◄یک سوزن به خود، یک جوالدوز به مردم

تین‌نیوز| وبلاگ آرمان بیات- طی ایام یک سال گذشته و مشخصا پس از اجرای تفاهم چند جانبه بین‌المللی برنامه جامع اقدام مشترک ، افق جدیدی پیش روی صنعت هوانوردی ایران، درست در روزهایی که آسمان هواپیمایی ایران کمتر توانی همچون گذشته پرافتخار مقاومت را به خود می‌دید، ایجاد شده است که به واقع وارد دوره ای جدید از تاریخ حمل و نقل هوایی کشور شدیم.

روزهایی که همواره وزیر و وکیل و مدیر، به دنبال خرید هواپیمای نو از ایرباس و بوئینگ بودند که به حدود مکفی در این یک سال از مزایای راهبردی اما مشروط آن برای توسعه پایدار و اقتصاد کشور ، سخن گفتیم و سخت با جبهه مخالفان، که دریچه نگاهشان آمیخته به سیاست ورزی است ، مقابله کردیم و گاها مشخص و معین بود که عزیزان دغدغه مند ما ، خواب نیستند، بلکه قصد بیدار شدن ندارند. گرچه این از وظایف صاحبین تصمیم بود که بتوانند با مدیریت رسانه ای درست ، تولید محتوایی مبتنی بر درایت و صداقت بر محور منافع ملی، سخن بگویند.

تمام آن بزرگانی که صنعت هوانوردی ایران اسلامی را سیاسی میدانستند و فراموش میکنند یا نمی خواهند قبول کنند که این سیاست اندیشی حاکم بر این صنعت ، اصلی ترین دلیل و عامل مقفول ماندن آن تلقی می شود.

حال وقتی در این ایام وزیر و تیم همراهش که جانانه مشغول مذاکره تا معاهده هستند که البته خود با نقدهای جدی همراه است و کارشناسان صنعت به دور از وجه سیاسی آن و با روح صداقت و ملی‌نگری، بارها تذکر و توصیه هایی را کردند، اما نباید این تلاش و تمایل به یک اقدام ،نادیده گرفته شود. این برجام بود که مدیران عالی ایرباس ، بوئینگ، امبرائر و ATR را به ایران کشاند. این برجام بود که در چندین نوبت، وزارت خزانه داری ایالات متحده را ناچار به صدور برگ و سندی نمود. این برجام بود که فاینانسر های معظمی را به ایران آورد و این برجام بود که بزرگترین کمپانی های تاثیر گذار در زنجیره تامین خدمات حمل و نقل هوایی را وارد کشور کرد.

حال اگر از این ظرفیت حاصله و بالقوه، نمی توانیم استفاده مطلوب ببریم ، مشکل از برجام نیست که به حتم یقین چالش از خودمان است. معضل از ماست که همه چیز را مفت طلب می کنیم. مشکل از ماست که گاها دست به زیر میز میبریم. مشکل از ماست که زیرساخت حقوقی مطلوب نداریم. مشکل از ماست که فرآیند مقررات حاکمیتی شفاف و مشخص نداریم و مشکل از ماست که هیچ مرجع روشن داده های اطلاعاتی و تحلیلی مبتنی بر صداقت عملکرد ، در دسترس نداریم.

بارها خدمت برخی عزیزان عرض کردم.

"هر کس قصد خرید یک "یخچال قسطی" هم داشته باشد ، فروشنده ۳ چک کارمندی بابت ضمانت را طلب میکند."

حال ما چه انتظاری داریم که بزرگترین سازندگان هواپیما و تامین کننده مالی ، بدون دریافت ضمانت قابل اتکایی ، اموال خود را تحویلمان دهد. آن هم در شرایطی که ما عضو کنوانسیون کپ تاوون نیستیم. 
این یک واقیعت مطلق است که خرید هواپیما نیازمند پرداخت "درصد رقمی" از میزان ارزش نهایی است که حداقل ۱۰ تا ۱۵ درصد قیمت است.

