یک قدم تا ورشکستگی شرکت‌های کشتیرانی

تین نیوز | کشتیرانی هانجین از کره جنوبی که قد و قامت بزرگی با دارا بودن 3 درصد سهم بازار دارد، با امواجی از تلاطم روبه‌رو شده تا حدی که مدیرعامل این شرکت در اقدامی انتحاری از ناتوانی خویش در ساماندهی اوضاع بدهی شرکت، سخن داد.

کشتیرانی هانجین کره جنوبی که قد و قامت بزرگی با دارا بودن 3 درصد سهم بازار دارد، با امواجی از تلاطم روبه‌رو شده تا حدی که مدیرعامل این شرکت در اقدامی انتحاری از ناتوانی خویش در ساماندهی اوضاع بدهی شرکت، سخن داد و با تقدیم استعفانامه برخلاف مدیر عامل شرکت هیوندای (بيوه بنيانگذار شرکت) که با فشار بانک‌ها و طلبکاران مجبور به استفعا شد، تصمیم‌گیری آینده شرکت را به بانک‌ها و به ‌خصوص بانک دولتی Development Bank (KDB)Korean واگذار کرده که بزرگترین طلبکار هر دو شرکت است و مديريت عالی شرکت هيوندای را نيز تعیین می‌کند.

آپریل 2016 شصتمین سالگرد تولد کشتیرانی کانتینری که توسط مالکوم مک‌لین آمریکایی در سال 1956 بنیان نهاده شد بایستی گرامی داشته می‌شد، ولی بیش و پیش از آنکه غول‌های این صنعت به فکر این جشن تولد باشند، بسیاری با دستپاچگی از به صدا درآمدن ناگهانی زنگ‌ها (سقوط کرايه حمل کانتينر 40 فوتی از شرق دور ايضا بندر کينگدائو تا بنادر اصلی شمال اروپا از قبيل هامبورگ يا آنتورپ توسط بزرگان صنعت به 75 دلار) و قرمز شدن اعداد تراز مالی و افزایش بدهی‌ها و عدم نقد شدن اوراق قرضه در سررسید معین، برای پرهیز از برگزاری مراسم ختم به دست و پا افتادند.

احتمالا در ماه‌های آتی و در سال جاری با توجه به اينکه بيش از 60 درصد از توليد ناخالص داخلی کره جنوبی به چهار گروه خانوادگی بزرگ سامسونگ، ال‌جی، هيوندای و هانجين مرتبط است، اخبار بدتری از دومينوی فروپاشی مخابره خواهد شد و نمادی از سرمايه‌داری منحط از نوع کره‌ای را در تاريخ ثبت خواهد کرد و سپس کشورهای ديگر هم که در سايه جهانی شدن قسمتی از سرمايه اين غول‌ها را برای توليد جذب کرده‌اند به سرگيجه مبتلا خواهند شد؛ چرا که سياهچاله‌های ايجاد شده در روزگار رونق که گروه‌هايی نظير هيوندای و هانجين را با اخذ وام‌های کلان و صدور اوراق قرضه، وادار به سرمايه‌گذاری در کشتی‌سازی، خودروسازی، صنايع فولاد، هواپيمايی، لجستيک، مهندسی - ساختمان و انواع کشتيرانی و قراردادهای بلندمدت اجاره کشتی با قيمت‌های نجومی (ايضا کشتی10 هزار TEUظرفيت با اجاره روزانه43 هزار دلار) نسبت به بازار امروز کرد، آنچنان بزرگ است (هانجين فقط باید 405 ميليون دلار در نيمه اول سال جاری ميلادی بازپرداخت نمايد) که حتی با فروش ساختمانی 57 ميليون دلاری در لندن و يا فروش کشتي‌های تانکر و يا فله‌بر ملکی و حتی فروش حقوق خود در برند، به اين زودي‌ها پر نمي‌شود.

