| کد خبر: 54139 |

تراموا، راهی برای تنوع سبد محصول مپنا

تین نیوز | حوزه حمل و نقل ریلی از مهمترین حوزه ها در مبحث حمل و نقل درون شهری می باشد. این حوزه شامل انواع ادوات نقلیه از جمله مترو، تراموا، مونوریل و قطار سبک شهری است. در این یادداشت به مروری بر سیستم تراموا و مباحث مرتبط با آن می پردازیم.

به لحاظ سیر تاریخی اولین ترامواها درشکه های اسبی بودند که به جهت سهولت تردد در مسیرهای مشخص ریل گذاری شده حرکت می کردند. در ایران نیز سابقه استفاده از این نوع تراموا وجود دارد.

اولین تراموا با سیستم برق بالاسری مشابه سیستم های امروزی در سال 1880 در سن پطرزبورگ روسیه به صورت آزمایشی نصب شدند. اولین سرویس منظم تراموای برقی در سال 1881در حومه برلین در آلمان توسط شرکت Siemens & Halske AG به بهره برداری رسید. از آن تاریخ تاکنون خطوط مختلف در اقصی نقاط جهان راه اندازی شده اند و به تدریج در این حوزه نوآوری هایی صورت پذیرفته است. یکی از این نوآوری ها تراموای با ارتفاع کم است.

در این نوع تراموا با حذف محور بوژی امکان کاهش ارتفاع کف واگن از سطح زمین فراهم شده است به نحوی که سطح داخلی تراموا با لبه جدول خیابان هم سطح شده است. این موضوع به سهولت سوار شدن مسافرین خصوصا افراد معلول با ویلچر کمک شایانی می نماید.

از دیگر نوآوری های این حوزه سیستم تراموا بدون نیاز به کابل کشی برق بالاسری است. در این نوآوری با توجه به حذف کابل ها و تجهیزات مرتبط جهت معلق نگه داشتن آنها، کمک شایانی در بهبود افق دید شهری می شود. برای پیاده سازی این سیستم از فن آوری های مختلفی از جمله ایجاد شبکه های القایی در زیر مسیر حرکت واگن، استفاده از باتری و ابر خازن ها با شارژ سریع در مدت زمان توقف در ایستگاه استفاده شده است. این سیستم ها با توجه به هزینه بالاتر پیاده سازی و اجرا، به صورت محدود و در نواحی خاصی از شهرهایی که به لحاظ تاریخی یا معماری لازم است افق دید شهری حفظ شود پیاده سازی شده اند.

از دیدگاه سیستم حمل و نقل شهری، تراموا از جنبه های مختلف ظرفیت حمل مسافر، میزان سرمایه گذاری اولیه مورد نیاز و هزینه های بهره برداری در جایگاهی بین مترو و BRT قرار می گیرد. بازار هدف سیستم تراموا شهرهای با جمعیت متوسط 300 هزار تا یک میلیون نفر) است. بر اساس آمار سرشماری سال 1390، دقیقاً 24 شهر با جمعیت بالاتر از 300 هزار نفر در کشور وجود دارند که می توان مشتریان بالقوه سیستم تراموا باشند. البته در شهرهای بزرگ نیز در کنار سیستم مترو به عنوان یک سیستم مکمل می تواند بهره برداری شود.

در مقایسه با سیستم مترو، تراموا سرعت کمتری داشته و از ظرفیت حمل مسافر کمتری نیز برخوردار است ولی زمان اجرای آن به مراتب کمتر است. در عین حال به دلیل فاصله کمتر ایستگاه های خطوط تراموا نسبت به مترو ( در تراموا حدود 500 متر ، در مترو حدود 1000 متر ) ، سهولت نسبی بیشتر دسترسی به ایستگاه های تراموا جهت سوار و پیاده شدن، امکان تماشای بیرونی و استفاده از جذابیت های مسیر حرکت توسط مسافران این سیستم جذابیت های خاص خود را دارا است.

در معیار مقایسه هزینه هر کیلومتر اجرای مترو حداقل سه برابر تراموا می باشد. ضمن اینکه در مناطقی که به لحاظ وجود تاسیسات شهری یا به دلیل ملاحظات باستان شناسی امکان حفاری وجود ندارد می توان از تراموا استفاده نمود.