آن شرکت هواپیمایی از چه منابعی باید این رقم را تامین کند ؟ آیا خود توانسته است به سود مطلوب در دوران تحریم برسد که مجدد به عنوان بودجه سرمایه ای بابت خرید، چنین رقمی را پرداخت کند؟ آیا برنامه ای راهبردی در افق مشخص را تدوین و تهیه نموده است که بتواند از پس اقساط میلیون دلاری سالانه این خرید، سربلند خارج شود ؟ آیا مقررات حاکمه ، اجازه آزادی عمل مطلق را با فرایندی صریح و سریع به بهره برار میدهد؟ آیا می توان تاثیر اقتصاد فاصله گرفته کشور با ارزش جهانی ، در صنعتی بین المللی که سر و کارش همواره با ارز رایج است، را فراموش نمود ؟ آیا میتوان هزینه ارزی اما درآمد ریالی را مبنای توسعه بدون حمایت مستقیم یا غیر مستقیم بدانیم ؟

گرچه نشدنی نیست اما ریسک سرمایه گذاری نسبت به ارزش آن را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.

حال ای عزیزان هموطن دارای دغدغه که روح دلواپسی شما از جنس سیاست است ، سوالی ساده می پرسم.

در روزهایی که فساد در دولت قبل نمایان شده بود و فقط در دو مورد که به چنگال قانون رسید و بر همگان روشن است ، بیش از ۳ میلیارد و پانصد میلیون دلار از سرمایه این کشور ، تحت اختیار دو طیف منفعت طلب قرار گرفت. 

حال میدانید اگر ارزش بازار یا Market Value یک هواپیمای ایرباس ۳۲۰ ، تنها ۵۰ میلیون دلار باشد که لازمه خرید آن پرداخت حداقل ۱۰ درصد پیش پرداخت نقدی و جذب ۹۰ درصد فاینانس است ، با همین دو رقم فساد عیان ، میتوانستیم ۷۰۰ فروند هواپیما از نوع اشاره شده یا مشابه آن وارد کشور کنیم ؟


اگر ورود هواپیما به تاخیر خورده است مشکل قطعی از سیاستمداران مملکت نیست که اصل موضوع چالش های پیش رو در تامین منابع آن است که بخشی نقدی و اصل آن با تامین اعتبار خارجی است. اگر امروز این تاخیر فرصت بهانه جویی به شما دلواپسان داده است، باید بدانید اخذ امتیاز به نفع کشور و کاستن از میزان پرداخت های نقدی و جذب خدمات وابسته و پیوسته و تضمین تعهد خدمات طرف مقابل، بدعهدی معنی نمی شود که بخشی از آن نشان از بد پیکری صنعت هوانوردی ماست که زحمات را دو چندان کرده است. اگر نظام هواپیمایی و فرآیندها مبتنی بر اصول راهبردی بود، رغبت سرمایه گذاری خارجی دو چندان می شد و قطعا مذاکرات را طولانی و چالش بر انگیز نمی کرد.

 این همدلی و وحدت است که همراه با واقع بینی و ملی گرایی می تواند ، از فرصت برجام در جهت نوسازی حمل و نقل هوایی و صنعت هوانوردی ایران بهره جست. صنعتی که از اولین سال فعالیت تجاری در سال ۱۳۰۵ تا به امروز، کمتر از ۲۲۰۰ نفر در سوانح هوایی غیر نظامی فوت شده اند که خود نشان از امنیت و ایمنی سرشار حمل و نقل هوایی دارد. فرصتی است که مدیریت علمی و اصولی آن، تاثیرات اجتناب ناپذیر انعکاسی بر سایر صنایع و اقتصاد کشور خواهد گذاشت. 

بنده دلواپس تر از هر کسی هستم اما جنس آن برای اعتبار و اعتلای ایران اسلامی و این انقلاب است. 
بهترین دفاع، حمله است. حمله ای اقتصادی و فرهنگی. با عمل و نه شعار.