لزوم تدوین طرح جامع حمل‌ونقل هوایی

رئیس هیئت‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های حمل‌ونقل بین‌المللی بابیان اینکه در همه دنیا زیرساخت‌های حمل‌ونقل را دولت‌ها و استفاده از آن‌ها را بخش خصوصی انجام می‌دهند، افزود: زیرساخت‌های حمل‌ونقل بسترساز توسعه صنعتی و تجاری یک کشور هستند یعنی اگر ریل، جاده و فرودگاه نداشته باشیم، توسعه صنعتی و تجاری اتفاق نمی‌افتد زیرا تجارت یعنی مبادله کالا و این کار بدون جاده، بندر و وسایل حمل‌ونقل ناشدنی است.

مسعود دانشمند در گفت‌وگو با «صما» ضمن ارزیابی خود از وضعیت حاکم بر حمل‌ونقل چهارگانه کشور، ابتدا به راه‌آهن اشاره و اظهار کرد: درست است که دولت روحانی تلاش‌های زیادی درزمینه راهداری و بهسازی راه‌ها و حمل‌ونقل به‌ویژه در توسعه ریل داشته‌ است اما همچنان در بخش ریلی به نسبت وسعت سرزمینی و فاصله زیاد بین مبادی ورودی با نقاط مصرف و جمعیت، یکی از فقیرترین کشورهای دنیا هستیم.

وی با اظهار اینکه فاصله بین مبادی ورودی و نقاط مصرف بسیار زیاد است و نباید کامیون این مسیر را طی کند، تصریح کرد: طی کردن این مسیر با کامیون‌ها و از راه جاده، هزینه زیادی برای کشور دارد بنابراین باید ریل به دلیل هزینه کمتر، ایمنی بیشتر و آسیب‌رسانی کمتر به محیط‌زیست این کار را انجام دهد.

نگاه ویژه به راه‌آهن در دوره وزارت آخوندی

دانشمند درعین‌حال با تاکید بر اینکه در دوره وزارت آخوندی نگاه ویژه‌ای به راه‌آهن شد، گفت: ساخت راه‌آهن یک‌شبه محقق نمی‌شود بلکه پروسه ساخت راه، ریل‌گذاری و خرید واگن زمان‌بر است بنابراین آثار پروژه‌های ریلی و راه‌آهن دولت یازدهم را به‌مرور و در دو سال آینده خواهیم دید.

وی بابیان اینکه راه‌آهنی‌ها عمدتاً نبود پول کافی برای ساخت راه‌آهن را عامل کندی توسعه این حوزه مطرح می‌کنند، اظهارداشت: اگر منتظر باشیم که بودجه کافی فراهم شود و با آن اقدام به ساخت راه‌آهن، بندر، فرودگاه و... کنیم تا در طول 10-15 سال به اقتصاد ملی برگشت داشته باشد، این امر محقق نمی‌شود زیرا پروژه‌ها آنقدر به‌کندی پیش می‌روند که نتیجه‌ای که باید از آن‌ها به دست نخواهد آمد.

استفاده از فایناس و پیمانکار خارجی

رئیس هیئت‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های حمل‌ونقل بین‌المللی درعین‌حال در توصیه‌ای به دولت دوازدهم گفت: در این پروژه‌ها از هیئت دولت مصوبه گرفته تا بتواند از طریق فاینانس پیمانکار خارجی بگیرند و شرکت بعد از ساخت پولش را 10 ساله از دولت ایران دریافت کند.

وی در تکمیل این مطلب، توضیح داد: به‌این‌ترتیب در طول این مدت آثار اقتصادی این جاده، راه‌آهن و بندر ساخته‌شده در اقتصاد ایران خودش را نشان می‌دهد و از محل درآمدهای حاصل از این آثار اقتصادی می‌توان اقتصادمان را پیش برد.

دانشمند با اظهار اینکه برای توسعه فعالیت‌های حمل‌ونقل ریلی باید به سمت شرکت‌های حمل‌ونقل بزرگ رفت، افزود: احتمالاً این امر در برنامه‌های آتی دکتر آخوندی خواهد بود اما پیش‌ازاین یکی از قدم‌های مثبتی که او برداشت، تعیین متولی برای حوزه حمل‌ونقل بود که در این راستا در دو سال آخر، معاونت مستقل حمل‌ونقل را ایجاد کرد.

