◄ حضور دولت در بنادر چگونه و چرا؟
تین نیوز | در بخشی دیگر از گزارش مربوط به "نگاه شما در شبکههای اجتماعی"، موضوع زیر که توسط حسین در "گروه بندریها" در وایبر مطرح شدهاست به همراه دیدگاههای شما در این مورد بازنشر میشود:
كلید حل مشكلات بنادر ما:
1. رویكرد اصلاحی و جامع به كل زنجیره تامین و لجستیك بندری
2. اصلاح تعاملات فی مابین بازیگران و خوشه های بندری در دو حوزه
الف) Inbound Logistic
ب) Outbound Logistic
3. ایجاد یكپارچگی در بین ذینفعان بندری(stake holders)
با تولیت و رهبری سازمان بنادر
4. اجرای محورهای مذكور در قالب یك طرح ملی و با تصویب بالاترین مقام اجرایی و قانون گذاری كشور
5. تغییر در نقش بازیگران بندری ( بخش خصوصی) از طریق تغییر در مفاد قرار دادهاو تبیین وظایف جدید در حوزه لجستیك بندری و زنجیره تامین ملی به منظور بیشینه سازی نقش بخش خصوصی
6. طراحی و استقرار PCS جهت تضمین عملكرد اعضا و مدیریت بازیگران در كل زنجیره تامین
6. تغییر در وظایف ٢٥ گانه سازمان بنادر و تعمیم ان به كل زنجیره تامین ملی بطوری كه این وظایف موجب تقویت نقش رهبری سازمان در حوزه حمل و نقل بین المللی گردد
این منطقه به عنوان بحرانی ترین و تاثیر گذار ترین بخش در زنجیره است كه عدم كارایی ان بر اساس اصل اثر شلاقی بیشترین تاثیر را بر كل زنجیره می گذارد.
برای آغاز كار باید به اصلاح این بخش از سیستم و زنجیره تامین پرداخت( طبق شكل بالا)
چنانچه نگاه و رویكرد ما برای آغاز اصلاحات در بنادر جامع نباشد و رویكردی جز نگر به سیستم زنجیره تامین و لجستیك بندری داشته باشیم نتیجه انجام كارها و تجویز مسكن هایی است كه نه تنها مشكلات را مرتفع نمیسازد بلكه در بلند مدت وضعیت و بیماری سیستم حمل و نقل و لجستیك بندری را حاد تر و پیچیده تر میسازد.
نظرات یکی از اعضای گروه در این مورد و پاسخهای نویسنده نیز در زیر آمده است:
* خواهش میكنم نمونه هاى موفق از مدل خود را در دنیا معرفى نمایند تا بررسى شود كه چگونه دخالت هاى اجرایى دولت سبب توفیق بنادر گردیده تا مجددا عامل تجربه و خطا را تكرار نكنیم.
متاسفانه نظرات و ورود دولت به معاملات شركتها در هیچ كجاى دنیا نتیجه مثبتى نداده است. مشخصا سوال میكنم: زمانى كه فرضا كالایى چون كاغذ به صورت Liner و باكشتى ها جنرال وارد كشور میشد و خط كشتیرانى تمام مسئولیت ها كالا تا تحویل به گیرنده را به عهده داشت سازمان در انتخاب استیویدور و یا سوپروایزر و یا كامیون گیرندگان نقشى داشت ؟ متاسفانه این نگاه قیم مابانه به همه فعالیت هاى بخش خصوصى، بخش خصوصى كشور را از تحرك و نو آورى باز میدارد. نو آورى و حضور فعالان بخش خصوصى تحرك بزرگى در بنادر ایجاد میكند كه بى توجهى به آن محصولى جز آنچه شده است نخواهد بود.
لابد میفرمائید سازمان بنادر هماهنگ كننده است. باور بفرمایید تجربه گذشته نشان داده عوامل اجرایى این هماهنگى خود معضلى میشوند كه اجازه تحرك را بیشتر از گذشته سد میكنند.
لطفاً به نقش سازمان بنادر به عنوان متولى مناطق ویژه توجه فرمایید تا دریابید این احساس ضرورت حضور تا چه اندازه باعث خنثى شدن اهداف ایجاد مناطق ویژه اقتصادى شده است.
- فكر كنم شما از نوشته های بنده برداشت اشتباهی دارید. اگر یك بار دیگر توجه بفرمایید من به موارد زیر تاكید كرده ام:
1. بیشینه كردن بخش خصوصی
2. اصلاح قراردادهای فعلی برای آزادسازی بخش خصوصی
3. اصلاح تعاملات بخش خصوصی در طول زنجیره تامین برای جلوگیری از تداخل وظایف
4. ایجاد یكپارچگی برای هماهنگی بیشتر بخش خصوصی و هم افزایی آن
كلیات دیدگاه بنده حاكم بر تقویت نقش تسهیل كنندگی سازمان بنادر است. اگر این دیدگاه را می پذیرید از نمونه ها در دنیا حرف بزنیم.
* لطفاً سرى به مراحل ورود قطعات یدكى براى كشنده هاى بندرى بزنید ببینید ترخیص این قطعات چه زمانى میبرد. این در حالى است كه بندر به دلیل كمبود كشنده دچار جدى ترین مشكل یعنى نرم تخلیه است كه كم بود كشنده یكى از عوامل آن است.
- شما برداشت اشتباهی از دیدگاه بنده دارید. اینهایی كه شما میفرمایید محصول ساختار غلطی است كه من نیز سعی در اصلاح آن دارم.
* بنده با دیدگاه شما در مورد بیشینه كردن بخش خصوصى موافق هستم، مشكل مسئولیتى است كه شما براى سازمان در رهبریت حمل و نقل در حمل و نقل بین اللملى قائل هستید که كمى بى ربط با اهداف سازمان میدانم.
- با اهداف و یا عملكرد سازمان بی ربط میدانید؟
* بیربط از این بابت كه بنادر مثل زمین كشاورزى میمانند و حمل و نقل دریایى محصولات كشاورزى است. هرچقدر زمین مهیا تر باشد محصول بهتر، زمین نا هموار درخت كج تولید میكند.
من عملكرد سازمان را نمیتوانم تحلیل كنم ولى اهداف قانونى سازمان مشخص است. سازمان بنادر به نظر بنده باید به سمت واگذارى و خروج از امور تصدى گرى بنادر كه اساساً در حیطه مسئولیت هایش نیست برود تا بتواند بیشتر به مسئولیت هاى حاكمیتى بپردازد.
- تا اینجا در كلیات با هم موافقیم ولی در مورد نقش رهبری سازمان بر زنجیره تامین من یك دیدگاه جدید دارم كه با دیدگاه شما مغایرت دارد. اتفاقا دیدگاه بنده ناظر بر همین ایفای مسئولیت های حاكمیتی است كه شما می فرمایید.
* تحولات ایجاد شده در تجارت و حمل و نقل دریایى بین المللى مسئولیت ها را بین متعاملین جهانى تعریف و الزاماتى را ایجاد كرده كه از لحاظ حقوقى حضور دولت در معاملات شركتها و جابجایى كالا بین انها را ضرورى نمى داند.
- در حوزه تجارت بین المللی سه گروه از ذینفعان وجود دارد كه شامل:
به نظر شما چه كسی در كشور ما مسئولیت هماهنگی این سه گروه را بر عهده دارد ؟ آیا این سه گروه با هم در یك راستا حركت می كنند؟ آیا این سه بخش به گونه ای عمل می كنند كه موجب تسهیل تجارت بین المللی می شوند ؟
* این سه دسته شامل فروشنده، حمل كننده و خریدار است كه بانك عامل هم عنصر واسطه است. حالا بفرمایید اگر خریدارى خواست كالایش با شركت عبود و ترمینال گیرنده و نگهدارنده اش شركت معتوگ و مؤسسه حمل و نقل داخلیش حمل و نقل شیشه باشد، سازمان در این بین به جز اینكه در حاشیه امكانات ایمنى دریایى و قوانین ساحلى را مدیریت كند، چه نقشى دارد؟ بنده مى پذیرم كه حالا چون در گذشته دولت سرمایه گذارى كرده و بندر ساخته باید از منابع سرمایه اى خود انتظار سود داشته باشد. ولى آیا شما همین انتظار سود را براى شركت بخش خصوصى كه سرمایه گذارى كرده میپذیرید؟
اینچنین احساس مى شود كه بعضا این حق انتظار سود را كه با بحث حاكمیتى سازمان تفاوت دارد با هم دیده میشود كه این خود منشأ بسیارى از تصمیم گیریهاى غیره اقتصادى سازمان شده است.
- نگاه من به ذینفعان كلانتر است همانطور كه در تصویر ملاحظه میفرمایید. نمی توانیم بگوییم كه با نبودن یكی از این سه گروه تجارت بین المللی ما شكل می گیرد .حالا ببینیم طی سال های گذشته چه كسانی سعی در هماهنگی و رهبری این سه بخش را داشته اند؟ در تصویر بعد شما این بخش ها را ملاحظه خواهید كرد:
*
میگویند در یكروز بهارى، افلاطون در زیر افتاب كتاب میخواند. بزرگى از مقامات از آنجا میگذشت و از سر علاقه به افلاطون نزدیك شد و پس از عرض ارادت پرسید: آیا كارى هست كه من بتوانم براى شما بردارم؟ افلاطون سرش را از كتاب برداشت و گفت: بله سایهتان را بردارید بگذارید كتابم را بخوانم. حالا بحث مدخلات غیره ضرورى دولتى در امور معاملاتى اشخاص هم همین است.
- هیچكدام از این چهار نهاد نتوانستند در سالهای گذشته مشكلات فی مابین لایه های مختلف تجارت بین المللی را حل كنند، البته هیچكدام هم به اندازه سازمان بنادر دچار خسارت نشدند و البته سازمان بنادر با تعریف من شامل بخش خصوصی و سرمایه گذاران در بنادر نیز می شود.
* بحث ایده ال و حداقل هاست. بله ایده خوب است ولى خوبتر از آن حداقل هاست.
- فكر كنم هنوز شما برداشت اشتباه دارید، من نیز اعتقاد به دخالت ندارم بلكه تاكید بر رهبری سازمان و نقش تسهیل كنندگی آن دارم.
* شما ابتدا اجازه بدهید حداقل هاى متعارف تجارت جهانى اعمال بشود. بعد خود به خود و حسب ضرورت بقیه اعتلا خواهند یافت. این سلسله تحولات توسعه ساز است كه به ترتیب باید تحقق یابد.
- مگر اینكه شما كلا به حضور بخش حاكمیتی در تجارت بین المللی با هر نقشی موافق نباشید و بخش خصوصی را مستقل از فضای آن بدانید آنوقت مثال شما در مورد كتاب خواندن افلاطون مصداق پیدا می كند.
* من این رهبرى را مادام كه هدفش كاهش دخالت در امور اجرایى مربوط به معاملات فى مابین اشخاص باشد با احترام و قدردانى كاملا مى پذیرم.
- اینها یعنی حداقل ها و حداكثرها هر دو با هم معنا و تجلی می یابد و تفكیك ناپذیرند.
* تفكیك پذیرند. أساسا در كلیه علوم چه مدیریتى و صنعتى عوامل قابل تفكیك به اجزاء هم ذات هستند.
- ما نباید با خاطرات بدی كه از روش های گذشته داریم در مورد نسخه های جدید نیز پیش داوری و قضاوت كنیم، این همان خطای كلیشه ای است كه بعضی اوقات ما مرتكب آن می شویم و تصمیم گیری ما را دچار تردید یا اشتباه می كند.
* به هرحال عرایض بنده از روى واكنش به تجربیات گذشته نیست. گذشته، گذشته است. امروز باید فكرى بر اساس منطق و نظام حاكم بر شیوه هاى نوین بندر دارى ایجاد كرد تا ما دوباره مجبور نشویم از یكدیگر را به خاطر تعلل و غفلت گله كنیم.
- ما نمی توانیم از جدایی وظایف پورت اپراتوری و ترمینال اپراتوری حرف بزنیم اما از اصلاح لجستیك بندری و زنجیره تامین ملی حرف نزنیم این ها لازم و ملزوم همدیگر هستند و این یعنی عدم تفكیك ناپذیری حداقل ها از حداكثر ها با دخالت حاكمیت میشود:
- وظایف بازیگران بندری را اصلاح كرد.
- با دخالت حاكمیت می شود بین اجزای زنجیره همامنگی و هارمونی ایجاد كرد.
- با دخالت بخش دولتی می توان بین نهادهای مختلف تعامل و هم افزایی ایجاد كرد.
- با رهبری حاكمیت می توان حلقه های متناظر و متنوع در تجارت بین المللی را بهم پیوند داد.
و اینها یعنی رهبری نه دخالت. در این فضا بخش حصوصی باید آزادانه و با ایفای وظایف خود بازار را هدایت و سهم حمل و نقل كشور را افزایش دهد.
* مباحث شما اگر در جایگاه تخصصى بندرى بود بسیار مشخص و قابل تحلیل و یا احیانا نقد بود. اما انتظار بنده از كارشناسانى چون حضرتعالى در حوزه مدیران بنادر بیشتر راهبردى ایست تا كارشناس اجرایى. بنده انتظار دارم كارشناسان محترم بنادر شیوه هاى تحول در اداره بنادر را تحقیق و تصمیم سازى كنند تا صرفا اداره امور یك اپراتور را.
- صلاح ساختار لجستیك و زنجیره تامین ملی یك مبحث كاملا استراتژیك است كه با شناخت از اجزای آن ممكن است.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمیکند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.