خبر مذاکرات ششمین غول آلمانی این صنعت Hapag –Lloyd با ظرفیت حمل 924 هزار TEU (آنهم يکسال پس از بلعيدن CSAV شيليايی در ازای 34 درصد سهام) با رقیب عرب‌تبارش UASC که هيچگاه تراز مالی خود را به دليل پشتوانه دلارهای نفتی کشورهای حاشيه خليج‌فارس به رسانه‌ها درز نداد) با 533 هزار TEU دقیقا در 22 آوریل یعنی 4 روز قبل از جشن تولد صنعت، رسانه‌ای شد و نشان از روزگار زشت صنعت کشتيرانی لاينر و عدم تکاپوی سايز به منظور بقا مي‌دهد. دو روز قبل از آن یعنی 20 آوریل خبر بزرگ دیگری مبنی بر مشارکت سومین غول فرانسوی این صنعت CMA-CGM با چهارمین (ChinaCosco) و پنجمین (EMC) و نهمین (OOCL) صاحب‌مقامان چينی و تايوانی که مجموعا ناوگانی حدود 6 میلیون  TEUرا رهبری می‌نمایند، به منظور تشکیل کنسرسیومی متشکل از 350 کشتی و سهم بازار 35 و 39 درصدی در دو مسير اصلی تجارت یعنی از خاوردور به اروپا و آمريکای شمالی نشان از رصدِ نزديک شدن سياه‌چاله‌ای مي‌دهد که با بلعيدن اجرام قبلی قدرت جاذبه‌اش در پرتو فروپاشی‌های بيشتر اقتصادی و کسادی بازار کشتيرانی لاينر روز به روز بيشتر مي‌شود.

شايد همزمانی ورود کشتی American Nebraska به بازار اوراقچی ‌های ترکيه که آخرين کشتی از 12 فروندی بود که مک‌لين در زمان حيات خود در سال‌های 1984 و 85 با ظرفيت حدود 4234TEU  در اقدامی جاه‌طلبانه که در آن زمان بزرگترين کشتی‌های موجود صنعت لاينر بود و برای سرويس دور دنيا (RTW) شرکت US Lines سفارش داد عليرغم به ياد ماندن نام او برای معرفی کانتينر و جهانی‌سازی، استفاده از اقتصاد مقياس در صنعت لاينر و رشد نابهنجار و غول‌پيکری‌، نشانه و علامتی به صنعت برای گذار به دوره‌ای ديگر باشد چرا که همه اين اقدامات که گاهی تخريبی به نظر مي‌رسند فقط يادآور قوانين ترموديناميک است که مقادير بنيادی فيزيک شامل حرارت، انرژی و آنتروپیِ کاراکترهای سيستم ترموديناميکی را تعيين مي‌نمايد و اگر در محيط ايزوله نباشد به تعادل خواهد رسيد.
در ادامه به بررسی فعالیت این دو شرکت کشتیرانی کره‌ای و چرایی این اتفاق خواهیم پرداخت. این بررسی از جهت دیگری نیز حائز اهمیت است و آن، اینکه هر دوی این شرکت‌ها بعد از رفع تحریم‌های اعمال شده علیه ایران خواستار از سرگیری روابط تجاری خود با ایران بوده‌اند.

شرکت هانجین یک شرکت کره‌ای است که در حوزه ارائه خدمات لجستیک، حمل‌ونقل دریایی، کشتی‌سازی، مدیریت فرودگاه، خدمات هتلداری و گردشگری فعالیت می‌کند. این شرکت در سال ۱۹۴۵ میلادی با هدف ارائه خدمات حمل‌ونقلی احداث شد. شرکت هانجین اکنون دارای ناوگان کشتی‌های کانتینری، راه‌ها، شبکه لجستیک و پایانه‌های بزرگی در سراسر جهان است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر سئول، پایتخت کره‌جنوبی واقع شده است. شرکت هانجین همچنین دارای ۲۱ دفتر خدماتی در کشورهای مختلف جهان است. هانجین بزرگترین شرکت حمل‌ونقل دریایی کره‌جنوبی و یکی از ۱۰ شرکت برتر در زمینه حمل‌ونقل دریایی در جهان به شمار می‌رود. این شرکت ۶۰ خط ارائه‌دهنده خدمات و حمل‌ونقل دریایی را در سراسر جهان مدیریت کرده و سالانه بیش از ۱۰۰ میلیون تن محصول را جابه‌جا می‌کند. ناوگان این شرکت دارای ۱۷۰ کشتی کانتینری و فله‌ای است.

شرکت کشتیرانی هیوندای مرچنت مارین بعد از هانجین، دومین شرکت کشتیرانی کره‌ای است که در حوزه خدمات لجستیکی، کشتی‌های کانتینری و خدمات مربوط به این نوع کشتی‌ها فعالیت می‌کند. این شرکت در سال 1976 میلادی با عنوان ایژیا مرچنت مارین ایجاد و در سال 1982 میلادی توسط گروه هیوندای خریداری شد. دفتر مرکزی این شرکت در شهر سئول واقع شده است.