راه‌آهن مسافری سریع‌السیر تهران- اصفهان گامی مهم در توسعه

این فعال حوزه حمل‌ونقل، راه‌آهن مسافری سریع‌السیر تهران- اصفهان را یکی از مسائل مهمی دانست که آخوندی در حال پیاده‌سازی آن است و در این زمینه توضیح داد: ایجاد این خط آهن، مسیر امنی را ایجاد کرده و کمک می‌کند که خودروی کمتری در جاده باشد، از مصرف سوخت، بروز خطرات و تصادفات و تلف شدن وقت مردم در جاده جلوگیری شود.

وی بابیان اینکه می‌توان پس از مسیر تهران- اصفهان، مسیر تهران- مشهد و تهران- تبریز را هم راه‌اندازی کرد، گفت: به دنبال این اقدامات حتی می‌توان شبکه راه‌آهن مسافری را از شبکه راه‌آهن باری جدا کنیم.

دانشمند در پاسخ به این سئوال که جاده را به‌عنوان پراستفاده‌ترین شیوه تردد نمی‌توان نادیده گرفت، تصریح کرد: با راه افتادن قطار تهران- اصفهان 50 درصد ترافیک این جاده کاهش می‌یابد زیرا ترددهای تجاری، اداری و باری حذف می‌شود و مسیر برای مسافرانی که با خودروی شخصی تردد می‌کنند بسیار راحت‌تر خواهد شد.

البته وی با تاکید بر اینکه تعداد خودروها و جمعیت در حال افزایش است، تاکید کرد: اگر امروز به فکر این موارد نباشیم جاد‌ه‌هایمان هم مانند خیابان‌هایمان قفل می‌شود.

لزوم تشکیل کمیته سه‌جانبه عیب‌یابی جاده‌ای

دانشمند در این بخش از گفتگو به بررسی وضعیت جاده‌ها ازنظر ساختاری و زیرساختی پرداخت و ضمن اشاره به وجود مشکلاتی در این حوزه، تصریح کرد: برای رفع این مشکل نیز باید مشکلات مهندسی، نقاط پرحادثه و ترافیکی جاده‌ها با همکاری سه‌جانبه وزارت راه و شهرسازی، پلیس‌راه و شرکت بیمه تشخیص داده شود.

رئیس هیئت‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های حمل‌ونقل بین‌المللی در توضیح این پیشنهاد افزود: کارشناسان بیمه می‌توانند بررسی کنند که چرا این تعداد تصادف اتفاق می‌افتد و می‌تواند صندوقی ایجاد کند برای اصلاح این مسائل که بر این اساس وزارت راه با استفاده از تجارب پلیس‌راه و تشخیص بیمه، اصلاحات راه و راهسازی را انجام دهد.

وی با تاکید بر اینکه این کمیته سه‌جانبه می‌تواند نقاط حادثه‌خیز جاده‌ها را برطرف کند و آن‌ها را به نقطه ایمن‌تر برساند، گفت: اگر این پیشنهاد عملیاتی شود حتی می‌توان امدادرسانی در جاده‌ها را هم به بیمه واگذار کرد زیرا اکنون به دلیل کمبود آمبولانس‌ها، گروه امداد دیر به محل می‌رسند اما با کمک بیمه می‌توان امداد هوایی را نیز توسعه داد.

بندر امام ظرفیت تبدیل به بندر کانتینری را دارد

دانشمند در ارزیابی خود از وضعیت بنادر کشور نیز با اشاره به قرارگیری در شرایط تحریم، تاکید کرد: در این شرایط ارزیابی‌ها خیلی منطقی نخواهد بود زیرا ارزیابی براساس دو مقوله توان موجود در بنادر و آنچه در حال استفاده هستیم، انجام می‌شود.

وی در تکمیل توضیح خود اضافه کرد: اکنون کشتی‌های بزرگ کانتینری به هر شکل ممکن به بنادر ایران نمی‌آیند و بار ایران را در دیگر بنادر جنوبی خلیج‌فارس تخلیه کرده تا ازآنجا به ایران حمل شود.

رئیس هیئت‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های حمل‌ونقل بین‌المللی بابیان اینکه با افزایش و بهبود زیرساخت‌ها، تجهیزات و سرعت تخلیه بارگیری کانتینر در بنادر می‌توان علاوه بر بندر شهید رجایی، بندر امام را هم به بندری کانتینری کامل تبدیل کنیم.

دانشمند با اشاره به وجود راه‌آهن و جاده در بندرهای امام و عباس به سمت مرکز ایران، اظهارداشت: می‌توان به بهترین شکل از این فضاها استفاده کرد به‌ویژه اگر بندر امام کانتینری شود، می‌توانیم برای خدمات‌رسانی به عراق نیز از آن استفاده کنیم.

