رقابت‌ جهانی برای قطارهای پرسرعت

تین نیوز | در سال‌های اخیر راه‌اندازی قطار پرسرعت، به رقابتی بزرگ برای کشورهای دنیا بدل شده است؛ رقابتی که نه تنها به رشد قابل‌توجه درآمد کشورها می‌انجامد، بلکه مرزهای اقتصادی و تجاری کشورها را بسیار فراتر از مرزهای جغرافیایی، ترسیم می‌کند.

در این میان چین با دارابودن 7 هزار کیلومتر شبکه پرسرعت درصدر کشورهای پیشرو قرار دارد. اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن (UIC) هر سال با ارائه گزارشی به وضعیت خطوط پرسرعت جهان می‌پردازد. 

این سازمان باوجود بررسی وضعیت خطوط ریلی موجود در دنیا در آخرین گزارش خود با پرداختن به وضعیت خطوط پرسرعت جهان و برنامه کشورها برای راه‌اندازی خطوط پرسرعت تا سال 2014 اعلام می‌کند در حال حاضر احداث 2954 کیلومتر خط پرسرعت در دنیا موجود است.

بر اساس این گزارش 12 هزار و 754 کیلومتر خط پرسرعت در کشورهای دنیا در حال ساخت است. این گزارش می‌افزاید: کشورهای دنیا همچنین در حال برنامه‌ریزی برای احداث 4459 کیلومتر خطوط پرسرعت هستند و 14 هزار و 382 کیلومتر خطوط پرسرعت نیز در برنامه بلندمدت کشورهای دنیا قرار دارد. براساس این گزارش در سال 2025 حدود 54 هزار و 550 کیلومتر خطوط پرسرعت در دنیا احداث می‌شود.

گزارش اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن در باره وضعیت خطوط پرسرعت دنیا در قاره‌های آسیا، اروپا و آمریکا تا سال 2014 در حالی منتشر شده که از ایران هیچ‌نامی برده نشده است. این گزارش که به اعلام وضعیت خطوط موجود، خطوط در حال ساخت، برنامه کشورها برای راه‌اندازی خطوط پرسرعت و برنامه بلندمدت کشورها برای احداث خطوط پرسرعت پرداخته است، به نظر می‌رسد ترجیح داده است که نامی از خطوط پرسرعت ایران که حدود 10 سال است که در دست اجرا است، نبرد. این در حالی است که اتحادیه بین‌المللی راه آهن در گزارش‌های خود در سال‌های پیشین ایران را در زمره کشورهایی که برای احداث خطوط پرسرعت «برنامه» دارند، قرار داده بود.

اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن آخرین بار در گزارشی که در سال 2013 منتشر کرد در نقشه‌هایی که از وضعیت راه‌اندازی خطوط پرسرعت در دنیا ترسیم کرده، ایران را به عنوان کشوری که پروژه خطوط پرسرعت دارد نشان داده است. از سوی دیگر، اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن در نقشه دیگری در همین گزارش که به وضعیت خطوط پرسرعت جهان در سال 2025 می‌پردازد، وضعیت راه‌اندازی خطوط پرسرعت در ایران را همان وضعیت قبلی یعنی پروژه‌ای برای ساخت نشان می‌دهد.

از سوی دیگر این گزارش در بخش مربوط به خطوط پرسرعت آسیا به وضعیت خط پرسرعت عربستان (مدینه - جده- مکه) که در سال 2015 با سرعت 300 کیلومتر در ساعت راه‌اندازی شده، اشاره کرده است.

وضعیت ترکیه به عنوان همسایه ایران در این گزارش توجه مخاطب را جلب می‌کند. براساس این گزارش ترکیه نیز در حال حاضر 688 کیلومتر خط پرسرعت دارد و ساخت 469 کیلومتر خط پرسرعت دیگر را آغاز کرده است. همچنین ترکیه در برنامه خود احداث یک هزار و 210 کیلومتر خط پرسرعت را تدوین کرده است و برنامه بلندمدت این کشور نیز احداث 548 کیلومتر خط پرسرعت جدید است. در نهایت ترکیه تا پایان سال 2016 حدود 2367 کیلومتر راه‌آهن پرسرعت احداث می‌کند و تا سال 2025 حدود 2915 کیلومتر راه‌آهن پرسرعت را راه‌اندازی خواهد کرد.

ایران اما در سال 1385 کلنگ احداث خط پرسرعت قم- اصفهان را که بعدها به تهران- قم- اصفهان تغییر نام داد بر زمین زد؛ اما احداث این خط به دلیل مشکلاتی در تامین مالی هنوز به مرحله بهره‌برداری نرسیده است. راه‌اندازی این خط حدود 5 میلیارد یورو اعتبار نیاز دارد که مسوولان راه‌آهن گفته‌اند در صورت تامین اعتبارات لازم این خط طی 3 سال به بهره‌برداری می‌رسد.

برقی کردن و ارتقای سرعت خط راه آهن تهران- مشهد نیز از جمله پروژه‌های در دست برنامه‌ریزی در ایران است که مطالعات آن از سال 1387 در کشور شروع شده است. جدول‌های این مطلب براساس گزارش اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن از وضعیت راه‌آهن‌های پرسرعت دنیا تا سال 2014 تهیه شده است.
 

                                
                 نقشه خطوط پرسرعت جهان درسال 2013 (منبع: UIC 2013)

                               
               نقشه خطوط پرسرعت جهان درسال 2025 (منبع: UIC 2013)