شرکت هیوندای مرچنت مارین به حمل و نقل دریایی محصولات استراتژیکی همچون نفت خام، سنگ آهن، زغال سنگ و انواع دیگری از محصولات صادراتی و وارداتی می‌پردازد. این شرکت به بیش از 60 مسیر دریایی در 100 بندر جهان خدمات حمل و نقلی دریایی ارائه می‌کند و دارای 13 پایانه و ناوگانی با 127 فروند کشتی است که از این تعداد، 57 فروند کانتینری دارای ظرفیت 403 هزار TEU هستند. 23 فروند از این کشتی‌ها ملکی و مابقی به شکل اجاره‌ای در حال تردد هستند. این شرکت همچنین مالک 70 فروند کشتی فله‌بر است که به شکل اجاره‌ای و ملکی فعالیت دارند.

در سال‌های اخیر، شرکت هیوندای مرچنت مارین با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شده؛ تا جایی که این شرکت در آستانه اعلام ورشکستگی قرار گرفته است. مشکلات هیوندای مرچنت مارین در سال 2015 و آغاز سال 2016 به مراتب بیشتر شده است و اخبار منتشره حاکی از آن است که تا سقوط این شرکت یک قدم بیشتر باقی نمانده است.

با توجه به صورت‌های مالی ثبت شده شرکت هیوندای مرچنت مارین در سال 2015، میزان زیان خالص این شرکت در این سال 627 میلیارد وون معادل 4/527 ميليون دلار است. بررسی عملکرد این شرکت در سال 2015 نشان می‌دهد که این شرکت در سه ماهه آخر سال 2015 دارای بدترین عملکرد ممکن بوده است. زیان خالص متحمل شده در این سه ماه برای این شرکت 8/218 ميليون دلار بوده است.

بررسی صورت‌های مالی سال 2015 شرکت هانجین نیز نشان می‌دهد که سود عملیاتی این شرکت در سال گذشته میلادی، 9/36 میلیارد وون بوده که این مبلغ بیشتر از سود عملیاتی سال 2014 به مبلغ 24 میلیارد وون بوده است. بعد از اضافه کردن درآمدهای حاصل از کسب و کارهای فرعی و فروش دارایی‌های شرکت، هانجین به سود خالص 3 میلیارد وون در سال 2015 رسیده و این در حالی است که این شرکت در سال 2014 با ضرری در حدود 423 میلیارد وون مواجه بوده است.

در پایان سال 2015 آلفالاینر بررسی را پیرامون نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام 16 شرکت کشتیرانی انجام داد که در این بررسی نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام بیشتر شرکت‌ها زیر 200 درصد بوده است. این نسبت تنها برای سه شرکت هانجین، هیوندای مرچنت مارین و زیم بالای 200 درصد بوده است. بررسی صورت‌های مالی سال 2015 حکایت از آن دارد که میزان فروش کشتیرانی هیوندای مرچنت مارین در سال 2015 نسبت به سال 2014 با افتی 3/12 درصدی مواجه شده است.

علاوه بر این مشکلات، در سال 2016 مقامات دولتی کره جنوبی، این شرکت کشتیرانی را ملزم به پرداخت 5/100 میلیون دلار مالیات اضافی کردند که این می‌تواند باعث شدیدتر شدن مشکلات این شرکت شود.

به لحاظ سهام نیز، سهام این شرکت در روزهای پایانی سال 2015، با رشد 12 درصدی مواجه شد، اما با آغاز سال 2016 مجددا این سهام روند نزولی 23 درصدی را طی کرد که این به دلیل نگرانی از پرداخت بدهی‌ها و شرایط نامطلوب روحی حاکم بر این شرکت است.

همچنین این شرکت باید در مورخه 7 آوریل 2016 اقدام به بازپرداخت سود اوراق قرضه خود به مبلغ 120 میلیارد وون معادل 105 میلیون دلار می‌کرد که در این امر کوتاهی کرد و همین امر باعث شد تا درجه اعتبار اوراق قرضه این شرکت توسط موسسه سنجش اعتبار KIS به درجه C نزول کند و این هشتمین تنزل درجه پی در پی بود که از سال 2013 تاکنون این شرکت تجربه نموده است.

