یادگار یک مدیر
◄ مدرسه عالی مهمانداری
آرمان بیات/ کارشناس و تحلیلگر صنعت هوانوردی
تین‌نیوز| مرحوم علی‌محمد خادمی، بزرگ مرد حمل‌ونقل هوایی ایران در دوران مدیریت عاملی هواپیمایی ملی ایران «هما»، با هدف تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه عملیات پرواز به‌ویژه مهمانداران اقدام به تأسیس مدرسه عالی مهمانداری در هما نمود.
این مدرسه با پذیرش واجدین شرایط به عنوان دانشجویان مهمانداری با بهره‌گیری از عالی‌ترین امکانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری استاندارد زمان خود، طی دوره‌ای 20 ماهه نیاز هواپیمایی ملی ایران را در این زمینه تأمین می‌کرد.
اکثر مهمانداران امروز ما دست‌پرورده فارغ‌التحصیلان همین مدرسه هستند. مرحوم خادمی و این مدرسه، اولین بار اشاعه‌دهنده این فرهنگ زیبا بوده‌اند که «مهمانداران سفیران هواپیمایی» هستند.
مرحوم خادمی ، یادگاران ارزشمندی را در کلیه بخش‌های حمل‌ونقل هوایی از خود به جا گذاشته که یادآور شیوه زیبای مدیریت ایشان هستند. لذا شایسته است کمی به عقب بازگردم و طی مروری بر روند مهمانداران هما به مدرسه عالی مهمانداری هما برسم.
پیش از قرارداد ایران‌ایر با کمپانی بویینگ و خرید سری اول هواپیماهای جت از نوع بویئنگ 727 سری 100، نظام آموزشی مدون و سازمان یافته‌ای در حوزه مهمانداران و امور خدمات پرواز وجود نداشت. اما با ورود هواپیمای اجاره‌ای بویئنگ 727 در سال 1344 و آغاز پروازهای برنامه‌ای بین‌المللی تا ورود ناوگان ملکی، با هدف مدیریت مسافر و تاثیر حداکثری بر مشتری در خطوط پروازی، نیاز به مهمانداران مجرب، تربیت شده بر پایه اصول سایکولوژی، رفتاری، میزبانی و ارتقا سطح ایمنی در سطح بین‌المللی احساس شد و در مقطعی ایران ایر طی قرار دادی با هواپیمایی اسکاندیناوی و پس از آن شرکت TWA
ایالات متحده، تجارب و دانشی در این باب را وارد هواپیمایی ملی ایران نمود.
البته دوره همکاری با مرکز آموزش اسکاندیناوی پیش از ورود به طرح توسعه هما و خرید ناوگان جت بود اما خود زمینه‌ای در جهت پرداخت به این موضوع دارای اهمیت بوده و ایران‌ایر الزام آموزش مهمانداران را در داخل شرکت، مورد هدف قرار داد. بنابراین یک استاد مهمانداری از شرکت پان آمریکن به ایران دعوت می‌شود تا اصول آموزش پایه و نظام آموزشی مهمانداری را تعریف و تبیین کند.
در سال 1345 آقای دنیایی و خانم شفیعی که از پرسنل ستادی ایران بودند مسئولیت سازماندهی این حوزه را برعهده گرفتند و آموزش مهمانداری طی مشاوره‌های بین‌المللی پایه‌گذاری شد. این دو نفر با طی دوره عالی آموزش‌های مهمانداری در آکادمی آموزشی پان آم ، شروع به انتقال دانش و تجربیات کسب شده به دیگر مهمانداران نمودند و همزمان ضمن ایجاد یک ساختار آموزشی، در طول چند سال و افزایش ناوگان هما با درایت مرحومه خانم مینو احمد سرتیپ که برنامه‌ریزی توسعه هما را بر عهده داشتند و دکتر کی‌قبادی که مشاور مدیریت مدیرعامل بودند؛ با هدف پرورش، تربیت و آموزش نیروی انسانی متخصص
طرح راه‌اندازی یک مدرسه عالی مطرح شد.
در نهایت این مدرسه در سال 1354 با رشته مهمانداری و با اخذ مجوز از وزارت علوم وقت، کار خود را آغاز و برنامه‌ریزی شده بود دیگر رشته‌ها به این مدرسه افزوده شود و با آموزش‌های تئوری و عملی تحت استانداردهای بین‌المللی و بهره‌گیری از سخت افزارهای آموزشی نوین، راه تربیت نیروی متخصص با نگرش «هما» ادامه یابد و دانشجویان این فرصت را داشتند تا مقطع لیسانس طی دوره نمایند.
با توجه به راهبرد رشد هما طی برنامه‌ریزی‌های صورت پذیرفته و افزایش ناوگان تا بیش از 50 فروند در طول 10 سال، جذب و آموزش منابع انسانی از فوریت‌های وقت هما بود. پرسنلی که برای کلیه بخش‌ها با هدف پیش‌بینی‌های بعدی جذب شدند و با پیروزی انقلاب اسلامی و توقف طرح توسعه، در استخدام هما باقی ماندند و در این چند سال پس از انقلاب همواره از تعدد پرسنل هما شنیده‌ایم که ریشه در این طرح توسعه دارد.
با این حال مدرسه عالی صرفا در مقطع مهمانداری باقی ماند و دانشجویان طی 20 ماه، آموزش‌های ابتدایی تئوری و پس از آن مدتی به عنوان کارآموز تحت نظر اساتید مهمانداری آموزش‌های عملی و سپس در ادامه با دیگر آموزش‌های تئوریک و تخصصی و آزمون‌های نهایی، مدرک دیپلم مهمانداری را اخذ می‌کردند.
آنچه که در مدیریت 40 سال پیش از این شایان توجه است، قراردادن دروسی هم‌چون جامعه‌شناسی، روانشناسی، جغرافیا، زبان عمومی، هتلداری، مردم شناسی علاوه بر پزشکی، کمک‌های اولیه، ایمنی و دیگر دروس تخصصی مرتبط در سیلابلس های آموزشی بود و در عین حال مهمانداران هم‌چون خلبانان مکلف به بازآموزی 6 ماهه بودند. همچنین برای اولین بار از یک شبیه‌ساز کابین برای آموزش‌های پایه و ۶ ماهه استفاده شد.
امروزه مهمانداران بی‌شماری تربیت شده اساتیدی هستند که خود پرورش یافته این مدرسه بودند و بعضا برخی از فارغ‌التحصیلان آن امروزه مدیریت واحدهای مهمانداری شرکت‌های هواپیمایی را برعهده دارند که بینش و نگرش مورد تحصیل را به نسل‌های بعد از خود منتقل نمودند.
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.
تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.
پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.
انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.
جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.