راهکاری برای حل مشکل ازدحام بیش‌از‌حد جمعیت در ایستگاه‌های اتوبوس
اتوبوس‌های بدون صندلی
تین‌نیوز| امروزه اتوبوس‌های تندرو یا همان (BRT) نقش بسزایی در جابه‌جایی مسافران در شهرهای شلوغ و پُرجمعیت ایفا می‌کنند؛ به‌کارگیری این اتوبوس‌ها توانسته است کار حمل‌ونقل مسافران را در کلانشهرهای ایران تسریع بخشد؛ اما نکته تأمل‌برانگیز این است که در ساعات پیک (شلوغ) مسافر و ازدحام جمعیت در ایستگاه‌ها، این سامانه حمل‌ونقل شهری توان پاسخ‌گویی ندارد و در این زمان‌ها با مشکلات زیادی روبه‌روست.
1. مشکلات اتوبوس‌های تندرو
مردم به شلوغی اتوبوس‌های تندرو در زمان‌های پیک عبور و مرور اعتراض دارند. ازدحام جمعیت در این زمان‌ها به‌حدی است که باعث فشرده‌شدن مردم به یکدیگر می‌شود که این موضوع دلخوری و اذیت‌شدن مردم را به دنبال دارد. در این میان آنهایی که توان کمتری دارند و آسیب‌پذیر هستند، با مشکل مواجه و به آنها صدمه وارد می‌شود. فضای داخل اتوبوس‌های تندرو به‌گونه‌ای طراحی شده که ظرفیت لازم برای پذیرایی از این جمعیت زیاد را ندارند، صندلی‌های داخل اتوبوس‌های تندرو به‌گونه‌ای نصب شده‌اند که در ساعات پیک مسافر، باعث جلوگیری از حرکت مسافران داخل
اتوبوس می‌شود و در ازدحام جمعیت، به مسافران نیز صدمه می‌زند.
2. راهکار حل مشکل ازدحام بیش‌از‌حد جمعیت
بدون هزینه‌های اضافی و طرح‌های پیچیده برای حل این مشکل، می‌توان به‌آسانی و فقط با یک اقدام یا یک طرح کوچک مشکل را برطرف كرد. موضوع اصلی و اساسی که باعث ازدحام جمعیت در ساعات پیک مسافر می‌شود، آن است که تعداد اتوبوس‌های تندرو کفاف این جمعیت زیاد را نمی‌دهد. از طرف دیگر اضافه‌کردن تعدادی اتوبوس به خطوط تندرو بسیار پرهزینه است، شاید به این دلیل است که تاکنون این مهم انجام نشده است؛ بنابراین می‌توان با تفکری نو و عاقلانه یک طرح نوین پیاده‌سازی کرد تا باعث شود ظرفیت مسافر هر اتوبوس تندرو با حفظ ابعاد کنونی، افزایش یابد؛ یعنی اگر فرض کنیم
درحالحاضر هر اتوبوس تندرو 70 مسافر گنجایش دارد (اعم از مسافران نشسته و ایستاده)، می‌توان این گنجایش را به صد یا حتی 120 مسافر افزایش داد؛ این افزایش برابر است با 40 تا 70 درصد.
1-2- اتوبوس‌های بدون صندلی
توصیه می‌شود تعدادی از اتوبوس‌ها بدون صندلی باشند؛ این اتوبوس‌ها فقط برای اوقات پیک مسافر به خطوط حمل‌ونقل اضافه خواهند شد. می‌توان با برداشتن صندلی‌ها فضای بیشتری را برای مسافران فراهم کرد. اتوبوس‌های تندروی بدون صندلی در ساعات پیک عبور و مرور، وارد خطوط خواهند شد؛ این اتوبوس‌ها کمک خواهند کرد مسافرانی که توان سرپابودن و مقصد کوتاه را دارند (به‌ویژه جوانان)، سریع‌تر به مقصد خود برسند و این‌گونه از بار بیش‌از‌حد جمعیت کاسته خواهد شد. البته اتوبوس‌های صندلی‌دار نیز در خطوط تندرو (برای کودکان و سالمندان) حرکت خواهند کرد. این
طرح به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی و کنترل خواهد شد تا در ساعات پیک مسافر، از چند اتوبوس، یک اتوبوس بدون صندلی که در بالا و اطراف آن درج شده «اتوبوس بدون صندلی»، در ایستگاه متوقف شود. درحالحاضر با این ازدحام جمعیت در اتوبوس‌ها شاهد آن هستیم که بیشتر افراد ایستاده هستند؛ بنابراین اگر آن چند نفر نشسته هم ایستاده باشند تا جا برای افراد بیشتری فراهم شود، اتفاق یا سانحه‌ای خاص رخ نخواهد داد. با پیاده‌کردن این طرح ساده، ارزان و عملی، اگر فرض کنیم درحالحاضر هر اتوبوس تندرو 70 مسافر گنجایش دارد، می‌توان این گنجایش را به 100 یا حتی 120 مسافر افزایش
داد. باید توجه كرد در اقدام برای به‌کارگیری این طرح، توصیه می‌شود شرکت واحد اتوبوس‌رانی خودسرانه طراحی و وضعیت داخلی اتوبوس‌های تندرو را تغییر ندهد؛ پس این شرکت می‌تواند از شرکت سازنده اتوبوس‌های شهری به‌صورت اختصاصی و تخصصی با توجه به همه استانداردهای لازم، بخواهد «اتوبوس‌های بدون صندلی» تولید کند تا بتواند از آنها بهره‌مند شود و ساخت این نوع اتوبوس‌ها نیز در دستور کار شرکت سازنده اتوبوس‌های شهری قرار گیرد؛ اما درباره اتوبوس‌های فعلی که در خطوط هستند نیز شرکت واحد اتوبوس‌رانی می‌تواند طرح «اتوبوس‌های بدون
صندلی» را با شرکت سازنده، مطرح و تغییرات داخلی تعدادی از اتوبوس‌های تندروی فعلی را با توجه به نکات ایمنی از آنها درخواست کند، این موضوع شهروندان را از سهولت انتقال بیشتری بهره‌مند می‌كند.
نتیجه
با راه‌حل‌های آسان و کوچک می‌توان کارهای بزرگ انجام داد و از خطرات و معضلات بزرگ‌تر جلوگیری کرد. با پیاده‌کردن طرح یادشده، مشکل ازدحام بیش‌از‌حد جمعیت در ایستگاه‌ها و اتوبوس‌های تندرو در ساعات پیک مسافر در کلانشهرهای ایران، به‌آسانی و بدون صرف هزینه‌های گزاف از بیت‌المال برطرف خواهد شد. هدف از نگارش این نوشتار نشان‌دادن راهکاری آسان با کمترین بودجه و بدون نیاز به فرمول‌ها و دستگاه‌های پیچیده، برای رفع و دفع یکی از معضلات کلان‌شهرهاست.
1. عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی و علم مواد دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی
2. کارشناس مدیریت
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.