به بیش از هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران نیازمندیم

وبلاگ تین نیوز، اکبر ترکان | دوره طولانی و پیچیده تحریم‌ها که در اقتصاد ایران اثر گذاشته و باعث چند دوره رشد منفی و رشد پایین اقتصادی شده است و هنوز از رکود خارج نشده‌ایم و اقتصاد ما نیازمند رشد بالاتر است.

دستیابی به رشد بالاتر اقتصادی در برنامه ششم که هنوز نهایی نشده در نظر گرفته شده است، برای دستیابی به این نرخ رشد، به بیش از هزار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در اقتصاد ایران نیازمندیم که 750 میلیارد دلار آن از درون کشور از سوی بخش خصوصی دولت و نفت تامین می‌شود اما 250 میلیارد دلار باقی‌مانده باید از خارج به اقتصاد تزریق شود.

در این زمینه ترجیح اقتصادی بر جذب سرمایه‌گذار به جای سرمایه است، اگر ما برای تامین این میزان سرمایه جذب سرمایه و فاینانس کنیم، سیستم بانکی ما به نوعی باید این سرمایه را تضمین کند. بخش خصوصی که در حال حاضر می‌تواند اقدام به جذب سرمایه خارجی کند همان بخش خصوصی‌ است که به نظام بانکی بدهکار شده است، این بخش خصوصی ارقام بزرگ معوقات بانکی دارد و تعهداتی به بانک‌ها دارد که نتوانسته آنها را انجام دهد.

روشن است که برخی بنگاه‌ها منابع بانکی خود را در جایی که برای آن تسهیلات گرفته‌اند خرج نکردند، اما این‌که چطور بانک‌ها چشم خود را روی این تخلفات بستند و نظارت نکردند، قابل بررسی است. بانک‌ها همچنان پیگیر معوقات خود نیستند، چراکه همان‌هایی که بر نحوه‌ خرج شدن تسهیلات نظارت نکرده‌اند هنوز بر سر کارند.

با راه‌ افتادن موج معوقات بانکی کسانی که توانستند بدهی خود را باز پس ندهند، این کار را کردند، اگر اینها بخواهند سرمایه خارجی با ضمانت بانک‌های داخلی بیاورند باز هم به تعهدات خود عمل نخواهند کرد و در این صورت در کنار بدهی‌های ریالی، بانک‌های ما بدهی ارزی بالا می‌آورند.

همراه با سرمایه‌گذاری خارجی، پول، تکنولوژی و مدیریت می‌آید و سرمایه‌گذار خارجی خود باید توجیه اقتصادی را به وجود آورد. البته قبول دارم که بخشی از معوقات بانکی معلول شرایط اقتصادی کشور است، اما بخشی از آن نیز معلول مدیریت نادرست و عدم استفاده به‌جا از ورشکستگی است. این‌که بنگاه‌های ما از ورشکستگی به درستی استفاده نمی‌کنند باعث نگه داشتن بخش بیمار اقتصاد و هدررفت منابع کشور در آن می‌شود.

نفت و گاز مصرفی کشور ما سالانه به معادل یک میلیون و 800 هزار بشکه نفت با تبدیل گاز به نفت و در نظر گرفتن خوراک پالایشگاه‌ها می‌رسد که در مقابل آن ما 400 میلیون دلار تولید ناخالص داخلی خلق می‌کنیم. این نسبت نشان‌دهنده هدررفت انرژی است که ما برای اصلاح این وضعیت نیازمند فناوری‌های جدید هستیم.

همچنین وزارت نیرو می‌گوید متوسط تبدیل سوخت هیدروکربنی به برق 37 درصد است، یعنی دو سوم نفت و گاز نیروگاه‌ها از اگزوز هدر می‌رود که این بهره‌وری باید به بالای 50 درصد برسد.

فرسوده بودن ناوگان حمل‌ونقل در کشور نیز باعث اتلاف بخش بزرگی از کشور می‌شود که نوسازی این مشکل را برطرف می‌کند. شبکه ریلی کشور نیازمند سرمایه‌گذاری بزرگی است.

بخش‌های نفت و گاز و پتروشیمی به جذب سرمایه‌گذار خارجی نیاز مند هستند، در پتروشیمی لازم است سرمایه‌گذاری در حلقه‌های پایینی صورت گیرد، چرا که در حال حاضر با توجه به قیمت جهانی سرمایه‌گذاری در بخش‌های اوره، آمونیاک و متانول به صرفه نیست.

بخش خودروسازی نیز به سرمایه‌گذاری نیاز دارد، زمانی دوازدهمین تولید‌کننده خودرو از نظر تعداد تولید بوده‌ایم، اما فاصله کنونی به دلیل دورافتادن از تکنولوژی روز به وجود آمده است و صنعت خودروی ما نیازمند حرکت رو به جلو در فناوری است. ظرفیت خودروسازی ما قابل اغماض نیست و می‌توانیم با بالابردن تکنولوژی در این صنعت رقابت داشته باشیم.