺳﺖ یا خیر؟ و آﻳﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت را ﺑﺎﻳﺪ اداﻣﻪ داد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟
پاک‌نژاد ادامه داد: ﻳﻚ ﮔﺮوه روﺳﻲ ﻧﻴﺰ به‌موازات ﮔﺮوه اﻳﺮاﻧﻲ به‌عنوان مشاور خارجی ﻣﺸﻐﻮل ﺑﺮرﺳﻲ ﻃﺮح ﺑﻮدﻧﺪ. ﻣﺴﻴﺮی را ﻛﻪ آنها ﺑﺮای آﺑﺮاه ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻛﺮدﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻘﺮﻳﺐ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮ ﻣﺴﻴﺮ ﮔﺮوه اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﻮد.
او در ادامه گفت:قدیمی‌ترین طرح مشابهی که اجرایی شده است ﻛﺎﻧﺎل ﺳﻮﺋﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ 2500 ﺳﺎل ﭘﻴﺶ ﺗﻮﺳﻂ دارﻳﻮش ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻲ ﺣﻔﺮ شد و اﻓﺘﺨﺎر ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ اﻳﺮان اﺳﺖ و ﺟﺪﻳﺪﺗﺮ آن ﻛﺎﻧﺎل ﭘﺎﻧﺎﻣﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ دو اﻗﻴﺎﻧﻮس آرام و اﻃﻠﺲ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ می‌کند. در حال حاضر نیز اﺗﺼﺎل ﻛﺎﻧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻛﺎﻧﺎل ﻛﺮا (kra) ﻛﻪ ﺧﻠﻴﺞ ﺗﺎﻳﻠﻨﺪ را ﺑﻪ درﻳﺎی اﻧﺪاﻣﺎن ﻣﺘﺼﻞ می‌کند در دﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺳﺖ. قابل‌توجه اﺳﺖ ﻛﻪ آبراه‌های ﻛﺸﺘﻴﺮاﻧﻲ درون ﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ Inland Navigation Canals ﺑﺨﺶ عمده‌ای از ﺳﻴﺴﺘﻢ حمل‌ونقل ﻛﺸﻮرﻫﺎ را ﺗﺸﻜﻴﻞ می‌دهند و ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺘﻨﺪات رﺳﻤﻲ در ﭼﻴﻦ صد و ده هزار ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ آﺑﺮاه، در اﺗﺤﺎدﻳﻪ اروﭘﺎ سی هزار ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ آﺑﺮاه و در روﺳﻴﻪ نودوپنج هزار ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ آﺑﺮاه (ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ) وﺟﻮد دارد.
پاک‌نژاد تاکید کرد: آنچه امکان‌پذیر ﺑﻮدن اﻳﻦ اﻳﺪه را زﻳﺮ ﺳﻮال می‌برد، ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺎﻣﻴﻦ آب ﺑﺮای ﮔﻨﺠﺎﻳﺶ 500 ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻣﺘﺮﻣﻜﻌﺐ ﺣﺠﻢ ﻛﺎﻧﺎل است ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﭘﺮ ﭼﺎﻟﺶ ﺗﺮﻳﻦ و بحث‌برانگیزترین ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت اﺳﺖ. در ﻃﺮح اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﺳﺎل 1375 ﺗﺎﻣﻴﻦ آب ﻛﺎﻧﺎل از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺷﻴﺮﻳﻦ داﺧﻠﻲ و از ﻃﺮﻳﻖ اﺣﺪاث 14 ﺳﺪ ﺑﺮ روی رودخانه‌ها و مسیل‌ها و جمع‌آوری سیلاب‌های ﻓﺼﻠﻲ پیش‌بینی‌شده اﺳﺖ.
ادامه دارد...
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.