مناسبات ایران و آذربایجان در ریل توسعه

 

شاید پس از برجام و تلاش های هوشمندانه دولت تدبیر و امید در بازسازی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، بتوان از مناسبات رو به توسعه تهران و باکو بعنوان مدل و الگویی مطلوب و ارزشمند از تحقق بخشی از شعارها و تلاش های دیپلماسی موفق دولت تدبیر و امید یاد کرد.

در این سال ها مناسبات ایران و آذربایجان به سرعت در مسیر ارتقا قرار گرفته و هم اکنون در ریل توسعه به حرکت رو به جلوی خود ادامه می دهد.

' اراده قوی دو دولت و عشق و علاقه دو ملت، پایه های مستحکمی را برای تعمیق و توسعه همه جانبه روابط تهران – باکو فراهم کرده است، جمهوری اسلامی ایران کاملا آماده است روابط دو کشور را به سطحی ارتقا دهد که دو ملت در چارچوب آن، به آرزوی دیرینه خود برای حداکثر بهره برداری از فرصت های مشترک دست یابند'. این جملات بخشی ازسخنان حسن روحانی رییس جمهوری ایران اسلامی در گفت و گوی تلفنی با الهام علی اف می باشد.

'الهام علی اف' رییس جمهوری آذربایجان نیزدر پاسخ تاکید می کند که باکو مصمم است روابط خود را در همه حوزه ها با جمهوری اسلامی ایران گسترش و تعمیق دهد، اسناد مهمی که در حوزه های سیاسی، اقتصادی، ترانزیت و حمل و نقل برای توسعه امضا و یا برای امضا آماده شده اند، چشم انداز بسیار روشنی را در روابط دو کشور ترسیم می کنند'.

این اظهارات و تحرکی که در تمام حوزه های سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی بین دو کشور بوجود آمده نشان از ایجاد فضایی جدید و متفاوت از گذشته در مناسبات دوجانبه می باشد، مناسباتی که نه در قالب تعارف دیپلماتیک که درعمل حرکت خود را در مسیر مطلوب و رو به جلو آغاز کرده است.

در حوزه اقتصادی روابط دو کشور در یک وضعیت کاملا نوین و زیربنایی قرار گرفته است.

بر اساس اعلام محمود واعظی و شاهین مصطفی اف روسای ایرانی و آذربایجانی کمیسیون همکاری های مشترک اقتصادی ایران و آذربایجان میزان مراودات تجاری دو طرف در سه سال اخیر نسبت به گذشته 70 درصد افزایش یافته است.هر چند که رقمی حول و حوش 500میلیون دلار برای سطح این مراودات به هیچ وجه کافی نبوده و دو طرف نیز افزایش چندین برابری این میزان را برای سال های آتی در برنامه کاری خود دارند.

طرح های بزرگ کریدور شمال و جنوب که زمینه عملیاتی شدن آن با اجرای سریع خطوط راه آهن سراسری ایران و اتصال آن در آینده نزدیک به راه آهن سراسری آذربایجان فراهم می شود؛ طرح های اقتصادی و تولیدی مشترک دو طرف در شهرهای مختلف ایران و آذربایجان ، ایجاد شرکت ها و کنسرسیوم های اقتصادی مشترک برای حضور در بازارهای ثالت ، تداوم همکاری های نفتی دو کشور تا سطح 520 میلیون دلار، تبادل برق و دیگر همکاری ها در حوزه انرژی ، گسترش همکاری ها در بخش گردشگری ، حل و فصل مسایل و مشکلات بانکی، کاهش هزینه و تعرفه های تجاری ، تسهیل در امور مربوط به رواید، گسترش همکاری های اقتصادی بین مناطق مرزی دو کشور و .. از جمله عوامل تسریع دهنده در رشد ، توسعه و تعمیق همکاری های اقتصادی بین باکو و تهران می باشد.

فعالیت 538 شرکت ایرانی در جمهوری آذربایجان نیز زمینه های مناسبی را برای توسعه همکاری دوجانبه فراهم کرده است.

در صحنه بین المللی نیز دیدگاههای نزدیک ایران وآذربایجان در اکو، سازمان کنفرانس اسلامی و کشورهای غیر متعهد و نیز همکاری های مشترک در مبارزه با تروریسم ، قاچاق مواد مخدرو ...زمینه های نزدیکی بیش از گذشته دو کشور را فراهم کرده است.

اشتراک ریشه دار فرهنگی از جمله دین، زبان ، میراث فرهنگی و هنر و مدنیت مشترک نیز زمینه هایی هستند که مردم دو کشور را ناگزیر به ارتقای مناسبات صمیمانه می کند.

محمود واعظی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات می گوید: هیچ کشوری در جهان از لحاظ تاریخ و فرهنگ مشترک به اندازه جمهوری آذربایجان به ایران نزدیک نیست.
سفر روز یکشنبه الهام علی اف به تهران که هشتمن دیدار روسای جمهوری ایران و آذربایجان را رقم می زند بی شک باب فتح دیگری در تعمیق مناسبات دو جانبه است.

در این سفرهشت تا 10 سند همکاری در زمینه های حمل ونقل ریلی و هوایی، گردشگری، سرمایه گذاری، تسهیلات روادید، بهداشت و.. امضا می شود.
بی شک سفرها و مذاکرات روسای جمهوری و مقام های بلندپایه دو کشور زمینه ها و شرایط مطلوب تری برای بهبود مناسبات دوجانبه فراهم خواهد کرد و باید از فرصت این دیدارها در جهت تحکیم روابط و علائق دو ملت بیش از این بهره برد.