وخامت وضعیت مالی شرکت هیوندای مرچنت مارین باعث شده تا ترازنامه‌های مالی سایر شرکت‌های حمل و نقل کانتینری نیز در کانون توجهات قرار گیرد، به طوری که رهبر این صنعت ای پی مولر مرسک نیز از این قاعده مستثنی نبوده و چشم‌انداز اعتباری آن در ماه فوریه توسط موسسه اعتبارسنجی استاندارد اند پورس (S&P) از باثبات به منفی تغییر یافته است.

چه فعالیت‌هایی جهت بهبود اوضاع انجام شد؟
جهت بهبود شرایط مالی، فعالیت‌هایی نیز توسط هیات‌رئیسه و مدیرعامل هر دو شرکت کشتیرانی کره‌ای و همچنین برخی بانک‌هایی که از آنها وام دریافت کرده‌اند، صورت گرفته است.

مدیرعامل و هیات رییسه هر دو شرکت برای افزایش میزان نقدینگی و تسویه بدهی‌های خود روش‌های مختلفی را در پیش گرفته‌اند که از آن جمله می‌توان به فروش برخی اموال و دارایی‌هایشان اشاره کرد. با آغاز سال 2016 شرکت کشتیرانی هیوندای مرچنت مارین چهار فروند نفتکش غول‌پیکر، دو سوئز ماکس و هفت کشتی حمل مواد شیمیایی به همراه قراردادهای اجاره و هفت کارمند خود را به فروش گذاشته است. این در حالی است که هم اکنون بازار تانکرها از رونق چشمگیری برخوردار است و فروش این ناوگان برای خریداران فرصت مناسبی محسوب می‌شود. باید یادآوری کرد که این شرکت در سال 2014 نیز ناوگان گازبرهای خود را به ارزش یک میلیارد دلار به فروش رسانده است.

در اقدامی دیگر این شرکت 1/50 از سهام ترمینال کانتینری بندر جدید بوسان را به PSA فروخته است. همچنین گروه هیوندای مرچنت مارین به این توافق رسیده است که بخش فله خشک‌ را به شرکت خصوصی کره‌جنوبی با نام HANN & Co با ارزش 450 میلیون دلار بفروشد که 350 میلیون آن جزو بدهی به شمار می‌رود.

مدیرعامل و هیات رییسه شرکت هانجین نیز اعلام کرده‌اند که برای خارج شدن از بحران و افزایش میزان سرمایه، در حال فروش تمام دارایی‌هایشان به قیمت 357 میلیون دلار هستند. در اولین گام این شرکت قصد دارد تا ترمینال‌هایش را در کره جنوبی به فروش بگذارد که انتظار می‌رود با این اقدام مبلغ 175 میلیون وون کره جنوبی به دست آورد. در گامی دیگر، این شرکت قصد دارد تا با گذاشتن وثیقه دفتر مرکزی خود در بوسان درآمدی در حدود 2/102 میلیون وون به دست آورد. همچنین مقامات کشتیرانی هانجین تصمیم گرفته‌اند تا فله‌برها و سهام باقیمانده در کشتیرانی H-Line را به فروش برسانند.

از طرفی همان گونه که عنوان گردید برخی بانک‌ها نیز اقداماتی را در جهت بهبود شرایط این شرکت انجام داده‌اند که از آن جمله می‌توان به اقدام بانک توسعه کره جنوبی (KDB) اشاره نمود. این بانک که به عنوان اصلی‌ترین طلبکار شرکت هیوندای مرچنت مارین و هانجین شناخته می‌شود حاضر شده است که به صورت داوطلبانه پرداخت اصل و بهره وام‌های پرداختی خود را به مدت سه ماه دیگر تمدید کند و همچنین در صورتی که شرکت هیوندای مرچنت مارین دستمزدهای کارمندان و کارگران خود را کاهش دهد این بانک حاضر است برای تعدیل بدهی‌های این شرکت همکاری‌های لازم را انجام دهد. همچنین این بانک عنوان نموده است که به شرطی به تجدیدساختار شرکت هانجین رسیدگی می‌کند که این شرکت در جلب نظر نهادهای غیربانکی برای تمدید سررسید اوراق قرضه خود به مشکل بخورد.