نقش صنیعالدوله در احداث راهآهن
مرتضیقلیخان صنیعالدوله (۹ صفر ۱۲۷۳ ه. ق./ ۱۲۳۵ ه. خ. در تهران - ۴ صفر ۱۳۲۹ ه. ق./ ۱۲۹۰ ه. خ. در تهران)، از رجال صنعتگر اواخر قاجاریه و اولین رئیس مجلس شورای ملی بود. صنیعالدوله در رسالهای موسوم به «راه نجات» که در واقع طرحی نظری برای پیشرفت اقتصادی و صنعتی ایران به شمار میرفت، ساخت راههای مبادلاتی را از جمله مسوولیتهای دولت و عاملی در ازدیاد ثروت میداند. علاوه بر این او در دفاع از ضرورت احداث راهآهن اوضاع اقتصادی کشورهای صاحب این فناوری را یاد آور میشود که: