تاریخچه‌ای از «دلار آمریکا» و نقش آن بر اقتصاد جهان
تین نیوز | كنگره آمريكا (که زمانی، تنها يك مجلس بود) ششم ژوئيه سال 1785 به اتفاق آرا «دلار Dollar» را واحد پول آن كشور قرار داد. پيش از استقلال ايالات متحده یعنی در 4ژوئیه1776، پول انگلستان (ليره) در 13 مهاجرنشين انگليسي آمريكاي شمالي رايج بود. در جريان انقلاب، آمريكایی‌ها سكه نقره‌ای اسپانيا به نام «دلار» را كه در مكزيك رايج بود وسيله دادوستد قرار داده بودند و به همين دليل نام پول ملي خود را «دلار» گذاشتند.
سكه دلار نقره‌ای از قرن چهاردهم بیش‌از سه قرن به نام «تالر،دالر، تلار و دلار» در اروپا رايج بود كه اسپانیایی‌ها آن را حفظ و به مستعمرات خود در قاره آمريكا منتقل کردند.
«اس با خط عمودي؛ $» كه علامت بین‌المللي دلار است نيز از اسپانیایی‌ها اقتباس شده كه پول خود را با علامتp «پي» مشخص مي كردند و اين p «پی» در آمريكاي شمالي به تدريج و در جريان نوشتن به شکل $ در آمد.
دلار آمریکا همچنین پول رایج 10 کشور و 16 منطقه وابسته است. اكوادور، السالوادور و پاناما همان دلار آمريكا را به جاي پول ملي خود به‌كار مي‌برند.
بعضي اوقات آمریکایی‌ها در محاوره، به جاي لفظ دلار، واژه «باك » را به‌كار مي‌برند.
در دوران جنگ داخلي آمريكا بود که اسكناس دلار (دلار کاغذي با پشتوانه طلا) به تدريج جاي دلار سکه‌اي (نقره‌ای و زرين) را گرفت. در آمريكا شوراي پول (که رئیس آن به پیشنهاد رئیس‌جمهور و رای سنا انتخاب می‌شود) کنترل سيستم بانكي و ذخاير فدرال (کنترل دلار) را به دست دارد و سياست مالي كشور از جمله تغيير نرخ بهره را تنظیم می‌کند و در صورت لزوم تغيير می‌دهد. آمريكا برخلاف ساير كشورها، داراي 12 بانك مركزي است. چاپ اسكناس دلار توسط اداره «گراور و چاپ فدرال رزرو» انجام مي‌گيرد كه از كاغذ و مركب خاص استفاده می‌کند كه فرمول تهيه آنها بايد محرمانه
بماند.
دلار آمريكا (USD) برخلاف اسكناس ساير كشورها داراي يك اندازه و يك رنگ است كه خارج از آمريكا به «پشت سبز» معروف است. از سال 2005 با حفظ زمینه سبز، تغییراتی در رنگ برخی از قسمت‌های اسکناس‌هاي دلار داده شده که هدف، جلوگيري از جعل آنها بوده است. قبلا اسكناس پانصد دلاري و هزار دلاري هم بود كه ريچارد نيكسون از سال 1969 آنها را از بيم جعل، از جريان خارج ساخت و صد دلاري اينك درشت‌ترين اسكناس آمريكاست. نيکسون عقيده داشت که ديدن اسکناس درشت (مثلا پانصد دلاري)، تورم پول را در ذهن تداعي مي‌کند و تاثير رواني منفي مي‌گذارد. همين نيكسون برای رهاساختن واشنگتن از
محدودیت چاپ دلار، این پول را از استاندارد طلا هم خارج ساخت.
حجم دلار در جریان که «ذخيره ارزي» بسياري از كشورها قرار گرفته چهار دهه است که از ميزان طلا در آمريكا بيشتر شده و دارد بازهم بیشتر می‌شود. همه تلاش سران آمریکا دلاریزاسیون کردن اقتصاد جهان پس از جنگ جهانی دوم (از دهه چهارم قرن 20) بود که قدرت‌های اقتصادی سابق به فلاکت افتاده بودند.
این سیاست به تحقق رسید و دلار آمریکا پایه معاملات بین‌المللی از جمله نفت، طلا و ... و «ریزرو کورنسی» و یک ذخیره جهانی و ستون قدرت آمریکا شده است، قدرتی بالاتر از توان نظامی. این قدرت در دهه یکم قرن 21 چند تهديد زباني را که از مرحله «حرف» خارج نشدند از سر گذرانيد. ازجمله اندرز برخي مقاله‌نگاران و سياسيون محلي به دولت‌هاي متبوع به «فروش ذخایر دلار خود»، «جانشین ساختن دلار با پولی دیگر»، عرضه اوراق بهادار آمریکا (ترژری باوند آمریکا) به بازار که کاهش شدید نرخ دلار را به دنبال خواهد داشت. رژيم ژکن بيش از یک تریلیون و ژاپن حدود 800 میلیارد دلار
از این اوراق بهادار را در دست دارند و پس از این دو، دولت سعودی و...
بيش از دوسوم دلارهاي چاپ شده در آمريكا در خارج از اين كشور رايج هستند وافزايش دلارهاي برون‌مرزي روزافزون است به‌گونه‌ای که در پاره‌اي از مناطق جهان به نظر مي‌رسد جاي پول ملي را گرفته‌اند و در مناطق بحران‌زده اقتصادي، بورسي شده‌اند و مطابق سهام، خريد و فروش می‌شوند.
در سال 1995 ميزان دلار در گردش در سطح جهان 380 ميليارد بود و در سال 2004 هفتصد ميليارد، يعني در فاصله 9 سال تقريبا دو برابر شده است كه بيش از دوسوم آن در خارج از آمريكا است. اين، مربوط به اسكناس چاپ شده است و در آن، معاملات اعتباري به حساب نيامده است. در داخل آمريكا به جاي پول نقد، مردم با چك و كرديت كارت معامله و خريد می‌کنند.
دلار آمریکا در چند دهه اخیر واحد استاندارد محاسبه در بازارهای بین‌المللی برای کالاهایی چون نفت و طلا قرار گرفته است. حتی بسیاری از کشورها که با آمریکا ارتباط ندارند محصولات خود را بر حسب دلار قیمت‌گذاری می‌کنند.
پیدایش یورو (پول واحد اروپایی) ارزش برابری دلار را پایین آورده و در نتیجه ارزش ذخایر ارزی کشورها کمتر شده است.
به گفته برخی از کارشناسان امور پول، اگر کشورهای عربی صادرکننده نفت دلارهای نفتی خود را در آمریکا پس‌انداز نکنند، وضعیت حساس خواهد شد و به‌همین جهت است که آمریکا می‌کوشد قدرت سیاسی ـ نظامی خود را حفظ کند تا دلار به عنوان پول بین‌المللی باقی بماند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.