در مقایسه با اتوبوس و خطوط BRT، تراموا ضمن دربرداشتن رفاه بیشتر در ابعاد مختلف برای مسافرین از ظرفیت حمل مسافر بیشتری نیز برخوردار است. در مواقع ترافیک بالای مسافر می توان دو واگن(قطار تراموا) را به هم متصل نمود و با یک راننده هر دو واگن را کنترل کرد. واگن تراموا عرض کمتری نسبت به اتوبوس دارد. در هنگام جایگزینی خطوط BRT با تراموا در مسیر های طولانی، صرفه جویی در فضای شهری اختصاص داده شده خصوصا در خطوط اشغال شده در بزرگراه های تهران حائز اهمیت خواهد بود.

بدلیل استفاده واگن های تراموا از برق، آلودگی زیست محیطی ناشی از مصرف سوخت وجود ندارد. ضمن اینکه در زمان های ترمز گیری امکان استفاده از برق برگشت داده شده به شبکه وجود دارد که به بهینه سازی استفاده از انرژی کمک می کند.

شهر استانبول ترکیه یکی از شهرهای منطقه است که به لحاظ میزان جمعیت و گستردگی شهری شباهت هایی با تهران دارد. بدلیل جغرافیای خاص این شهر و وجود مسیرهای آبی و همچنین مناطق باستانی که امکان حفاری در آنها فراهم نمی باشد، در این شهر از سیستم تراموا به عنوان مکمل مترو بهره گرفته شده است. هم اکنون 5 خط تراموا در کنار 2 خط مترو و خطوط BRT در سطح شهر در دست بهره برداری می باشد.

در ایران بدلیل فاصله زیاد رشد جمعیت شهری با توسعه زیر ساخت های حمل و نقل، در اغلب شهرهای بزرگ کشور، پروژه های حمل و نقل ریلی درون شهری با مترو شروع شد. هم اکنون تنها دو شهر تهران و مشهد دارای خطوط فعال مترو هستند و در اغلب شهرهای بزرگ کشور خطوط مترو در دست احداث می باشد. اغلب این پروژه ها با مشکلات تامین مالی مواجه بوده و هستند که موجب شده است بهره برداری از آنها بیش از زمان برنامه ریزی شده طول بکشد.

در این میان تراموا به عنوان یک راه حل با هزینه و زمان اجرای کمتر از طرف سیاست گذاران این حوزه در داخل کشور مغفول مانده است. با توجه به پتانسیل بالای گروه مپنا در احداث و توسعه سیستم های ریلی و همچنین ساخت ناوگان، پروژه اجرای خط تراموا و زیر ساخت های آن و ساخت ناوگان به صورت کامل در داخل گروه امکانپذیر است.

در این راستا بخش حمل و نقل ریلی گروه مپنا به منظور توسعه سبد محصولات خود طی چند سال گذشته سیستم تراموا را در دستور کار خود قرار داده و ضمن مطالعه و بررسی این سیستم و مذاکره با سازندگان و طراحان به نام این حوزه، مذاکراتی با کارفرمایان در شهرهای مختلف انجام داده است.

به امید اینکه بتوانیم در پیاده سازی سیستم تراموا همانند دیگر محصولات گروه، ضمن برطرف نمودن یکی از نیازهای اساسی کشور گامی در جهت بومی سازی فن آوری های روز دنیا برداریم.

* سرپرست معاونت بازرگانی بخش حمل و نقل ریلی

خواندنی ها

ارسال نظر

  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تین نیوز در وب منتشر خواهد شد.

  • تین نیوز نظراتی را که حاوی توهین یا افترا است، منتشر نمی‌کند.

  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.

  • انتشار مطالبی که مشتمل بر تهدید به هتک شرف و یا حیثیت و یا افشای اسرار شخصی باشد، ممنوع است.

  • جاهای خالی مشخص شده با علامت {...} به معنی حذف مطالب غیر قابل انتشار در داخل نظرات است.

  • 0 0

    مترو شیراز بدنبال آن مترو تبریز هم اضافه شده است.