بندر چابهار نیازمند ایجاد پس‌کرانه است

وی در پاسخ به این سئوال که بندر چابهار در این حوزه چه جایگاه و نقشی دارد نیز تصریح کرد: مشکل بندر چابهار نداشتن پس‌کرانه است یعنی جاده و ریل از بندر به آسیای میانه و افغانستان ندارد بنابراین باید در این بندر شرکت حمل‌ونقل بسیار بزرگی ایجاد کنیم و راه‌آهن را به‌سرعت به نتیجه برسانیم تا بتوان کالاهایی که به این بندر می‌رسد را به‌سرعت به مقاصد رساند.

دانشمند بابیان اینکه بندر چابهار ساخته‌شده و آماده است و برای 10 میلیون تن کالا در سال تعریف‌شده، تاکید کرد: بندر چابهار نیاز به سرمایه‌گذاری برای ساخت پس‌کرانه دارد چون به دلیل نداشتن این امکان، از ظرفیت این بندر خیلی استفاده نمی‌شود اما بازار برای آن وجود دارد.

رئیس هیئت‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های حمل‌ونقل بین‌المللی با اظهار اینکه می‌توان بنادر را تجهیز کرد و با بنادر بزرگ دنیا به رقابت بپردازیم، گفت: در اطراف ایران کشورهایی هستند که بندر ندارند و می‌توانیم بنادر خود را در اختیار آن‌ها بگذاریم که از ترانزیت استفاده کنند بدین ترتیب ترانزیت کالای ایران که هم‌اکنون حدود 8 میلیون تن کالا جز مواد نفتی است به‌راحتی می‌تواند به 20 میلیون تن برسد.

نیازمند تدوین طرح جامع حمل‌ونقل هوایی هستیم

دانشمند در تشریح وضعیت حمل‌ونقل هوایی کشور نیز بابیان اینکه زیرساخت‌های هوایی ایران بد نیست، افزود: بااین‌حال باید طرح جامعی برای تردد هوایی کشور بنویسیم زیرا در یکسری از جابه‌جایی‌ها اصلاً نیازی به هواپیمای بزرگ نیست و هواپیماهای کوچک و ملخی نیز پاسخگو است.

وی برای نمونه به مسیرهای کوتاهی مانند رشت- ساری، چابهار - بندرعباس و... گریز زد و اظهارداشت: در این مسیرهای کوتاه می‌توان از هواپیماهایی کوچک با ظرفیت 40 نفر استفاده کرد با این تفاوت که تعداد پرواز این هواپیماها در روز زیاد باشد.

دانشمند برای مسافت‌هایی مانند تهران-مشهد، تهران- آبادان، تهران-تبریز و... نیز استفاده از هواپیماهایی با ظرفیت 150- 100 نفر را مناسب دانست و گفت: هواپیماهای بزرگ با ظرفیت 300 نفر را باید برای پروازهای بین‌المللی و خارجی اختصاص داد اما اکنون از یک مدل هواپیما برای همه نوع پروازی استفاده می‌شود.

باید نوع و کلاس هواپیما با میزان مسافت متناسب باشد

وی تاکید می‌کند با این تفاسیر باید از سه کلاس هواپیمای کوچک و ملخ‌دار، متوسط و بزرگ متناسب با میزان مسافت استفاده کرد و ازآنجایی‌که قیمت بلیت هواپیما بر اساس مسافت تعیین می‌شود، هواپیماهایی با ظرفیت 300 نفر برای این مسیرها مناسب نیست زیرا تکمیل شدن ظرفیت آن مشکل است.

دانشمند بابیان اینکه باید 70 درصد ظرفیت هواپیما پر شود تا پرواز کند، تصریح کرد: باید نوع هواپیما با میزان مسافت هماهنگ باشد تا هزینه‌ها به حداقل برسد و بتوانیم رقابت‌پذیری داشته باشیم.

رئیس هیئت‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های حمل‌ونقل بین‌المللی با تاکید بر اینکه باید طرحی تهیه شود که در آن برنامه‌ریزی‌شده باشد که چند مدل هواپیما در کلاس‌های مختلف در چه مسافت‌ها و مقاصدی استفاده شوند، گفت: اگر این اتفاق افتاد سیستم متحول می‌شود و در مسیرهای کوتاه هزینه بلیت هم کاهش می‌یابد.

وی درنهایت اظهار امیدواری کرد: با مدیریت آخوندی این مسائل حل‌وفصل شود.