مروری بر اخبار یکسال گذشته حول محور خرید شناور از خارج از کشور

تین‌نیوز| صرف نظر از جوانب مختلف قرارداد اخیر شرکت کشتیرانی ج.ا.ا که در گزارشات، سایتها و اخبار مختلف بررسی شده است، سفارش های بعدی کشتیرانی ها به کجا خواهد بود ؟

به گزارش مارین نیوز، در تاریخ 16 تیرماه 94، طی نامه ای از دفتر معاون اول ریاست جمهوری به وزیر صنعت، معدن و تجارت، در خصوص "لغو سفارشات ساخت کشتی به خارج از کشور"، اعلام گردید : با توجه به توان ساخت داخل و تجربیات گذشته صنایع کشتی سازی، محدودیت های جدی در خرید های خارجی اعمال گردیده و سازندگان داخلی نیز به تعهدات طبق قرارداد عمل نمایند.

خبرگزاری وال استریت ژورنال در تاریخ 15 مهر 94 به نقل از محمد سعیدی مدیرعامل کشتیرانی ج.ا.ا اعلام کرد که IRISl قصد نوسازی ناوگان خود را دارد. سعیدی در این مصاحبه اعلام کرده بود که طی یک ماه آینده نیازهای خود را اعلام خواهند کرد و با یاردها و تأمین کنندگان مالی وارد مذاکره خواهند شد.

خبرگزاری لویدزلیست نیز در 23 مهر 94 در گزارشی به نقل از محمد سعیدی از احتمال قرارداد ساخت کشتی بین ایران با چین، کره و ژاپن خبر داد. در این گزارش آمده : انتظار می رود ایران در سال 2016 میلادی به عرصه حمل و نقل جهانی باز گردد که این بازگشت با خرید کشتی های کانتینربر در مجموع به ظرفیت 579 هزار TEU ، فله بر به ظرفیت جمعا دو میلیون DWT و تانکر به ظرفیت مجموع 1.6 میلیون DWT همراه خواهد بود. این کشتیها تا سال 2020 در ناوگان IRISL جای می گیرند.

در واکنش به این خبر کمیته کشتی سازی انجمن مهندسی دریایی ایران به عنوان یک کمیته تخصصی کشتی سازی، متشکل از شرکت های فعال در زمینه ساخت شناور، طی نامه ای از مدیرعامل شرکت کشتیرانی ج.ا.ا درخواست نمود تا نسخه ای از برنامه های آتی در راستای توسعه ناوگان شرکت جهت اطلاع رسانی به جامعه دریایی در اختیار این کمیته قرار گیرد. مدیر دفتر مدیرعامل کشتیرانی در پاسخ طی نامه ای اعلام نمود : جهت دستیابی به یک هدف مشترک، دستور فرمائید نسبت به معرفی برنامه ها و توانمندیهای انجمن در ساخت شناور اعلام تا متناسب با آن برنامه ریزی و هماهنگی گردد. 

بر این اساس کمیته کشتی سازی انجمن برای در جریان قرار گرفتن مدیردفتر مدیرعامل شرکت کشتیرانی ج.ا.ا با بیان اینکه توانایی انجمن توانایی اعضاء آن است، اطلس کشتی سازی های ایران، اطلس شناورهای ساخت ایران و آمار نامه دریایی را به این شرکت ارسال و آمادگی خود را برای برگزاری جلساتی در این خصوص اعلام نمود تا برنامه های آتی آن شرکت جهت همسو سازی توانمندی های موجود و در حال توسعه با نیازمندی های شرکتهای معظم داخلی از جمله شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران جهت اطلاع رسانی به جامعه دریایی رسماً اعلام گردد. 

مجددا مدیر دفتر برنامه ریزی راهبردی و امور بین الملل شرکت ج.ا.ا در پاسخ این نامه، اینگونه نوشت : مباحث مربوط به خرید و سفارش ناوگان مورد نیاز شرکت های گروه در حال نهایی سازی میباشد و در صورت لزوم مراتب جهت بررسی استفاده از امکانات داخلی به نحو مقتضی اطلاع رسانی خواهد شد.

آبان 94، پایگاه خبری – تحلیلی دریایی مارین نیوز در مقاله ای تحت عنوان "یک بام و دو هوا" این سؤال را مطرح کرد که: آیا همچنان سفارشات به خارج ادامه خواهد داشت و یا با برداشتن تحریم ها و تاکیدات مقامات عالی کشور در حمایت از صنعتگران داخلی و رونق یافتن کسب و کار که بسیاری از شرکت های مطرح خصوصی و دولتی در زمان تحریم ها با ظرفیت کمتر فعالیت داشته اند و یا کلا تعطیل شده اند، میتواند مجددا در زمان پساتحریم ها با حمایت مراکز مربوطه، متقاضیان و مالکین بزرگ به عرصه فعالیت بازگشته و رونق اقتصادی در جهت اقتصادی مقاومتی را شاهد باشیم.

ششم بهمن ماه 94 مجددا لویدزلیست خبری مبنی بر ورود کشتی سازان چینی به ایران برای مذاکره منتشر کرد. در این خبر آمده است : چندی پیش در یک نشست مطبوعاتی علی اکبر صفایی مدیر عامل شرکت ملی نفتکش ایران ( NITC) بر این مسئله تاکید کرد : NITC از طریق خریدن یا ساختن 25 تانکر جدید در صدد نوسازی ناوگان این شرکت می باشد.

خبرگزاری رویترز نیز در 20 اسفندماه 94 خبر از مذاکره برای سفارش ساخت کشتی های کانتینری و نفتکش چند میلیارد دلاری این شرکت به چین را داد.
در پی انتشار این اخبار، انجمن مهندسی دریایی ایران در نامه ای سرگشاده به دکتر روحانی رئیس جمهور محترم خواستار بررسی و پیگیری موضوع شد. رونوشت این نامه به آقایان محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت، عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی و احمد رفعت مسئول دبیرخانه شورایعالی صنایع دریایی ارسال شد. 

در بیست فروردین 95 روزنامه جهان اقتصاد به نقل از هیوندای نوشت : شرکت صنایع سنگین هیوندای (HHI) اعلام کرد که برنده احتمالی سفارش ساخت سه کشتی کانتینری جدید ۱۴ هزار و ۵۰۰ TEU  برای خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی شده است. 

در پی انتشار این اخبار و در ادامه مکاتبات کمیته کشتی سازی انجمن با کشتیرانی جمهوری اسلامی، مجددا  این کمیته در نامه ای یادآوری نمود که به رغم مذاکرات آن شرکت با کشتی سازان خارجی، هنوز برنامه و اطلاعات مشخصی از آن شرکت محترم به انجمن ارائه نشده است. 

در 18 خرداد 95 خبرگزاری های خارجی (وال استریت ژورنال، ورلد ماریتایم نیوز و ...) خبر از توافقات اولیه ایران و کره برای قرارداد 2/5 میلیارد دلاری دادند. 
در 29 خرداد 95، آقای علی غنجی مدیرعامل شرکت کشتیرانی دریای خزر خرید کشتی از کشورهای آسیای جنوب شرقی را تکذیب کرد و گفت : ما نیز از خبر یک سایت درباره خرید کشتی به مبلغ بیش از یک میلیارد دلار متعجب شدیم. (لینک خبر)

در مدت شش ماه تقریبا هیچ خبری منتشر نشد تا اینکه در یازدهم آذر سال جاری سایت وال استریت ژورنال، ترید ویندز و ... خبر خرید کشتی از کره را منتشر و سایت خبری منتصب به کشتیرانی ج.ا.ا نیز این خبر را رسما در 19 آذر تایید کرد. 

صرف نظر از جوانب مختلف این قرارداد که در گزارشات، سایتها و اخبار مختلف بررسی شده است سؤالی که در اینجا مطرح میشود این است که چرا بعد از انتشار اخبار توافقات اولیه، آن را تکذیب کردند ؟ 

شاید انتشار اخبار در آن زمان و مطرح شدن نظرات قبل از توافق نهایی، مسیر قرارداد را تغییر میداد! 
آیا قراردادکشتیرانی با کشتی سازی های خارجی به همین قرارداد محدود میشود یا چنانچه در اخبار و منابع مختلف آمده است کشتیرانی برای نوسازی ناوگان خود باز هم نیاز به سفارش دارد ؟ 

در بسیاری از اخبار عدد 2/5 میلیارد دلار ذکر شده است، سفارش های بعدی کشتیرانی به کجا خواهد بود؟ 
شرکت ملی نفتکش ایران نیز که طبق اخبار قصد نوسازی ناوگان خود را دارد، به سراغ کدام طرفهای خارجی خواهد رفت ؟ 

و سوال آخر اینکه چرا نیازمندیهای کشور در حوزه ساخت شناور مانند تمامی کشورهای پیشرفته و در حال توسعه مشخص و اعلام نمی شود ؟